Αν εξαιρέσει κανείς τη νίκη ενός ανεξάρτητου κυβερνήτη –καινοφανές στην ιστορία του δικομματισμού του Μεξικού– καμιά έκπληξη δεν επεφύλαξαν οι εκλογές της περασμένης Κυριακής.
Οι ψηφοφόροι τιμώρησαν και τα τρία μεγάλα κόμματα, με το κυβερνών PRI να έρχεται πρώτο αλλά χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία, και έδωσαν «ψήφο εμπιστοσύνης» στο νεοσυσταθέν αριστερό κίνημα Morena.
Η βία ακόμα μια φορά σάρωσε ολόκληρες περιοχές: δεκάδες νεκροί, μάχες ναρκεμπόρων με υποψήφιους, ταραχές σε Πολιτείες όπου δεν λειτούργησαν όλα τα εκλογικά τμήματα, κινητοποιήσεις συνδικάτων και κινημάτων για μποϊκοτάζ, εκατοντάδες συλλήψεις.
Με φόντο αυτό το σκηνικό, το εκλογικό σώμα των 83 εκατομμυρίων Μεξικανών που κλήθηκαν να εκλέξουν τα 500 μέλη της ομοσπονδιακής Βουλής, 9 κυβερνήτες και τα Κοινοβούλια 17 Πολιτειών, αναισθητοποιημένο αντί για εξεγερμένο από την παραλυτική πραγματικότητα, ανέδειξε το κυβερνών Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα (PRI) του προέδρου Πένια Νιέτο σε πρώτη δύναμη.
Με βάση τα πρώτα αποτελέσματα (τα επίσημα θα ανακοινωθούν αργά σήμερα) το PRI απέσπασε 29% και μόλις 196-203 από τις 500 της Βουλής, έτσι που θα χρειαστεί τις ψήφους των συμμάχων του Πράσινου Οικολογικού Κόμματος και Εθνικής Συμμαχίας για να έχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Το δεξιό ΡΑΝ (Kόμμα Εθνικής Δράσης) έπεσε στο 21% και τις 105-116 έδρες, με τη θέση του ηγέτη του Γουστάβο Μαδέρο να τρίζει, καθώς ήδη οι δελφίνοι, με πρώτη τη Μαργαρίτα Σαβάλα, σύζυγο του πρώην προέδρου Φελίπε Καλντερόν που αιματοκύλησε τη χώρα, να ανακοινώνει πως θα διεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος.
Για την Αριστερά, το τοπίο είναι επίσης δύσκολο, αλλά η διάσπασή της υπόσχεται την ύπαρξη προοπτικής.
Το κηλιδωμένο από σκάνδαλα πολιτικής διαφθοράς και διαπλοκής με το οργανωμένο έγκλημα κεντροαριστερό PRD (Κόμμα Δημοκρατικής Επανάστασης), συντρίβεται και από το 31,5% στις προεδρικές του 2012 κατακρημνίζεται σε ένα 11% και κάπου 51-60 έδρες.
Βγαλμένο από τα σπλάχνα του, το νεοσυσταθέν Κίνημα Εθνικής Αναγέννησης Morena του Αντρές Μανουέλ Πέρες Ομπραντόρ κατακτά ένα 9% και περίπου 34-40 βουλευτές, ενώ αναδεικνύεται πρώτη δύναμη στην Πολιτεία του Μεξικού.
Τα αποτελέσματα είναι σήμα συναγερμού, έστω και χαμηλής έντασης προς το παρόν, που τον καλεί να αξιοποιήσει τα τρία τελευταία χρόνια της θητείας του για να προωθήσει τα δημοκρατικά ελλείμματα που στοιχειώνουν το Μεξικό: βία, ατιμωρησία, διαφθορά, κατάφωρη παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η εκλογική ανάδυση του Morena και η νίκη ανεξάρτητων υποψηφίων πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, αποτελούν προειδοποίηση πως η απογοήτευση έχει αρχίσει και εκφράζεται και στις κάλπες.
Οι αναλυτές κάνουν λόγο για πύρρειο νίκη του Νιέτο, καθώς «ο πρόεδρος διασώθηκε απλά γιατί η αντιπολίτευση είναι ακόμα πιο αδύναμη από αυτόν.
Γλίτωσε τα χειρότερα, αλλά είναι ένας εξαιρετικά αποδυναμωμένος πρόεδρος», εξηγούσε στο BBC ο Ουλίσες Μπελτράν, διευθυντής της εταιρείας συμβούλων BCG.
Η αμφισβητούμενη διαχείριση της εξαφάνισης των 43 φοιτητών στην Ιγουάλα, το σκάνδαλο με την έπαυλη των 7 εκατ. δολαρίων που αγόρασε από... εργολάβο δημοσίων έργων αλλά και τα σπίτια αξιωματούχων του προεδρικού κύκλου που αποκτήθηκαν μέσω διαπλοκής, η επέλαση της βίας και της εξουσίας που ασκούν οι ναρκέμποροι σε αυξανόμενο τμήμα της χώρας μαζί με τη στασιμότητα της οικονομίας έχουν πλήξει δραματικά την αξιοπιστία της κυβέρνησης. Η αντίστροφη μέτρηση για τις προεδρικές του 2018 έχει αρχίσει».
Στη διάρκειά της θα φανεί αν το φαινόμενο Morena ήρθε για να μείνει. Ο ηγέτης του, Λόπες Ομπραντόρ, γράφει η ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Πόλης του Μεξικού Σολεδάδ Λοαέσα «μοιάζει να καλύπτει ένα πολιτικό κενό στη χώρα και ίσως μετατραπεί στον ηγέτη ενός πλατιού αντιπολιτευτικού μετώπου που θα απειλήσει τον δικομματισμό».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας