Η Βαρκελώνη δείχνει τον δρόμο με το «απαγορευτικό» στα τουριστικά καταλύματα

Πρώτα οι κάτοικοι, λέει ο δήμος της Βαρκελώνης ο οποίος ανακοίνωσε το Σάββατο ότι θα απαγορεύσει την ενοικίαση διαμερισμάτων σε τουρίστες από το 2028. Πρόκειται για μια απροσδόκητα δραστική κίνηση που στόχο έχει να περιορίσει το ραγδαία αυξανόμενο κόστος στέγασης τα τελευταία χρόνια που έχει κάνει την πόλη μη οικονομικά βιώσιμη για πολλούς κατοίκους της. Είναι μια κίνηση που ενδεχομένως βρει μιμητές και σε άλλες πόλεις, όπου η μεγάλη προσέλευση τουριστών έχει εκτινάξει στα ύψη το κόστος στέγασης.

Ο αριστερός δήμαρχος της πόλης, Ζάουμε Κολμπόνι δήλωσε ότι η δημοτική αρχή δεν θα ανανεώσει τις άδειες που έχουν δοθεί μέχρι σήμερα σε 10.101 διαμερίσματα για βραχυχρόνια μίσθωση, άδειες που λήγουν τον Νοέμβριο του 2028. «Είμαστε αντιμέτωποι με αυτό που πιστεύουμε ότι είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της Βαρκελώνης», τόνισε ο Κολμπόνι σε μια εκδήλωση της δημοτικής αρχής της πόλης.

Στα ύψη οι τιμές των ενοικίων

Η αλματώδης αύξηση των βραχυχρόνιων ενοικιάσεων στη Βαρκελώνη, την ισπανική πόλη με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα από ξένους τουρίστες, έχει οδηγήσει στα ύψη τις τιμές των ενοικίων, μια αύξηση τιμών ενοικίων συγκεκριμένα 68% τα τελευταία 10 χρόνια και στο κόστος αγοράς ακινήτων 38%, ανέφερε ο Κολμπόνι. Πολλοί κάτοικοι της πόλης δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το κόστος στέγασης. Η πρόσβαση στη στέγαση έχει μετατραπεί σε οδηγό ανισότητας, ιδιαίτερα για τους νέους, πρόσθεσε ο δήμαρχος.

Εθνικές κυβερνήσεις απολαμβάνουν τα οικονομικά οφέλη του τουρισμού (η Ισπανία κατατάσσεται μεταξύ των τριών κορυφαίων χωρών με τις περισσότερες επισκέψεις στον κόσμο), αλλά τα οφέλη αυτά κάνουν οικονομικά μη προσιτή τη στέγαση για κατοίκους ορισμένων δημοφιλών τουριστικών προορισμών. Η αναβάθμιση αστικών περιοχών και η προτίμηση ιδιοκτητών ακινήτων για προσοδοφόρες τουριστικές ενοικιάσεις έχει αρχίσει να αποτελεί ένα από τα πιο πολυσυζητημένα ζητημάτα σε όλη την Ευρώπη.

Τοπικές αρχές έχουν ανακοινώσει την τελευταία δεκαετία περιορισμούς σε βραχυχρόνιες μισθώσεις σε μέρη όπως τα Κανάρια Νησιά της Ισπανίας, τη Λισαβόνα και το Βερολίνο. 

Οι έλεγχοι και τα ξενοδοχεία

Η υπουργός Στέγασης της Ισπανίας, Ιζαμπέλ Ροντρίγκες δήλωσε ότι υποστηρίζει την απόφαση του δήμου της Βαρκελώνης. «Το μέτρο έχει να κάνει με το να γίνουν όλες οι απαραίτητες προσπάθειες για να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή στέγαση», τόνισε η Ροντρίγκες στο X. «Ο Κολμπόνι κάνει ένα λάθος που θα οδηγήσει σε (υψηλότερη) φτώχεια και ανεργία», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η ένωση τουριστικών διαμερισμάτων της Βαρκελώνης, APARTUR, προσθέτοντας ότι η απαγόρευση θα προκαλέσει αύξηση των παράνομων τουριστικών διαμερισμάτων.

Τα ξενοδοχεία αναμένεται να επωφεληθούν από το μέτρο. Το άνοιγμα νέων ξενοδοχείων στις πιο δημοφιλείς περιοχές της πόλης έχει απαγορευτεί από το 2015, αλλά ο Κολμπόνι άφησε να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να χαλαρώσει τον περιορισμό αυτό.

«Αυτά τα 10.000 διαμερίσματα θα χρησιμοποιηθούν από τους κατοίκους της πόλης ή θα βγουν στην αγορά για ενοικίαση ή πώληση», δήλωσε ο δήμαρχος, αναφορικά με το μέτρο.

Η τοπική κυβέρνηση της Βαρκελώνης ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι θα διατηρήσει το «ισχυρό» καθεστώς ελέγχου για τον εντοπισμό πιθανών παράνομων τουριστικών διαμερισμάτων μόλις τεθεί σε ισχύ η απαγόρευση.

Οι κινητοποιήσεις

Η Βαρκελώνη είχε αναστείλει την έκδοση νέων αδειών για ενοικιάσεις διαμερισμάτων υπό την ηγεσία της πρώην δημάρχου Άδα Κολάου (2015-2023), υποστηρίκτριας των δικαιωμάτων στη στέγασης, προκειμένου να θέσει υπό έλεγχο την τουριστική επέκταση της πόλης. Αλλά αυτό δεν εμπόδισε οι επιπτώσεις του υπερτουρισμού να συνεχίσουν να γίνονται αισθητές στη στέγαση, ιδιαίτερα μετά το τέλος της πανδημίας Covid-19.

Για να διαμαρτυρηθούν για αυτή την κατάσταση, πολλοί τοπικοί σύλλογοι έχουν καλέσει σε διαδήλωση στην πόλη στις 6 Ιουλίου με κεντρικό σύνθημα: «Αρκετά! Ας βάλουμε όρια στον τουρισμό!».

Αυτή η διαδήλωση ακολουθεί άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις που έχουν ήδη διοργανωθεί τους τελευταίους μήνες σε άλλους σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς της Ισπανίας, όπως τα Κανάρια Νησιά και η Πάλμα ντε Μαγιόρκα.