Τζούλιαν Ασάνζ: Μια δεκαετία δικαστικών μαχών

Ο ιδρυτής του ιστοτόπου WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια σε σύμβολο των αγώνων για το δικαίωμα των πολιτών στην ενημέρωση, καθώς από τότε που έδωσε στη δημοσιότητα, με τη βοήθεια της Τσέλσι Μάνινγκ, πρώην στρατιωτικού, χιλιάδες έγγραφα που αποδεικνύουν θανάτους αμάχων στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν με την ευθύνη των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.

Ο Ασάνζ είχε μια σημαντική δικαστική επιτυχία, καθώς έλαβε άδεια να ασκήσει έφεση ενάντια στην έκδοσή του στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αντιμετωπίζει στις ΗΠΑ 18 κατηγορίες, σχεδόν όλες με βάση τον Νόμο περί Κατασκοπίας και αν δικαστεί εκεί, θα βρεθεί αντιμέτωπος με πολύ αυστηρή ποινή κάθειρξης.

Ακολουθούν ορισμένα σημαντικά γεγονότα και λεπτομέρειες για τη ζωή του Ασάνζ όπως τα παρουσιάζει το πρακτορείο Reuters:

Ιούλιος 1971 - Ο Ασάνζ γεννιέται στο Τάουνσβιλ, στην Αυστραλία, από γονείς που ασχολούνται με το θέατρο. Ως έφηβος, αποκτά φήμη ως προγραμματιστής ηλεκτρονικών υπολογιστών. Το 1995 τού επιβάλλεται πρόστιμο για ηλεκτρονική πειρατεία (hacking), αλλά αποφεύγει τη φυλάκιση υπό τον όρο ότι δεν θα παρανομήσει ξανά.

2006 - Ο Ασάνζ ιδρύει τον WikiLeaks, δημιουργώντας ένα διαδικτυακό πλαίσιο για όσους δίνουν στη δημοσιότητα απόρρητες ή ευαίσθητες πληροφορίες.

5 Απριλίου 2010 - Το WikiLeaks δίνει στη δημοσιότητα βίντεο από ένα αμερικανικό ελικόπτερο που δείχνει αεροπορικό πλήγμα που είχε αποτέλεσμα τον θάνατο αμάχων στη Βαγδάτη, περιλαμβανομένων δύο μελών του ειδησεογραφικού προσωπικού του Reuters.

25 Ιουλίου 2010 - Το WikiLeaks δίνει στη δημοσιότητα πάνω από 91.000 έγγραφα, στην πλειονότητά τους μυστικές εκθέσεις του στρατού των ΗΠΑ για τον πόλεμο στο Αφγανιστάν.

Οκτώβριος 2010 - Ο WikiLeaks δίνει στη δημοσιότητα 400.000 διαβαθμισμένα στρατιωτικά αρχεία που καταγράφουν τον πόλεμο στο Ιράκ. Τον επόμενο μήνα, δίνει στη δημοσιότητα χιλιάδες διπλωματικά τηλεγραφήματα των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων απόψεις ξένων ηγετών και αξιολογήσεις απειλών ασφαλείας.

18 Νοεμβρίου 2010 - Σουηδικό δικαστήριο διατάζει τη σύλληψη του Ασάνζ για φερόμενα σεξουαλικά αδικήματα, τα οποία αρνείται. Συλλαμβάνεται στη Βρετανία τον επόμενο μήνα με ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης αλλά αφήνεται ελεύθερος με εγγύηση.

Φεβρουάριος 2011 - Το δικαστήριο του Ουέστμινστερ διατάζει την έκδοση του Ασάνζ στη Σουηδία. Ασκεί έφεση.

14 Ιουνίου 2012 - Το Ανώτατο Δικαστήριο της Βρετανίας απορρίπτει την τελική έφεση του Ασάνζ. Πέντε ημέρες αργότερα, καταφεύγει στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο, όπου ζητάει πολιτικό άσυλο. Ο Ισημερινός του δίνει πολιτικό άσυλο τον Αύγουστο του 2012.

19 Μαΐου 2017 - Οι Σουηδοί εισαγγελείς σταματούν την έρευνά τους, λέγοντας πως είναι αδύνατο να συνεχίσουν, ενόσω ο Ασάνζ βρίσκεται στην πρεσβεία του Ισημερινού.

11 Απριλίου 2019 - Μετά την ανάκληση του πολιτικού ασύλου από τον Ισημερινό, ο Ασάνζ μεταφέρεται έξω από την πρεσβεία και συλλαμβάνεται. Την 1η Μαΐου καταδικάζεται σε φυλάκιση 50 εβδομάδων από βρετανικό δικαστήριο για παραβίαση των όρων αποφυλάκισής του. Εκτίει την ποινή όμως παραμένει στη φυλακή εν αναμονή των ακροάσεων για έκδοσή του.

13 Μαΐου 2019 - Σουηδοί εισαγγελείς ξανανοίγουν την έρευνά τους και λένε πως θα επιδιώξουν την έκδοση του Ασάνζ.

11 Ιουνίου 2019 - Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ζητά επίσημα από τη Βρετανία να εκδώσει τον Ασάνζ στις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να αντιμετωπίσει κατηγορίες για συνωμοσία με σκοπό την ηλεκτρονική πειρατεία κυβερνητικών υπολογιστών των ΗΠΑ και παραβίαση νόμου περί κατασκοπίας.

19 Νοεμβρίου 2019 - Οι Σουηδοί εισαγγελείς σταματούν την έρευνά τους, λέγοντας πως τα στοιχεία δεν είναι αρκετά ισχυρά για να απαγγείλουν κατηγορίες, εν μέρει λόγω της παρέλευσης χρόνου.

21 Φεβρουαρίου 2020 - Ξεκινά σε δικαστήριο του Λονδίνου το πρώτο μέρος των ακροάσεων για την έκδοση του Ασάνζ στις ΗΠΑ.

4 Ιανουαρίου 2021 - Βρετανός δικαστής αποφασίζει πως ο Ασάνζ δεν θα πρέπει να εκδοθεί στις ΗΠΑ για να αντιμετωπίσει ποινικές κατηγορίες, λέγοντας πως τα προβλήματα πνευματικής υγείας που αντιμετωπίζει σημαίνουν ότι διατρέχει κίνδυνο να αυτοκτονήσει.

10 Δεκεμβρίου 2021 - Οι ΗΠΑ κερδίζουν μια έφεση εναντίον της απόφασης αφού ένας δικαστής λέει πως τον ικανοποιούν οι διαβεβαιώσεις των ΗΠΑ για τις συνθήκες κράτησης του Ασάνζ.

14 Μαρτίου 2022 - Το Ανώτατο Δικαστήριο της Βρετανίας αρνείται να χορηγήσει άδεια στον Ασάνζ να εφεσιβάλει την απόφαση για έκδοσή του στις Ηνωμένες Πολιτείες.

23 Μαρτίου 2022 - Ο Ασάνζ παντρεύεται την επί χρόνια σύντροφό του Στέλλα Μόρις, μητέρα των δύο παιδιών του, τα οποία απέκτησε ενώ βρισκόταν στην πρεσβεία του Ισημερινού και σε βρετανική φυλακή υψίστης ασφαλείας.

17 Ιουνίου 2022 - Η Βρετανία διατάζει την έκδοση του Ασάνζ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Ασάνζ ασκεί έφεση.

Ιούνιος 2023 - Ο δικαστής του Δικαστηρίου του Λονδίνου (High Court) αποφασίζει πως ο Ασάνζ δεν έχει τη νομική βάση για να ασκήσει έφεση.

20 Φεβρουαρίου 2024 - Ο Ασάνζ ξεκινάει αυτό που οι υποστηρικτές του λένε πως θα είναι η τελευταία προσπάθειά του να αποτρέψει την έκδοσή του.

26 Μαρτίου 2024 - Η έκδοσή του αναστέλλεται όταν το δικαστήριο λέει πως οι ΗΠΑ πρέπει να παράσχουν διαβεβαιώσεις ότι ο Ασάνζ δεν θα αντιμετωπίσει τη θανατική ποινή εφόσον εκδοθεί.

20 Μαΐου 2024 - Το Δικαστήριο (High Court) δίνει την άδεια στον Ασάνζ να ξεκινήσει έφεση, η οποία θα τύχει πλήρους εξέτασης εναντίον της έκδοσής του με το επιχείρημα ότι, ως ξένος πολίτης σε δίκη, μπορεί να μην έχει τη δυνατότητα να επωφεληθεί από την Πρώτη Τροπολογία για την ελευθερία του λόγου που απολαμβάνουν οι πολίτες των ΗΠΑ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ