Τι θα συζητήσουν σήμερα οι υπουργοί Οικονομικών στο Eurogroup

Oι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης συνεδριάζουν σήμερα στις Βρυξέλλες με τον Γερμανό Κρίστιαν Λίντνερ και την Ολλανδή Σίγκριντ Κάαγκ να συμμετέχουν για πρώτη φορά, όπως και οι νέοι συνάδελφοί τους από την Αυστρία και το Λουξεμβούργο.

Αύριο, όταν και οι 27 ΥΠ.ΟΙΚ. της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συγκεντρωθούν για τη συνεδρίαση του Εcofin, ο αριθμός των νεοεισερχόμενων θα αυξηθεί σε οκτώ – αφού αρκετές νέες κυβερνήσεις σχηματίστηκαν τις τελευταίες εβδομάδες. 

Σύμφωνα με το Politico, οι υπουργοί της «Χανσεατικής Λίγκας» - μιας ομάδας βόρειων χωρών, κυρίως Σκανδιναβικών και Βαλτικών- θα συναντηθούν απόψε για δείπνο για να κάνουν απολογισμό των συζητήσεων για τη δημοσιονομική πολιτική, ενόψει του Εcofin.  

Επί της ουσίας, ενώ στο σημερινό Eurogroup θα δοθεί μεγάλη έμφαση στα νέα πρόσωπα της παρέας αλλά το πραγματικό ερώτημα είναι αν οι αλλαγές στο προσωπικό θα οδηγήσουν σε κάποια αλλαγή πολιτικής, καθώς οι Βρυξέλλες προετοιμάζονται για μια κρίσιμη συζήτηση φέτος σχετικά με τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.  

«Η Ευρώπη θα πρέπει να αποφασίσει σύντομα πότε θα σοβαρευτεί και πάλι για να θέσει υπό έλεγχο τα επίπεδα του ελλείμματος και του χρέους», αναφέρει σήμερα το Bloomberg. Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης της ΕΕ θα επανέλθει το επόμενο έτος μετά από μια πανδημική αναστολή. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αξιοπιστίας που είχαν στο παρελθόν, καθώς θα αναθεωρούν τους δημοσιονομικούς κανόνες.  

Το σύμφωνο δεν έχει δόντια, λένε οι επικριτές, επειδή ο μηχανισμός επιβολής του είναι αδύναμος. Δεν έχουν εφαρμοστεί ποτέ κυρώσεις, μεταξύ άλλων όταν η Ισπανία και η Πορτογαλία έγιναν οι πρώτες χώρες που παραβίασαν επίσημα τα όρια. Και ορισμένες κυβερνήσεις υποστηρίζουν ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι σε θέση να καθορίζουν τις δικές τους πολιτικές για να επιστρέψουν σε υγιή δημοσιονομικά. Τα ζητήματα αυτά θα τεθούν επί τάπητος σήμερα, όταν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα συνεχίσουν τη συζήτησή τους για τους δημοσιονομικούς κανόνες. Θα εκτιμήσουν επίσης κατά πόσον το εργαλείο κρίσης «βοήθεια για μεταρρυθμίσεις» και το σύστημα εποπτείας μετά τη διάσωση χρειάζονται βελτιώσεις. 

Η Ε.Ε. ανέστειλε τους δημοσιονομικούς της κανόνες κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά πολλές χώρες επιθυμούν οι Βρυξέλλες να χαλαρώσουν μακροπρόθεσμα τα λουριά του πορτοφολιού. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι έριξαν το εναρκτήριο σάλπισμα σε κοινό άρθρο τον περασμένο μήνα, ζητώντας μεγαλύτερη ευελιξία και εξαιρέσεις για ορισμένες επενδύσεις από τους κανόνες δαπανών. Όπως πάντα, όλα τα βλέμματα είναι τώρα στραμμένα στο πόσο μακριά είναι διατεθειμένη να απομακρυνθεί η Γερμανία από τη στενά διατηρούμενη αρχή της δημοσιονομικής σύνεσης. 

Ο Λίντνερ έχει στείλει ανάμεικτα μηνύματα από τότε που διαδέχθηκε τον Όλαφ Σολτς στον ρόλο του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας. Ο ηγέτης του φιλοεπιχειρηματικού κόμματος FDP σηματοδότησε ένα άνοιγμα σε περισσότερες δημόσιες επενδύσεις στην πρώτη του ομιλία στο γερμανικό κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα, αλλά δήλωσε επίσης ότι η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην επιτυχία του ταμείου ανάκαμψης της Ε.Ε. ύψους 800 δισεκατομμυρίων ευρώ και όχι στην αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο Λίντνερ εκπροσωπεί μια κυβέρνηση συνασπισμού τριών μελών και θα δεσμεύεται από τις απόψεις των πιο αριστερόστροφων κομμάτων S&D και των Πρασίνων. 

Μια παρόμοια δυναμική διαδραματίζεται όταν πρόκειται για τη νέα ολλανδική κυβέρνηση, η οποία σχηματίστηκε μετά από εννέα μήνες επίπονων διαπραγματεύσεων. Η Κάαγκ, πρώην διπλωμάτης και υπουργός Εξωτερικών, είναι η πρώτη γυναίκα υπουργός Οικονομικών της χώρας. Μέλος του φιλελεύθερου κόμματος D66, το ένστικτό της μπορεί κάλλιστα να είναι υπέρ της μεγαλύτερης ευελιξίας. Αλλά και πάλι, θα εκπροσωπεί μια πολύπλευρη ολλανδική κυβέρνηση - και ο Βοπκε Χούστρα, το γεράκι-πρώην υπουργός Οικονομικών που έχει μεταπηδήσει στον παλιό της ρόλο στο υπουργείο Εξωτερικών, εξακολουθεί να έχει θέση στο τραπέζι του υπουργικού συμβουλίου. 

Την Τρίτη θα διεξαχθεί επίσης η πρώτη μεγάλη συζήτηση σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για τη μεταφορά του δεύτερου πυλώνα της διμερούς συμφωνίας του ΟΟΣΑ για τη φορολογία των επιχειρήσεων -ενός νέου ελάχιστου συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων 15%- στη νομοθεσία της Ε.Ε., η οποία παρουσιάστηκε κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. Ο φάκελος αποτελεί βασική προτεραιότητα για τη Γαλλία κατά τη διάρκεια της εξάμηνης θητείας της στο τιμόνι του Συμβουλίου. 

Οι αξιωματούχοι της Επιτροπής θα παρουσιάσουν στις χώρες μια πρόταση που θα δείχνει πώς μια εισφορά στις μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρείες του κόσμου (μέρος του πρώτου πυλώνα της συμφωνίας του ΟΟΣΑ) θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή του τεράστιου χρέους που αντλεί η Ένωση για τη χρηματοδότηση του ταμείου ανάκαμψης ύψους 800 δισεκατομμυρίων ευρώ. 

Πάντως οι Υπουργοί θα συζητήσουν ξανά, αλλά δε θα αποφασίσουν για την εκτόξευση των τιμών ενέργειας. Καθώς η αγορά δείχνει ότι οι υψηλές τιμές ενέργειας θα παραμείνουν και μετά το χειμώνα, τα προσωρινά μέτρα που υιοθέτησαν οι κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη μπορεί να μην είναι αρκετά. Τα δημόσια οικονομικά είναι ήδη τεντωμένα μετά από δύο χρόνια πανδημίας και οι αναλυτές προβλέπουν ότι περισσότερες κυβερνήσεις θα αναγκαστούν να στοχεύσουν τη στήριξή τους σε συγκεκριμένες ομάδες. 

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό Αλεξάντερ Νόβακ, η Ρωσία δεν ευθύνεται για την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη. Ο ίδιος δήλωσε ότι η Μόσχα έχει «παραδώσει σημαντικά περισσότερα» σε πελάτες όπως η Γερμανία και η Τουρκία που είχαν εξαντλήσει τα συμβατικά τους όρια. Κατηγόρησε την ΕΕ ότι απομακρύνεται από τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια, αφού ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας κατηγόρησε τη Ρωσία ότι συγκρατεί τις προμήθειες και ανεβάζει τις τιμές του φυσικού αερίου.