Στρέφοντας το βλέμμα στην Ευρώπη - Νοέμβριος 2024

Tο «Στρέφοντας το βλέμμα στην Ευρώπη» είναι ένα μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο που συντάσσεται από την οργάνωση Inter Alia* μετά από παρακολούθηση, διαλογή και καταγραφή κοινοβουλευτικών συζητήσεων και εκτελεστικών αποφάσεων που λαμβάνονται από τα Ευρωπαϊκά όργανα. Αποτελεί μία ανεξάρτητη προσπάθεια που οργανώνεται από μία διεθνή ομάδα νέων.  

Πιστεύοντας στη σημασία της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στην καθημερινότητα των Ευρωπαϊκών θεσμών και της κοινωνικής πίεσης για πιο δίκαιες και συμπεριληπτικές πολιτικές καθώς και στην πραγματική εμπλοκή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στις διαδικασίες χάραξης πολιτικής, θέλουμε να δώσουμε την ευκαιρία στον Έλληνα και Ευρωπαίο αναγνώστη να διαμορφώσει γνώμη σε πεδία που άπτονται της καθημερινής ζωής και της ποιότητας της δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το δελτίο, που είναι διαθέσιμο και στα αγγλικά, συνοδεύεται από βίντεο παρουσίασης διαφορετικών θέσεων νέων ατόμων από διάφορες χώρες της ΕΕ πάνω στις Ευρωπαϊκές εξελίξεις και podcast.

Από τον Νοέμβριο του 2024, το «Στρέφοντας το βλέμμα στην Ευρώπη» θα υποστηρίζεται ως προς τη διάχυσή του από την Εφημερίδα των Συντακτών και θα παρουσιάζεται κάθε τελευταία Παρασκευή του μήνα σε ειδικό χώρο της ιστοσελίδας.

Συντελεστές

• Υπεύθυνη σύνταξης: Martina Tresca
• Συντακτική ομάδα: Ines Muñoz, Mariana Sampaio
• Υπεύθυνοι προγράμματος: Martina Tresca, Νίκος Παπακώστας
• Επιμέλεια κειμένου: Στρατής Μπουρνάζος

Παρασκήνια των ακροάσεων για τους Επιτρόπους και τάσεις του 2025

Είστε περίεργοι για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τον ορισμό της νέας Επιτροπής; Ας δούμε πώς διαμορφώνονται τα πράγματα αυτό τον μήνα. Το δελτίο του Νοεμβρίου της έκδοσης «Στρέφοντας το βλέμμα προς την Ευρώπη» μας μεταφέρει στα παρασκήνια των ακροάσεων των υποψηφίων Ευρωπαίων Επιτρόπων, όπου η πολιτική και οι διαμάχες για την εξουσία βρίσκονται στο επίκεντρο. Εξερευνούμε μαζί τις υποσχέσεις και τα αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τη δικαιοσύνη, το κράτος δικαίου, τη μετανάστευση, τη νεολαία. Τέλος, παίρνουμε μια πρώτη εικόνα σχετικά με τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2025 σε ένα κρίσιμο –για μας, αλλά και γενικότερα– ζήτημα: τι περικόπτεται, τι χρηματοδοτείται και τι αλλάζει για το Erasmus+, την έρευνα και την κοινωνία των πολιτών.

Τι γίνεται με την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή; 

Από τις 4 έως τις 12 Νοεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διεξήγαγε μαραθώνιες ακροάσεις των 26 μελλοντικών Επιτρόπων. Προηγουμένως, έπειτα από μήνες διαπραγματεύσεων με τα κράτη-μέλη σχετικά με τις υποψηφιότητες, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είχε ανακοινώσει την ηγετική διοικητική ομάδα της ΕΕ για τα επόμενα πέντε χρόνια. Ωστόσο, η ομάδα αυτή πρέπει να περάσει ακρόαση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το οποίο και καλείται τελικά να την εγκρίνει. Αυτός ο έλεγχος δεν θυμίζει σε τίποτα μια τυπική διαδικασία: είναι  το τελευταίο «οχυρό» των ευρωπαϊκών κομμάτων στην προσπάθειά τους να επιβεβαιώσουν την επιρροή και τη δύναμή τους στο μέλλον της πολιτικής και των πολιτικών της ΕΕ. Ως εκ τούτου, μια διαδικασία που στοχεύει –τουλάχιστον θεωρητικά–να διασφαλίσει ότι όλοι οι υποψήφιοι Επίτροποι είναι κατάλληλοι για τον ρόλο τους και έχουν την απαραίτητη εμπειρία στο αντίστοιχο πεδίο πολιτικής καταλήγει σε προγραμματική αντιπαράθεση, ενίοτε και σε κομματική σύγκρουση. 

Tο ισπανικό δεξιό κόμμα Partido Popular, με την υποστήριξη της ευρωπαϊκής του οικογένειας, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, εμπόδισε για ένα διάστημα την έγκριση της Ισπανίδας Teresa Ribera (Σοσιαλιστικό Κόμμα) στη θέση της Εκτελεστικής Αντιπρόεδρου για την «Καθαρή, δίκαιη και ανταγωνιστική μετάβαση», εξαιτίας της διαχείρισης των πλημμυρών της Βαλένθια. Αυτό προκάλεσε την άμεση αντίδραση των  σοσιαλιστών ευρωβουλευτών (S&D), οι οποίοι ανέκοψαν την έγκριση των υποψηφίων του ΕΛΚ, ενώ οι Φιλελεύθεροι (Ανανέωση) τηρούσαν ισορροπιστική στάση μεταξύ των δύο.  Τελικά, τα προσκόμματα ξεπεράστηκαν και η  νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή  σχηματίστηκε  – εξέλιξη αναγκαία, ιδίως  σε ένα γεωπολιτικό πλαίσιο που θα ήταν  αμείλικτο εάν η ΕΕ να επιδείκνυε καθυστέρηση και έλλειψη βούληση για σταθερότητα και ενότητα. 

Πώς πήγαν όμως οι ακροάσεις; Τι σχεδιάζουν οι υποψήφιοι Επίτροποι για το μέλλον των πολιτικών της ΕΕ; Κατά πόσον θα τηρήσουν τις υποσχέσεις τους; Όπως κατέγραψαν οι αναλύσεις του Politico, οι ακροάσεις ήταν γεμάτες μικροπολιτική και κενές από ουσιαστική πολιτική. Οι υποψήφιοι Επίτροποι ήταν πολύ καλά προετοιμασμένοι για να «μείνουν προσηλωμένοι στα σενάρια τους» και να μιλήσουν στενά για το περιεχόμενο των επιστολών αποστολής τους, ωστόσο απέφυγαν να τοποθετηθούν για τους χρηματικούς πόρους και δεν διακινδύνευσαν να διατυπώσουν προσωπικές απόψεις και θέσεις. Η κατάσταση αυτή αφενός ενδέχεται να υποδηλώνει ότι η Επιτροπή δεν ξέρει τι να κάνει, πώς να εντάξει και να προσαρμόσει το σχέδιό της στο τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο. Και αφετέρου, φανερώνει μια χαμένη ευκαιρία ή την αδυναμία, την έλλειψη πολιτικής βούλησης, εν τέλει, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να εξετάσει πραγματικά τους Επιτρόπους, προχωρώντας πέρα ​​από αυτό που είχε ήδη ανακοινωθεί στις επιστολές αποστολής τους. 

Ας ανατρέξουμε σε μερικές από τις ακροάσεις και ας αναλύσουμε τη συνάφειά τους με τις πρόσφατες εξελίξεις στην ΕΕ.

Δημοκρατία, Δικαιοσύνη και Κράτος Δικαίου, Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης 

Στην ακρόασή του ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο ορισθείς Επίτροπος για τη Δημοκρατία, τη Δικαιοσύνη και το Κράτος Δικαίου, Michael McGrath (Renew, Ιρλανδία), περιέγραψε τις βασικές προτεραιότητές του για τη θητεία του: 

• Κράτος Δικαίου: εντατικοποίηση των προσπαθειών παρακολούθησης των εξελίξεων εκ μέρους της Επιτροπής, στο πλαίσιο της Έκθεσης για το Κράτος Δικαίου, με την ενσωμάτωση πληροφοριών από την κοινωνία των πολιτών και ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες· ενίσχυση του συσχετισμού της τήρησης των συστάσεων της Έκθεσης για το Κράτος Δικαίου με την πρόσβαση σε κονδύλια της ΕΕ. 
• Δικαιοσύνη: προετοιμασία της στρατηγικής της ΕΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς· προστασία των γυναικών από τη βία, μεταξύ άλλων μέσω της εφαρμογής των κανόνων που εγκρίθηκαν πρόσφατα.
• Παραπληροφόρηση: συνεργασία με εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης και μηχανές αναζήτησης για την ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ να καταπολεμήσει την παραπληροφόρηση· αυστηρότερη επιβολή του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες και δημιουργία Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για την Παραπληροφόρηση. 
• Ελευθερία των μέσων ενημέρωσης: προστασία των δημοσιογράφων και των μέσων ενημέρωσης από πολιτικές παρεμβάσεις και οικονομικές πιέσεις, με την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Νόμου για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης. 

Ενώ οι φιλελεύθεροι (Renew) και οι προοδευτικοί (S&D) ευρωβουλευτές επαίνεσαν τον McGrath για την ολοκληρωμένη κατανόησή του για το χαρτοφυλάκιο, οι κεντροδεξιοί ευρωβουλευτές του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) άσκησαν κριτική, διερωτώμενοι για το εάν η προσέγγισή του είναι υπερβολικά παρεμβατική, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή όρων για την πρόσβαση στα κονδύλια της ΕΕ. Ορισμένοι ευρωβουλευτές εξέφρασαν επίσης την ανησυχία τους για την ασάφεια των σχεδίων του McGrath σχετικά τη χρηματοδότηση της διαφάνειας και την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος. 

Εν τω μεταξύ, το άρθρο 3 της «Ευρωπαϊκής πράξης για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης» τέθηκε σε ισχύ αυτό τον μήνα, με στόχο να εγγυηθεί το δικαίωμα πρόσβασης των πολιτών σε επαρκείς και αξιόπιστες πληροφορίες. Οργανώσεις όπως οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα επικρότησαν αυτή την εξέλιξη, αλλά προειδοποίησαν για τα ενδεχόμενα προβλήματα όσον αφορά τη διασφάλιση του δικαιώματος αυτού στην πράξη, ειδικά σε χώρες της ΕΕ που δεν παρέχουν ισχυρές εγγυήσεις για την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης. Επιπλέον, ο McGrath δεν έδωσε λεπτομερείς εξηγήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή του νόμου, εκτός από έναν «ρυθμιστικό έλεγχο καταλληλότητας» στα κράτη-μέλη. 

Πώς θα γίνει η διαχείριση του μεταναστευτικού την επόμενη πενταετία 

Το ζήτημα της μετανάστευσης και του ασύλου πολύ συχνά περιπλέκεται, ακόμα περισότερο, από την ορολογία της ΕΕ που δυσχεραίνει την κατανόηση της ουσίας των πολιτικών που προτείνονται. Βασικά θέματα που θα απασχολήσουν την πολιτική συζήτηση κατά τη διάρκεια των προσεχών μηνών και, πιθανότατα  όλη την επόμενη νομοθετική περίοδο, είναι, μεταξύ άλλων: ο νέος νόμος για τις απελάσεις οι προσπάθειες δημιουργίας κόμβων επιστροφής σε χώρες εκτός ΕΕ (για τις οποίες δώσαμε μια επισκόπηση στο δελτίο του Οκτωβρίου), η ενίσχυση της εξωτερικής διαχείρισης των συνόρων μέσω συμφωνιών με χώρες εκτός ΕΕ, καθώς και η αύξηση της σχετικής αστυνομικής δύναμης. 

Τέσσερις Επίτροποι, όλοι τους συνδεδεμένοι με το δεξιό ΕΛΚ, θα ασχοληθούν, άμεσα ή έμμεσα, με αυτό τον τομέα πολιτικής:

1. Ο Marcus Brunner, Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης (ΕΛΚ, Αυστρία), θα είναι υπεύθυνος για ισχυρότερα κοινά σύνορα, επιβλέποντας την εφαρμογή του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο με «δίκαιο και αυστηρό» τρόπο. Κατά την ακρόασή του, έδωσε έμφαση στην ανάγκη εφαρμογής πολιτικών με στόχο τον καθησυχασμό των πολιτών για την ασφάλεια και τον σεβασμό των αξιών τους. Τα κύρια σημεία που πρότεινε ήταν η οργάνωση κόμβων επιστροφής και η εισήγηση μιας πολιτικής επιστροφής, η συνεργασία με χώρες εταίρους για τον έλεγχο των αφίξεων μετανάστευσης, ο τριπλασιασμός της δύναμης της Frontex σε 30.000 μονάδες, καθώς και η ενίσχυση των νόμιμων οδών μετανάστευσης για ειδικευμένους εργαζομένους. 
2. Η Dubravka Šuica, Επίτροπος για τη Μεσόγειο (ΕΛΚ, Κροατία) θα είναι κυρίως υπεύθυνη για την οικοδόμηση εταιρικών σχέσεων με μεσογειακές χώρες μέσω ενός Νέου Συμφώνου για τη Μεσόγειο. Η τελευταία θα διασφαλίσει ότι οι εταίροι θα εφαρμόσουν τις εξωτερικές πτυχές της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ και θα συνεργαστούν για την ασφάλεια, την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Οι σχέσεις μεταξύ των χωρών-εταίρων θα βασιστούν στα «διδάγματα» και στα «πολύ καλά παραδείγματα» των συμφωνιών με την Τυνησία ή την Αίγυπτο. Η ακρόασή της επικεντρώθηκε στη σταθερή εφαρμογή του Νέου Συμφώνου, ιδίως όσον αφορά τις επιστροφές και την ανάγκη να γίνει διάκριση μεταξύ «νόμιμης» και «παράνομης» (sic) μετανάστευσης. 
3. Η Henna Virkkunen, Εκτελεστική Αντιπρόεδρος για την «Τεχνολογική Αυτοτέλεια, την Ασφάλεια και τη Δημοκρατία» (EPP, Φινλανδία) θα επικεντρωθεί στην εφαρμογή του Νέου Συμφώνου και στην επίβλεψη της διαδικασίας ολοκλήρωσης της «Οδηγίας για τις Επιστροφές». Πρότεινε τη βελτίωση της ψηφιακής υποδομής για την ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων και την παρακολούθηση των μεταναστευτικών ροών, με την παράλληλη διασφάλιση της  προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Η Virkkunen θα συνεργαστεί με την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο Kaja Kallas (η υψηλότερη αξιωματούχος που ασχολείται με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ), για την οικοδόμηση «συνολικών σχέσεων συνεργασίας με επίκεντρο τις επενδύσεις, την οικονομική σταθερότητα, τις θέσεις εργασίας, την ενέργεια, τις μεταφορές, την ασφάλεια, τη μετανάστευση και άλλους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος». 
4. Ο Jozef Síkela, Επίτροπος Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων (ΕΛΚ, Τσεχία), θα είναι υπεύθυνος για τη σύνδεση της μετανάστευσης με τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη. Οι πολιτικές του θα επικεντρωθούν στη διευκόλυνση της αναγνώρισης των δεξιοτήτων και των προσόντων των μεταναστών για την ένταξή τους. Στόχος, εδώ, είναι η ενίσχυση των νόμιμων οδών μετανάστευσης σε σύνδεση όμως με τις οικονομικές ανάγκες της Ένωσης, και η ταυτόχρονη μείωση της παράτυπης μετανάστευσης. Τα ταμεία συνοχής θα στηρίξουν τις περιφέρειες που αντιμετωπίζουν υψηλότερες μεταναστευτικές πιέσεις με επιδίωξη την προώθηση της ένταξης. 

Οι ακροάσεις τόνισαν τη συνεχιζόμενη επικέντρωση στην εξωτερική ανάθεση των ευθυνών για τη μετανάστευση, αντανακλώντας τις προτεραιότητες της απερχόμενης Επιτρόπου Ylva Johansson, της οποίας η θητεία περιλάμβανε αμφιλεγόμενες συμφωνίες με τρίτες χώρες. Οι πρόσφατες εξελίξεις, όπως η συμφωνία Ιταλίας-Αλβανίας για τη μετανάστευση, δείχνουν ότι η τάση αυτή παραμένει ισχυρή. Οι κριτικές για τη συμφωνία πυκνώνουν, καθώς ένα δικαστήριο της Ρώμης να παρέπεμψε το θέμα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για πιθανές παραβιάσεις του δικαίου της ΕΕ. Η περιορισμένη πρόσβαση μη κυβερνητικών οργανώσεων στα κέντρα μεταναστών στην Αλβανία έχει εντείνει περαιτέρω τις ανησυχίες σχετικά με τη διαφάνεια και τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. 

Εν τω μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιούργησε μια Επιτροπή Υψηλού Επιπέδου για την Επανεγκατάσταση και την Ανθρωπιστική Υποδοχή, με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας των διαδρόμων πρόσβασης προς την ΕΕ. Αυτή η πρωτοβουλία υπογραμμίζει την τρέχουσα εστίαση στον περιορισμό της παράτυπης μετανάστευσης και αντανακλά τις προσπάθειες της ΕΕ να εμφανίσει μια εικόνα ισορροπίας μεταξύ της ανθρωπιστικής ευθύνης και της εσωτερικής ασφάλειας.

Τι έρχεται για τη νεολαία της ΕΕ 

Ο Glen Micallef (Μάλτα, S&D) θα είναι ο επόμενος Επίτροπος για τη «Διαγενεακή δικαιοσύνη, τη Νεολαία, τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό». Κατά την ακρόασή του, έδωσε έμφαση στην αύξηση των ευκαιριών συμμετοχής των νέων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων της ΕΕ, καθώς και στην αναβάθμιση προγραμμάτων όπως το Erasmus+ και το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο θα συμβεί αυτό και η χρήση των διαθέσιμων πόρων δεν προσδιορίστηκε. Επίσης, στην ακρόαση δόθηκε έμφαση στην ενίσχυση της αγωγής του πολίτη για τη αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και την προώθηση των αξιών της ΕΕ μεταξύ των νεότερων γενεών. Η πραγματική καινοτομία της εντολής του Micallef είναι το κομμάτι του χαρτοφυλακίου του που αφορά τη «Διαγενεακή δικαιοσύνη». Η επιλογή του αντικειμένου σηματοδοτεί την απόφαση της Επιτροπής να εργαστεί προκειμένου να εξισορροπήσει τις πολιτικές που ωφελούν τις νεότερες και τις παλαιότερες γενιές, ιδίως στην απασχόληση, τη στέγαση και την πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες, ενώ δίνεται προτεραιότητα στην αντιμετώπιση των ανισοτήτων που επιδεινώθηκαν από την πανδημία και την οικονομική αστάθεια, οι οποίες επηρεάζουν ιδιαίτερα τη νεολαία. Ορισμένοι ευρωβουλευτές εξέφρασαν την ανησυχία τους κατά πόσον οι προτάσεις αυτές θα μετουσιωθούν σε αποτελεσματική δράση, χωρίς σημαντική αύξηση του προϋπολογισμού για αυτά τα προγράμματα. 

Η Roxana Minzatu (Ρουμανία, S&D) θα είναι η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος με χαρτοφυλάκιο «Άνθρωποι, δεξιότητες και ετοιμότητα», έναν τομέα πολιτικής που επηρεάζει σημαντικά τη νεολαία. Η ίδια τόνισε τη δέσμευσή της να ενισχύσει την κοινωνική και οικονομική ανθεκτικότητα της ΕΕ, εστιάζοντας στην εκπαίδευση, την απασχόληση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων. Το υφιστάμενο πρόγραμμα «Εγγυήσεις για τη νεολαία» θα ενισχυθεί για την αντιμετώπιση της επίμονης ανεργίας των νέων. Στην Επίτροπο τέθηκε το ερώτημα σχετικά με έναν κοινό κατώτατο μισθό της ΕΕ, ωστόσο εκείνη δεν δεσμεύτηκε ότι θα κάνει κινήσεις για να υπάρξει σχετική νομοθετική πρωτοβουλία.

Σημειωτέον ότι, τον Ιούνιο του 2024, 22 από τις 27 χώρες της ΕΕ είχαν εθνικό κατώτατο μισθό. 

Διαπραγμάτευση του προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2025: καλά και κακά νέα 

Ας ξεκινήσουμε από τα εντελώς στοιχειώδη: Τι είναι ο προϋπολογισμός της ΕΕ και πώς χρησιμοποιείται; Ο προϋπολογισμός της ΕΕ καθορίζει όλες τις μακροπρόθεσμες (σε βάθος 7 ετών) και τις βραχυπρόθεσμες (ετήσιες) δαπάνες και έσοδα της ΕΕ. Πάνω από το 90% του προϋπολογισμού της ΕΕ χρηματοδοτεί δραστηριότητες στις χώρες της ΕΕ, που απευθύνονται σε πολίτες, περιφέρειες, αγρότες, ερευνητές, φοιτητές, ΜΚΟ και επιχειρήσεις. Δεδομένου του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ (γύρω στα 450 εκατομμύρια), ο ετήσιος προϋπολογισμός είναι σχετικά μικρός, με μέσο όρο 160-180 δισ. ευρώ (2021-2027). Ο αριθμός αυτός είναι συγκρίσιμος, σε απόλυτα μεγέθη, με τον ετήσιο εθνικό προϋπολογισμό χωρών της ΕΕ, όπως η Δανία ή η Πολωνία, οι οποίες, φυσικά, αφορούν πολύ μικρότερο αριθμό ανθρώπων.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, λόγω των αυξανόμενων επιτοκίων, το Συμβούλιο της ΕΕ πρότεινε περικοπή κατά 1,52 δισ. ευρώ στα προγράμματα της ΕΕ για το 2025 – ανάμεσά τους και περικοπή κατά 295 εκατομμύρια ευρώ του προϋπολογισμού του Erasmus+. Αντίθετα, η Επιτροπή του ΕΚ που εργάζεται για τον Προϋπολογισμό απαίτησε να δοθεί έμφαση στην έρευνα, την εκπαίδευση, τη δράση για το κλίμα και την υγεία. Αυτή η αντίθεση στις «περικοπές λιτότητας» επιβεβαιώθηκε από ολόκληρο το ΕΚ κατά τη διάρκεια της συνόδου της ολομέλειας τον Οκτώβριο, υπογραμμίζοντας πως «ο προϋπολογισμός της ΕΕ δεν μπορεί να είναι δέσμιος των επιτοκίων, οδηγώντας σε μείωση των προγραμμάτων μας» (βουλευτής Victor Negrescu, Ρουμανία, S&D, γενικός εισηγητής για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2025). 

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Συμβουλίου, του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής για τον οριστικό προσδιορισμό του προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2025 και του τρόπου με τον οποίο θα κατανεμηθεί σε τομείς πολιτικής έγιναν τον Νοέμβριο. Πώς πήγαν; 

• Αύξηση 6% επί του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ σε σχέση με πέρυσι, με σύνολο περίπου 200 δισ. ευρώ 
• σχεδόν 4 δισ. ευρώ για το πρόγραμμα Erasmus+ (αύξηση +6,5% σε σχέση με το 2024). «Ο αυξημένος προϋπολογισμός για το Erasmus+ το 2025 θα επιτρέψει την υποστήριξη της περαιτέρω ένταξης και την προσέγγιση περισσότερων νέων από μειονεκτικά περιβάλλοντα, καθώς και τη δυνατότητα περισσότερων ατόμων να ζήσουν σε κάποια άλλη χώρα για να επωφεληθούν από μια μαθησιακή εμπειρία».
• 352,2 εκατομμύρια ευρώ για το πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη, το οποίο στοχεύει στην «προώθηση, ενίσχυση και προστασία της ευρωπαϊκής πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας, της πολιτιστικής κληρονομιάς και της δημιουργικότητας. 
• 253 εκατομμύρια ευρώ για το πρόγραμμα CERV (Πολίτες, Ισότητα και Δικαίωμα), το οποίο υποστηρίζει τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην προώθηση των δικαιωμάτων και των αξιών της Ένωσης. 
• Ενίσχυση 20 εκατ. ευρώ το 2025 για το πρόγραμμα Horizon Europe, το οποίο χρηματοδοτεί την έρευνα και την καινοτομία. 
• + 2 δισεκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2025-2027, εκ των οποίων 303 εκατομμύρια ευρώ για το 2025: «πρόκειται για τη διαχείριση επειγουσών προκλήσεων και αναγκών που σχετίζονται με τη μετανάστευση και τη διαχείριση των συνόρων στα κράτη-μέλη πρώτης γραμμής, καθώς και σε εκείνα που έχουν πληγεί από τους πολέμους στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, και για την εφαρμογή του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, συμπεριλαμβανομένων των νέων διαδικασιών στα σύνορα». 

Για περαιτέρω στοιχεία και λεπτομέρειες, συμβουλευτείτε τα επίσημα έγγραφα του ετήσιου προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2025.

* Το όνομα του οργανισμού, «Inter Alia», σημαίνει «μεταξύ άλλων» στα λατινικά. Βασισμένη σε μια φιλοσοφία συνεργασίας και αμοιβαιότητας, η «Inter Alia» εργάζεται για την προώθηση της πολιτικής εκπαίδευσης, του κοινωνικού μετασχηματισμού και της συλλογικής δράσης. Εκφράζει την πρόθεση να σταθεί πρόθυμα και με ενθουσιασμό μεταξύ άλλων, να συν-δημιουργήσει, να δώσει χώρο, να στηρίξει την κοινή πρόοδο και να προωθήσει τη συλλογική νοημοσύνη.