Απάντηση στη διεύθυνση της «Εφημερίδας των Συντακτών» έστειλε χθες το υπουργείο Πολιτισμού, σχολιάζοντας όσα ανέφεραν στην έρευνά τους που, με τίτλο «ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ & ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ - Εργα με απορροφητικότητα από 0 έως... 1,6 τοις εκατό!» δημοσιεύτηκε στο φύλλο της εφημερίδας μας το περασμένο Σάββατο, οι δύο συνυπογράψασες συντάκτριες Βασιλική Τζεβελέκου και Ναταλί Χατζηαντωνίου. Δημοσιεύουμε σήμερα την απάντηση του ΥΠΠΟ καθώς και αυτήν των συντακτριών μας σε όσα αναφέρει το υπουργείο.
—
Κύριε Διευθυντά,
Σε εκτενές άρθρο σας, στο φύλλο του Σαββάτου 22 Ιουνίου τ.έ., με τίτλο «Στον “αέρα” δεκάδες έργα του υπουργείου Πολιτισμού», αναφέρετε ότι 71 έργα, τα οποία είναι σε εξέλιξη από τις υπηρεσίες και τους φορείς του Υπουργείου Πολιτισμού, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, συνολικού προϋπολογισμού 210 εκατ. ευρώ, «κινδυνεύουν να απενταχθούν ή να μην υλοποιηθούν ποτέ».
Δεν σχολιάζονται οι ανακρίβειες και οι προκατασκευασμένες απόψεις, με τις οποίες οι συντάκτριες του άρθρου προσεγγίζουν τα έργα, που εκτελεί το ΥΠΠΟ, με πόρους του ΤΑΑ. Επισημαίνονται, όμως, τα εξής σε απάντηση των όσων ανακριβώς αναφέρονται:
● Το Υπουργείο Πολιτισμού, διά των υπηρεσιών και των φορέων του, εκτελεί, με πόρους του ΤΑΑ, ένα συνεκτικό έργο πολιτιστικών υποδομών, το οποίο έχει συγκροτηθεί μετά από σχολαστική μελέτη δεκάδων προτάσεων, που υπεβλήθησαν από τις υπηρεσίες και τους εποπτευόμενους από το ΥΠΠΟ φορείς, σύμφωνα με τις ανάγκες των μνημείων, των φορέων του σύγχρονου πολιτισμού και των τοπικών κοινωνιών.
● Το Υπουργείο Πολιτισμού υλοποιεί, σήμερα, ανά την επικράτεια -με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης- 207 έργα συνολικού προϋπολογισμού άνω των 650 εκατ. ευρώ. Τα χρονοδιαγράμματα των έργων τηρούνται στο πλαίσιο που έχουν θέσει οι διαχειριστικοί κανόνες του ΤΑΑ.
● Το Υπουργείο Πολιτισμού έχει ήδη ανταποκριθεί απολύτως στα Ορόσημα, τα οποία ετέθησαν στο πλαίσιο του ΤΑΑ, από το αρμόδιο Υπουργείο Οικονομικών και την Ε.Ε., και σε καμία περίπτωση δεν έχει εκκρεμότητες ως προς τους στόχους, για τους οποίους έχει δεσμευθεί.
● Τα στοιχεία που αναφέρονται στο άρθρο αφορούν από τον Ιανουάριο 2024 μέχρι τον Μάρτιο 2024, προκειμένου να παρουσιαστούν τα fake συμπεράσματα, τα οποία αναφέρει το άρθρο. Από τον Μάρτιο 2024 παρήλθαν ήδη τρεις μήνες…
● Αυτά τα οποία αναφέρονται ως δήθεν επικαλύψεις πληρωμών, σε έργα του ΕΣΠΑ και του ΤΑΑ, είναι επιεικώς αστεία. Απλώς, μαρτυρούν τη λαθεμένη πληροφόρηση των συντακτριών στα θέματα διαχείρισης και αξιολόγησης των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων και των πόρων της Ε.Ε.
● Επιπλέον, όσα αναφέρονται για τις εργολαβίες των κατασκευαστικών έργων, όπως το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων, είναι προφανής η άγνοια των συντακτριών για τον τρόπο δημοπράτησης των έργων, τα οποία απαιτούν διεθνείς διαγωνισμούς, συχνά δικαστικές προσφυγές, ενώ υπόκεινται σε ελέγχους από τις αρμόδιες αρχές και το Ελεγκτικό Συνέδριο.
● Η ίδια άγνοια προκύπτει και για τα έργα που υλοποιεί η Αρχαιολογική Υπηρεσία με αυτεπιστασία, καθώς τα νέα δεδομένα που συνεχώς αποκαλύπτονται από τις επεμβάσεις επί των μνημείων, απαιτούν, πολλές φορές, τροποποιήσεις των υπουργικών αποφάσεων. Αυτός είναι ο λόγος που τροποποιούνται οι πράξεις και όχι «Το «μπάζωμα» έργων χωρίς στρατηγική και το «τρικ» των συνεχών τροποποιήσεων για να μη χαθούν προθεσμίες και κονδύλια», που χρησιμοποιείται ως υπότιτλος στο άρθρο σας.
● Ωστόσο, αυτό το οποίο όφειλαν να γνωρίζουν οι συντάκτριες του άρθρου είναι ότι τα έργα δεν υλοποιούνται από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά από τις υπηρεσίες και τους φορείς του. Από όλους αυτούς, οι οποίοι καταβάλλουν τεράστια προσπάθεια και πολύ κόπο για να τα ολοκληρώσουν, προς όφελος της κοινωνίας και του πολιτισμού, και τους οποίους προσβάλλει κατάφωρα το συγκεκριμένο άρθρο. Είναι τα ίδια στελέχη του ΥΠΠΟ, που την ίδια περίοδο ολοκλήρωσαν και έκλεισαν, με τρόπο άριστο, το ΕΣΠΑ 2014-2020. Είναι τα ίδια στελέχη που εργάστηκαν για την εξειδίκευση και την ενεργοποίηση του νέου Εταιρικού Συμφώνου 2021-2027, αλλά και την ωρίμανση, ένταξη και υλοποίηση των έργων στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
● Η εκάστοτε πολιτική ηγεσία οφείλει να συντονίζει και να υποστηρίζει τους φορείς υλοποίησης, να επιλύει κάθε είδους προβλήματα που προκύπτουν και να επιταχύνει τις απαιτούμενες διαδικαστικές ενέργειες. Οφείλει να εξασφαλίζει τους αναγκαίους πόρους για τα έργα. Και αυτό ακριβώς κάνει. Γίνεται, δηλαδή, αυτό που δεν έγινε από την πολιτική ηγεσία της περιόδου 2015-2019. Τότε που, χωρίς μελέτες ωρίμανσης, οι πόροι έμειναν αναξιοποίητοι και οι υπηρεσίες ασυντόνιστες και αβοήθητες. Τότε που το Υπουργείο Πολιτισμού τελούσε σε αγρανάπαυση.
● Ανάλογες θέσεις είχαν διατυπωθεί σε άρθρα της «Εφ.Συν.» και για την έγκαιρη υλοποίηση της Εθνικής Πινακοθήκης. Η πραγματικότητα, το 2021, σας διέψευσε. Υπομονή, λοιπόν, μέχρι την ολοκλήρωση και το κλείσιμο του ΤΑΑ, στις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Η απάντηση της «Εφ.Συν.»
Οι γενικότητες, οι γενικεύσεις και οι προσβολές δεν συνιστούν απάντηση σε μια έρευνα που παρουσίαζε συγκεκριμένα στοιχεία, ποσά και χρονοδιαγράμματα για συγκεκριμένα έργα. Ούτε σε ένα από τα σημεία της απάντησής του το ΥΠΠΟ δεν επιχείρησε να μας αποστομώσει παρουσιάζοντας συγκεκριμένα στοιχεία που -υποτίθεται- θα μας διέψευδαν ως προς την πορεία συγκεκριμένων μείζονων -και κάποιων πολυδιαφημισμένων- έργων (π.χ. Ακροπόλ, π. βασιλικό κτήμα Τατοΐου, Δεσμώτες του Φαλήρου, Σιλό Πειραιά, τελεφερίκ Μονεμβασιάς κ.λπ.). Αντίθετα ανάλωσε το υπουργείο τη μισή του απάντηση σε γενικές πληροφορίες (π.χ. πόσα έργα υλοποιεί το ΥΠΠΟ με πόρους του ΤΑΑ και με τι συνολικό προϋπολογισμό), σε βολικές γενικεύσεις μπροστά στα στοιχεία που παρουσιάσαμε (π.χ. «Το Υπουργείο Πολιτισμού έχει ήδη ανταποκριθεί απολύτως στα Ορόσημα (...) και σε καμία περίπτωση δεν έχει εκκρεμότητες (…)» και σε προσβολές, επιχειρώντας μάλιστα να κάνει δίκην προθέσεων (π.χ. «προκειμένου να παρουσιαστούν τα fake συμπεράσματα», «είναι προφανής η άγνοια των συντακτριών για τον τρόπο δημοπράτησης των έργων»). Πουθενά δεν στοιχειοθετεί όμως τα όσα υποστηρίζει.
● Δεν μας απομένει λοιπόν παρά να σκεφτούμε ότι η υπουργός Πολιτισμού επιβεβαιώνει πλήρως το ρεπορτάζ μας αφού με την απάντηση της παραδέχεται εμμέσως ότι ισχύει ο πίνακας με τα 71 έργα του ΤΑΑ που είχαν μέχρι τον Μάρτιο του 2024 μηδενική απορρόφηση κονδυλίων. Απλώς μας πληροφορεί ότι από τότε έχουν περάσει τρεις μήνες. Βέβαια, από την ένταξη των έργων έχουν περάσει ένα και δύο χρόνια, αλλά αυτό δεν το σχολιάζει.
● Η απάντηση του υπουργείου μάς πληροφορεί και κάτι άλλο: ότι το σύνολο των έργων που έχουν ενταχθεί και υλοποιούνται είναι συνολικού προϋπολογισμού 650 εκατομμυρίων ευρώ. Αρα τα 210 εκατομμύρια είναι το 1/3 των κονδυλίων και είναι αυτό που βρισκόταν ανενεργό το πρώτο τρίμηνο του 2024 ενώ το ΤΑΑ ολοκληρώνεται στο τέλος του 2025. Μάλλον τα πράγματα είναι πιο δυσοίωνα κι απ’ ό,τι γράψαμε στο ρεπορτάζ μας, το οποίο, παρεμπιπτόντως, έκανε μεγάλη εντύπωση γιατί ακριβώς γκρεμίζει το βασικό επιχείρημα της υπουργού περί απορρόφησης κονδυλίων. Και μπορεί η ίδια στο δελτίο Τύπου να προσπαθεί να εξυμνήσει το προσωπικό της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, το οποίο στην πραγματικότητα το υποβαθμίζει με κάθε ευκαιρία, η αλήθεια όμως είναι ότι το προσωπικό αυτό έχει μειωθεί πάρα πολύ σε σχέση με την εποχή που έτρεχαν τα κοινοτικά πλαίσια στήριξης ή τα ΕΣΠΑ.
● Αλλά ας γυρίσουμε στα χρονοδιαγράμματα. Οπως γράψαμε και στο ρεπορτάζ μας -και δεδομένου ότι υπάρχει έλλειμμα δημοσιότητας ως προς την πορεία των έργων που είναι ενταγμένα στο ΤΑΑ- η εφημερίδα μπόρεσε να βρει αυτά τα στοιχεία. Αν λοιπόν το ΥΠΠΟ κάλυψε μέσα σε τρεις μήνες το κενό χρόνων, γιατί δεν δημοσιοποιεί τα στοιχεία των 71 έργων με τη σημερινή απορροφητικότητα; Μήπως γιατί τότε θα αποδεικνυόταν πως ούτε μέχρι σήμερα τα έργα έχουν προχωρήσει τόσο; Πάντως οι διατυπώσεις του ΥΠΠΟ σ’ αυτή του την απάντηση μας επιτρέπουν να σκεφτούμε πως προσπαθεί απλώς να δημιουργήσει εντυπώσεις. Κι αφού δεν μπορεί να μιλήσει για «fake news», όπως συνηθίζει, μιλάει για «fake συμπεράσματα».
● «Υπομονή», μας συνιστά παρ’ όλα αυτά μέχρι την ολοκλήρωση και το κλείσιμο του ΤΑΑ, στις 31 Δεκεμβρίου 2025. Ας επανέλθουμε λοιπόν με επιπλέον συγκεκριμένα ερωτήματα: Θα είναι μέχρι τότε έτοιμο π.χ. το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων; Το έργο προσβασιμότητας στο Δικταίο Αντρο; Γιατί άλλα ακούστηκαν στη σύσκεψη στην οποία παρευρέθη η ίδια η υπουργός στην Κρήτη. Ας απαντήσει επίσης η υπουργός τι είδους «αναπτυξιακό έργο» είναι η πιλοτική λειτουργία του πωλητηρίου του ΟΔΑΠ στα λουλουδάδικα της Βουλής.
● Βέβαια επειδή είναι σαφές ότι πολλά από αυτά τα 71 πανάκριβα έργα δεν θα τελειώσουν εντός χρονοδιαγράμματος, το πραγματικό ερώτημα που προκύπτει είναι τι θα συμβεί μετά και ποιος θα επιβαρυνθεί με τα κονδύλια γι’ αυτά... Να θυμίσουμε μάλιστα εδώ ότι και για το Μετρό της Θεσσαλονίκης η υπουργός διαρρήγνυε τα ιμάτιά της ότι θα παραδοθεί τον Απρίλιο του ’23, αλλά αυτή τη στιγμή που μιλάμε το έργο των 13 σταθμών δεν έχει παραδοθεί στο κοινό και το πληρώνει ο κρατικός προϋπολογισμός. Το ίδιο θα επαναληφθεί και με τα έργα που αναφέραμε;
● Εχουν λοιπόν σκοπό η κυρία Μενδώνη και η κυβέρνηση να αφήσουν ανεκτέλεστα ή στη μέση έργα τα οποία μετά θα επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό ή το επόμενο ΤΑΑ; Αν αυτό σκοπεύουν, τότε αυτός είναι ακριβώς κι ο δρόμος προς τη χρεοκοπία της χώρας. Κι αυτό δεν είναι ένα… «fake συμπέρασμα».
Βασιλική Τζεβελέκου
Ναταλί Χατζηαντωνίου
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας