Επίδειξη δύναμης Πούτιν με τη Σύνοδο των Brics

Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα υποδεχθεί από μεθαύριο Τρίτη 22 έως και την 24η Οκτωβρίου πάνω από είκοσι ξένους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, στο πλαίσιο συνόδου συμμάχων και εταίρων με επιδίωξη να επιδειχθεί η δύναμη της Ρωσίας και η αποτυχία της Δύσης να την απομονώσει αφότου επιτέθηκε στην Ουκρανία, το 2022.  

Η σύνοδος των BRICS, συμμαχίας αναδυόμενων οικονομιών, αναμένεται να συγκεντρώσει στην Καζάν, στις όχθες του Βόλγα, 24 ξένους ηγέτες και τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, σύμφωνα με το Κρεμλίνο, που καυχιέται πως πρόκειται για το «πιο σημαντικό διπλωματικό γεγονός που οργανώθηκε ποτέ στη Ρωσία».

Η σύνοδος αυτή, σε πείσμα των δυτικών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία, θα διεξαχθεί καθώς η Μόσχα κερδίζει έδαφος στα μέτωπα του πολέμου στην Ουκρανία και σφυρηλατεί στενές συμμαχίες με τους κυριότερους αντιπάλους των ΗΠΑ - την Κίνα, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα. Το Κρεμλίνο καταφέρνει επίσης να διατηρεί εταιρικές σχέσεις με χώρες που εξακολουθούν να έχουν δεσμούς με τη Δύση.

Με τέσσερα μέλη (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα) όταν δημιουργήθηκε το 2009, η συμμαχία BRIC διευρύνθηκε, συμπεριέλαβε πρώτα τη Νότια Αφρική —όταν έγινε BRICS— το 2010 προτού νωρίτερα φέτος εντάξει διάφορες αναδυόμενες οικονομίες, ανάμεσα τους την Αίγυπτο και το Ιράν. Η Τουρκία, μέλος του NATO που έχει πολύ περίπλοκη σχέση τόσο με τη Ρωσία, όσο και με τη Δύση, ανακοίνωσε στις αρχές Σεπτεμβρίου πως επιθυμεί να ενταχθεί στη συμμαχία.

Οι πρόεδροι της Κίνας Σι Τζινπίνγκ και του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν αναμένεται να είναι παρόντες. Η Μόσχα λογαριάζει επίσης στη συμμετοχή του πρωθυπουργού της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι και του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Εξαιτίας της παρουσίας του κ. Πεζεσκιάν, εν μέσω κλιμάκωσης με το Ισραήλ, οι συμμετέχοντες στη σύνοδο αναμένεται να συζητήσουν (και) για τους πολέμους στη Λωρίδα της Γάζας και στον Λίβανο. Όμως στα ζητήματα αυτά, η Ρωσία μοιάζει να θέλει να κρατήσει τις αποστάσεις της, περιοριζόμενη ως τώρα να απευθύνει εκκλήσεις στα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση.

Καθώς εκκρεμεί σε βάρος του ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο τον Μάρτιο του 2023, εξαιτίας των εκτοπισμών παιδιών από την Ουκρανία στη Ρωσία για την οποία κατηγορεί το Κίεβο τη Μόσχα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν υποχρεώθηκε να μη συμμετάσχει στην προηγούμενη σύνοδο, στη Νότια Αφρική.

Σε αυτή τη σύνοδο, εντός έδρας, το Κρεμλίνο κρίνει πως είναι «κρίσιμο» να επιδειχθεί ότι υπάρχει «εναλλακτική στις δυτικές πιέσεις (...) και πως ο πολυπολικός κόσμος είναι μια πραγματικότητα», σύμφωνα με τον κ. Καλάτσεφ.

Η Μόσχα δεν παύει να παρουσιάζει την επίθεσή της εναντίον της Ουκρανίας όχι ως κατακτητικό πόλεμο, παρότι έχει προχωρήσει στην προσάρτηση ουκρανικών περιφερειών, αλλά ως σύρραξη που προκάλεσε ο αμερικανικός ηγεμονισμός. «Η Ρωσία (...) επιδιώκει σχέσεις στηριγμένες στο διεθνές δίκαιο κι όχι κανόνες που ορίζονται από κάποιες συγκεκριμένες χώρες, ιδίως τις ΗΠΑ», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με τον οποίο τη θέση αυτή υποστηρίζει «η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών» του κόσμου.

Συσπειρώνοντας τον «παγκόσμιο Νότο και την Ανατολή» για να αποτελέσει αντίβαρο, σύμφωνα με τη Μόσχα, στη Δύση, η BRICS εννοεί να «οικοδομήσει πλίνθο τον πλίνθο γέφυρα προς δικαιότερη παγκόσμια τάξη», έχει επιχειρηματολογήσει ο σύμβουλος του Κρεμλίνου για διπλωματικά θέματα Γιούρι Ουσακόφ. Για τις χώρες της Δύσης, η Ρωσία κινείται απεναντίας έχοντας πάντα λογική κυριαρχίας επί των γειτόνων της κι επιδιώκει την επιβολή του δικαίου του ισχυρότερου σε διεθνή κλίμακα.

Παρουσιάζοντας το «σχέδιό του για τη νίκη», ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξάλλου έκρινε πως η επιτυχία της Ρωσίας θα ήγειρε κίνδυνο να υπάρξουν μιμητές της. «Αν ο Πούτιν επιτύχει τους παράφρονες σκοπούς του -γεωπολιτικούς, στρατιωτικούς, ιδεολογικούς και οικονομικούς-, άλλοι δυνητικοί επιτιθέμενοι θα έχουν την αίσθηση πως οι επιθετικοί πόλεμοι μπορεί να τους φανούν επωφελείς», υποστήριξε.

Αστερίσκοι για τη στάση της Σαουδικής Αραβίας

Σύμφωνα με τον κ. Ουσακόφ, όλα τα κράτη μέλη των BRICS θα εκπροσωπηθούν σε επίπεδο αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων, με μοναδική εξαίρεση τη Σαουδική Αραβία, η οποία έχει κάνει γνωστό πως θα στείλει τον επικεφαλής της διπλωματίας της. Η απουσία του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, του de facto ηγέτη της Σαουδικής Αραβίας, που ταξίδεψε αυτή την εβδομάδα στις Βρυξέλλες, έδωσε τροφή σε σεναριολογία περί διαφωνιών ανάμεσα στις δυο παγκόσμιες ενεργειακές δυνάμεις βαρέων βαρών. «Είναι σαφές ότι το Κρεμλίνο θα προτιμούσε να δει τον πρίγκιπα διάδοχο» να συμμετέχει, εκτίμησε ο κ. Καλάτσεφ, προσθέτοντας πάντως πως κατ’ ουσία «όλα πάνε μάλλον καλά» για τη ρωσική προεδρία.

Συνομιλία Πούτιν με Βούτσιτς μετά από 2,5 χρόνια 

Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς είχε μια τηλεφωνική συνδιάλεξη σήμερα τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, την πρώτη συνομιλία μεταξύ των δύο ηγετών σε διάστημα 2,5 ετών.

«Ευχαρίστησα ιδιαιτέρως τον πρόεδρο Πούτιν που διαβεβαίωσε πως η Ρωσία θα προμηθεύσει επαρκείς ποσότητες αερίου στη Σερβία αυτόν τον χειμώνα», δήλωσε ο Βούτσιτς σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα, που αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Υπογράμμισε ότι η Σερβία, αν και υποψήφια για ένταξη στην Ε.Ε. χώρα, δεν θα αλλάξει τη στάση της και δεν θα επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία στον απόηχο της εισβολής στην Ουκρανία. Εντούτοις, μετά την εισβολή στην Ουκρανία, η Σερβία καταδίκασε την παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και ο Βούτσιτς είχε περιορισμένες διμερείς συνομιλίες με τον Πούτιν.

Η επικοινωνία αυτή έλαβε χώρα ενώ η Ρωσία αναμένει μία επίσημη απάντηση από την πρόσκληση που έκανε ο Πούτιν τον Σεπτέμβριο στον Βούτσιτς να συμμετάσχει στη Σύνοδο των BRIICS. Η επίσημη αφορμή για την τηλεφωνική συνδιάλεξη μεταξύ Βούτσιτς – Πούτιν ήταν ο εορτασμός σήμερα από το Βελιγράδι της 80ης επετείου της απελευθέρωσης από τη γερμανική κατοχή κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.