Στην εργασία που παρουσίασαν το περασμένο Σάββατο ο οικονομολόγος του ΔΝΤ Serkan Arslanalp και ο καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ-Καλιφόρνια Barry Eichengreen επισημαίνουν ότι το παγκόσμιο κραχ του 2008, η οικονομική κρίση που ακολούθησε και η πανδημία του κορονοϊού ανάγκασαν τις κυβερνήσεις σε μεγάλη αύξηση του δανεισμού τους.
Αποτέλεσμα ήταν από το 2007 το παγκόσμιο δημόσιο χρέος να έχει εκτιναχθεί από το 40% του ΑΕΠ σε 60% του ΑΕΠ και οι δείκτες χρέους/ΑΕΠ των ανεπτυγμένων οικονομιών ακόμη υψηλότερα. Μεταξύ των τελευταίων και αυτή των ΗΠΑ όπου το δημόσιο χρέος ξεπερνά πλέον το 100% του ΑΕΠ από 70% του ΑΕΠ πριν από μία 15ετία.
Οι δύο οικονομολόγοι εκτιμούν ότι «η μείωση του χρέους, αν και είναι επιθυμητή, είναι απίθανο να επιτευχθεί στην πράξη». Εάν επιβεβαιωθούν, πρόκειται για μια μεγάλη δομική αλλαγή σε σχέση με το παρελθόν όταν οι χώρες ήταν σε θέση να μειώνουν -είτε μέσω πολιτικών λιτότητας είτε μέσω οικονομικής επέκτασης- την αναλογία χρέους προς ΑΕΠ.
Κάτι τέτοιο, όπως υποστηρίζουν οι δύο οικονομολόγοι, δεν ισχύει πλέον. Πολλές οικονομίες, τονίζουν, δεν θα καταφέρουν να μειώσουν τα χρέη τους καθώς ο πληθυσμός τους γερνά. Στην πραγματικότητα θα χρειαστούν νέα χρηματοδότηση προκειμένου να καλύψουν ανάγκες όπως η υγειονομική περίθαλψη και οι συντάξεις.
Σαν να μην έφτανε αυτό η απότομη άνοδος των επιτοκίων από τα ιστορικά χαμηλά τους επίπεδα επιβαρύνει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους τους ενώ οι πολιτικοί διαχωρισμοί καθιστούν δύσκολη την επίτευξη πλεονασμάτων στους προϋπολογισμούς τους και κυρίως τη διατήρησή τους. Ο πληθωρισμός -αν δεν εκπλήξει παραμένοντας υψηλός για παρατεταμένη περίοδο- προσφέρει από την πλευρά του ελάχιστα για τη μείωση της αναλογίας χρέους/ΑΕΠ ενώ η αναδιάρθρωση των αναπτυσσόμενων χωρών καθίσταται όλο και πιο δύσκολη καθώς η δεξαμενή των πιστωτών τους έχει διευρυνθεί.
«Τα υψηλά δημόσια χρέη ήρθαν για να μείνουν», τονίζουν οι οικονομολόγοι προσθέτοντας ότι «είτε μας αρέσει είτε όχι, λοιπόν, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να ζήσουν με τα υψηλά χρέη που κληρονόμησαν». Και γι’ αυτό θα χρειαστεί να μπουν όρια στις δαπάνες τους, να αναπροσαρμόσουν τις φορολογικές τους πολιτικές και να υπάρξει καλύτερη ρύθμιση και εποπτεία στις τράπεζες έτσι ώστε να αποφευχθούν οι λίαν δαπανηρές διασώσεις τους. «Αυτή η μέτρια θεραπεία δεν γιατρεύει την ασθένεια, αλλά είναι ρεαλιστική», υποστήριξαν.
Αξιοσημείωτη ήταν και μια άλλη μελέτη που παρουσιάστηκε στο Συμπόσιο από τους Yueran Ma και Kaspar Zimmermann και η οποία διαπίστωσε ότι το σφίξιμο της νομισματικής πολιτικής βλάπτει σοβαρά την καινοτομία και κατ’ επέκταση τις επιδόσεις μιας οικονομίας μακροπρόθεσμα.
Οι δύο οικονομολόγοι διαπίστωσαν στην ανάλυσή τους ότι μια αύξηση των επιτοκίων κατά 100 μονάδες βάσης μειώνει κατά 1%-3% τις δαπάνες για έρευνα και τις επενδύσεις των κοινοπρακτικών κεφαλαίων κατά περίπου 25% στα επόμενα 1-3 χρόνια. Επίσης η κατοχύρωση σημαντικών τεχνολογιών με πατέντες και ο συνολικός δείκτης καινοτομίας που βασίζεται σε διπλώματα ευρεσιτεχνίας, μειώνεται έως και 9% στα επόμενα 2 έως 4 χρόνια.
Τα μεγέθη αυτά σημαίνουν, σύμφωνα με το paper των δύο οικονομολόγων, ότι η παραγωγή θα μπορούσε να είναι 1% χαμηλότερη μετά από άλλα 5 χρόνια. Οι διαπιστώσεις τους υποδεικνύουν, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν, ότι η νομισματική πολιτική μπορεί να επηρεάσει την παραγωγική ικανότητα μακροπρόθεσμα, πέρα από τις επιπτώσεις που είναι γνωστό πως έχει βραχυπρόθεσμα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας