Με μια φωτογραφία όπου εμφανίζεται με ρεπούμπλικα, βλοσυρό ύφος και αφίσα πλάι του που έγραφε FAFO, ο Ντόναλντ Τραμπ μέσα από την κοινωνική πλατφόρμα του, Truth Social, απάντησε στον πρόεδρο της Κολομβίας που απαίτησε αξιοπρέπεια για όσους απελαύνουν οι ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα είναι ένα μήνυμα προς όλους όσοι αποστρέφονται το εξευτελιστικό σόου που έστησε για τις απελάσεις παράτυπων μεταναστών, προς τέρψη της φανατικής βάσης του.
Το FAFO είναι ακρωνύμιο του «fuck around, find out», μια έκφραση της σλανγκ που λάνσαραν οι νεοφασίστες των Proud Boys, των Περήφανων Αγοριών που πρωτοστάτησαν στην εισβολή των τραμπικών ορδών στο Καπιτώλιο τον Ιανουάριο του 2021. Εγινε πλέον σύνθημα που χρησιμοποιούν ως προειδοποίηση ότι είναι έτοιμοι για «πάλη» και θα ανταποδώσουν δυναμικά αν κάποιος τα βάλει μαζί τους: μια απειλή για αντίποινα δίχως όρια που θα κάνει τους «εχθρούς» να μετανιώσουν πικρά.
Από αυτούς τους βίαιους ακροδεξιούς τη δανείστηκε ο Τραμπ (προς τέρψη και του Ιλον Μασκ που χαρακτήρισε την ανάρτησή του «εκπληκτική») για να επιβεβαιώσει την πυγμή του στο θέμα των απελάσεων με αφορμή την άρνηση της Κολομβίας να δεχθεί την Κυριακή δύο αμερικανικά στρατιωτικά αεροσκάφη που μετέφεραν 80 Κολομβιανούς μετανάστες με χειροπέδες και την αναγγελία του για αύξηση κατά 25% (και 50% έπειτα από μία εβδομάδα) των δασμών κολομβιανών εξαγωγών στις ΗΠΑ, απαγόρευση βίζας στα μέλη της κυβέρνησης, των οικογενειών τους και του (κυβερνώντος) κόμματος, ενισχυμένους τελωνειακούς ελέγχους στα κολομβιανά εμπορεύματα και επιπλέον οικονομικές κυρώσεις, εάν η χώρα δεν συμμορφωθεί.
Η απάντηση του Γκουστάβο Πέτρο με ένα κείμενο που μπορεί να μείνει στην ιστορία της αντιμετααποικιακής μάχης της Λατινικής Αμερικής και με ανακοινώσεις για αντίστοιχες αυξήσεις δασμών στα αμερικανικά προϊόντα, ήταν απλά ένα δείγμα της αποφασιστικότητας για σεβασμό στην εθνική κυριαρχία και στα ανθρώπινα δικαιώματα κι ένας διαπραγματευτικός μοχλός για το μέλλον.
Επειτα από εκατέρωθεν διαβήματα το θέμα έληξε την ίδια ημέρα, τα περί αύξησης δασμών και κυρώσεων πάρθηκαν πίσω, με τον Κολομβιανό ΥΠΕΞ να δηλώνει πως «ξεπεράστηκε το αδιέξοδο» και τον Πέτρο να αποδέχεται την άφιξη στρατιωτικών πτήσεων, αλλά υπό προϋποθέσεις. Ο Τραμπ πανηγύρισε εμμένοντας ότι ανάγκασε τον Πέτρο να υπαναχωρήσει και λύγισε την Κολομβία, που «δέχτηκαν όλους τους όρους του προέδρου». Αλλά πίσω από την αλαζονεία των αμερικανικών δηλώσεων κρύβεται μια άλλη πραγματικότητα. Η Κολομβία ποτέ δεν είπε ότι δεν θα δεχθεί πίσω τους μετανάστες της: αντίθετα τόνισε ότι θα τους υποδεχτεί και θα βοηθήσει, αλλά ότι η επιστροφή τους δεν μπορεί να γίνεται με απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες.
«Αυτός είναι ο όρος: αξιοπρέπεια για τους απελαθέντες, (όρος που) τίθεται σε όλες τις χώρες που μας στέλνουν απελαθέντες και που στηρίζεται και από τον ΟΗΕ», επέμεινε τη Δευτέρα ο Κολομβιανός πρόεδρος, την ίδια ώρα που έστειλε δύο κολομβιανά στρατιωτικά αεροσκάφη στις ΗΠΑ για να παραλάβουν τους 80 προς απέλαση συμπατριώτες του. «Τους φέρνει η αεροπορία μας και χωρίς χειροπέδες...».
Οι αντιδράσεις έγιναν αισθητές και σε άλλες χώρες. Το Μεξικό, όπου έχουν προετοιμαστεί για τα χειρότερα δυνατόν σενάρια με τη νέα θητεία Τραμπ, εξέφρασε επιφυλάξεις για τη χρήση στρατιωτικών αεροσκαφών για τη μεταφορά των μεταναστών και έθεσε θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Αλλά αντίθετα από τον Πέτρο που συγκρούστηκε μετωπικά με τις ταπεινωτικές μεθοδεύσεις του Τραμπ, η πρόεδρος Κλάουδια Σέινμπαουμ αντέδρασε με τον γνωστό ρεαλισμό της. Προσπαθώντας να κρατήσει ισορροπίες μετά τη διένεξη Τραμπ-Πέτρο, από τη μια εξέφρασε «στη Λατινική Αμερική πάντα την αλληλεγγύη μας, τη στήριξή μας» και συνάμα δήλωσε για τον βασικό εμπορικό εταίρο της πως «η σχέση με τις ΗΠΑ είναι ειδική… Είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε μια καλή σχέση».
Οσο για τους 4.904 Μεξικανούς που απελάθηκαν (από εδάφους και αέρος) την πρώτη εβδομάδα της νέας θητείας του Τραμπ και τις τέσσερις πτήσεις που έφτασαν στο Μεξικό μέσα σε μόνο μία ημέρα (στοιχεία που ο Τραμπ αναφέρει ως απόδειξη «του μεγαλύτερου προγράμματος απελάσεων στην Ιστορία»), η πρόεδρος Σέινμπαουμ επισήμανε πως δεν πρόκειται για «σημαντική αύξηση» και πως δεν είναι η πρώτη φορά που το Μεξικό έχει δεχθεί τόσες επιστροφές από τις ΗΠΑ σε ανάλογο διάστημα.
Αντιδράσεις υπήρξαν και στη Βραζιλία, που καταδίκασε μεν το γεγονός ότι οι απελαθέντες ήταν με χειροπέδες και δεμένα τα πόδια στη διάρκεια της πτήσης, αλλά προτίμησε τη διπλωματική οδό: «Αντιδράσαμε πολύ ψύχραιμα. Δεν θέλουμε να προκαλέσουμε την αμερικανική κυβέρνηση», δήλωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης της χώρας, ενώ το βραζιλιάνικο υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τη Δευτέρα τον επικεφαλής των Αμερικανών διπλωματών στη χώρα ζητώντας του να μην επαναληφθεί μεταχείριση σαν κι αυτήν που γνώρισαν 88 Βραζιλιάνοι. Μετά δε την αναγκαστική προσγείωση του αμερικανικού αεροσκάφους στο Μανάος, ο πρόεδρος Λούλα διέταξε να τους βγάλουν τις χειροπέδες και έστειλε στρατιωτικό αεροσκάφος να τους μεταφέρει «αξιοπρεπώς» στον τελικό τους προορισμό, το Μπέλο Οριζόντε.
Ο Τραμπ εκμεταλλεύτηκε την αντιπαράθεση με τον Πέτρο για να στείλει ένα μήνυμα ότι εννοεί όσα ακραία λέει. Εδωσε στις χώρες τις Λατινικής Αμερικής ένα παράδειγμα του τι μπορεί να περιμένουν αν δεν συνεργαστούν με το εγχείρημά του για μαζικές απελάσεις όπως εκείνος τις επιτάσσει, ένα δείγμα της επιθετικής και καταναγκαστικής διπλωματίας της νέας κυβέρνησής του. Καταφεύγοντας στις ακραίες μαξιμαλιστικές απειλές ως διαπραγματευτικό μέσο, όπως γράφει η El País: «Ζητώντας δηλαδή τα αδύνατα ώστε να υποχρεώσει τους «αντιπάλους» του να αποδεχτούν αυτά ακριβώς που ανέμενε από αυτούς».
Δεν συμβαίνει ακριβώς αυτό με τους τρεις Λατινοαμερικανούς προέδρους. Τώρα θα επιχειρήσουν αυτές οι θέσεις τους να γίνουν κοινό πρόταγμα των χωρών της περιοχής, στην έκτακτη σύνοδο της Κοινότητας Κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (Celac) που συγκάλεσε για αύριο η επικεφαλής του σώματος, πρόεδρος της Ονδούρας, Σιομάρα Κάστρο, ώστε να συζητήσουν το θέμα του μεταναστευτικού και της διεθνούς συνεργασίας υπό το φως της νέας στρατηγικής του Αμερικανού προέδρου.
Εκείνες τις ημέρες αναμένεται να ξεκινήσει και η επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο σε Δομινικανή Δημοκρατία, Παναμά, Κόστα Ρίκα, Γουατεμάλα και Ελ Σαλβαδόρ. Επιλέγοντας να κάνει το πρώτο επίσημο ταξίδι του στην Κεντρική Αμερική, ο Ρούμπιο έδωσε το στίγμα των προτεραιοτήτων της νέας κυβέρνησης, με «επιτακτικά πρώτο» το μεταναστευτικό.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας