Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζει σήμερα την πολυαναμενόμενη αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων του μπλοκ. Η νομοθετική πρόταση θα απαλλαγεί από ορισμένα από τα στοιχεία που επικρίθηκαν για την ασφυξία των ευρωπαϊκών οικονομιών μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση και θα δώσει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων στα κράτη - μέλη να προσαρμόσουν τους προϋπολογισμούς τους μεσοπρόθεσμα - και να επενδύσουν σε βασικούς τομείς.
Το σχέδιο θα περιλαμβάνει ορισμένες διασφαλίσεις για να υπάρχει ίση μεταχείριση μεταξύ των εθνικών κυβερνήσεων, όπως ζήτησαν ορισμένες χώρες, αλλά θα υπολείπεται των απαιτήσεων της Γερμανίας να συμπεριλάβει ένα αυστηρό αριθμητικό σημείο αναφοράς για τη μείωση των επιπέδων χρέους. Αυτό θέτει τις βάσεις για δύσκολες διαπραγματεύσεις τους επόμενους μήνες.
Σήμερα, ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Βάλντις Ντομπρόβσκις, και ο Επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, πρόκειται να προτείνουν την αλλαγή των κανόνων σχετικά με το πόσα μπορούν να ξοδεύουν οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. και πόσο γρήγορα πρέπει να αποπληρώνουν το δημόσιο χρέος - στο πλαίσιο του λεγόμενου Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Οι κανόνες αναμένονταν αρχικά να αποτρέψουν τις χώρες από το να υπερβάλλουν σε δαπάνες και να παρασύρουν ολόκληρη την Ένωση. Ωστόσο, οι περισσότερες χώρες της Ένωσης και οι εμπειρογνώμονες συμφωνούν πλέον ότι οι αυστηροί κανόνες για τη μείωση του χρέους είναι ξεπερασμένοι. Πράγματι, όπως απέδειξε η κρίση δημόσιου χρέους της Ε.Ε., οι υπερβολικά φιλόδοξοι στόχοι για τη μείωση του χρέους μπορεί να προκαλέσουν περισσότερο κακό παρά καλό, εάν αναγκάσουν τις χώρες να προβούν σε βίαιες περικοπές δαπανών, πυροδοτώντας ύφεση - και δεν φέρνουν ούτε σταθερότητα ούτε ανάπτυξη.
«Έχουν αλλάξει τόσα πολλά από τότε που η ΕΕ επινόησε τους δημοσιονομικούς της κανόνες τη δεκαετία του 1990», δήλωσε ο Ντομπρόβσκις στο Politico. «Υπάρχουν τεράστιες ανάγκες για μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, όπως η χρηματοδότηση της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης και η διασφάλιση του μακροπρόθεσμου ενεργειακού μας εφοδιασμού. Και το δημόσιο χρέος έχει γίνει υπερβολικά υψηλό».
Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, οι χώρες πρέπει να μειώσουν το χρέος τους στο 60% του ΑΕΠ με ταχύτητα 1/20 ετησίως - αλλιώς αντιμετωπίζουν διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος με κυρώσεις. Καθώς οι σωροί χρέους των χωρών έχουν αυξηθεί, η ταχύτητα μείωσης του χρέους έχει γίνει μη ρεαλιστική.
Τι σημαίνει αυτό; Πάρτε για παράδειγμα την Ιταλία, η οποία έχει ένα δημόσιο χρέος περίπου 140% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, θα πρέπει να μειώνει το χρέος της κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες κάθε χρόνο - κάτι που μπορεί να είναι εφικτό όταν η οικονομία αναπτύσσεται και ο πληθωρισμός κατατρώει το χρέος σε ευρώ, αλλά θα οδηγούσε τη χώρα σε λιτότητα και βίαιες περικοπές δαπανών σε περιόδους ύφεσης.
Οι χώρες της Ε.Ε. συμφώνησαν κατ' αρχήν να επικαιροποιήσουν τους κανόνες ώστε να επιτρέψουν πιο ρεαλιστικές πορείες προσαρμογής του χρέους - αλλά οι λεπτομέρειες αποτέλεσαν αντικείμενο τεράστιας πίεσης, τουλάχιστον από τη Γερμανία, την οποία άλλες χώρες κατηγόρησαν ότι πίεσε την επικεφαλής της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να διασφαλίσει ότι οι Βρυξέλλες δεν θα παραχωρήσουν στις χώρες υπερβολικά μεγάλο περιθώριο για τη μείωση του χρέους τους.
«Ξοδέψαμε πολύ χρόνο για να σκεφτούμε, να συμβουλευτούμε και να σχεδιάσουμε την πορεία προς τα εμπρός, επίσης για να κάνουμε τους κανόνες απλούστερους και ευκολότερους στη συμμόρφωση» είπε ο Ντομπρόβσκις. «Το αποτέλεσμα είναι μια προσεκτική ισορροπία που θα καταστήσει το δημόσιο χρέος πιο βιώσιμο μέσω της σταδιακής, ρεαλιστικής δημοσιονομικής εξυγίανσης» είπε αλλά δεν αποκάλυψε τις λεπτομέρειες της μεταρρύθμισης, λέγοντας μόνο ότι οι χώρες «θα αποκτήσουν μεγαλύτερη ευθύνη για τα δημοσιονομικά τους σχέδια και περιθώρια για τις συγκεκριμένες καταστάσεις τους», αλλά ότι «θα υπάρχουν επίσης διασφαλίσεις για τη διαφάνεια και την ίση μεταχείριση».
Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με το προσχέδιο, είναι ένας συμβιβασμός που έλαβε υπόψη του πολλές από τις κόκκινες γραμμές της Γερμανίας. Ειδικότερα, οι Βρυξέλλες συμφώνησαν να συμπεριληφθούν τρία λεγόμενα σημεία αναφοράς για τη μείωση του χρέους.
Αυτοί περιλαμβάνουν την υποχρέωση μείωσης του χρέους κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ ετησίως, εάν μια χώρα έχει παραβιάσει τα όρια του χρέους, την απαίτηση μείωσης του χρέους εντός του τετραετούς χρονικού ορίζοντα του σχεδίου και την απαίτηση να διατηρούνται οι δαπάνες κάτω από τη δυνητική αύξηση του ΑΕΠ, χωρίς να διευκρινίζεται κατά πόσο κάτω.
Παρόλα αυτά, δεν είναι σαφές αν αυτό θα είναι αρκετό για να κερδίσει την έγκριση του Βερολίνου: «Είμαι αρκετά σίγουρος ότι δεν θα θεωρηθεί επαρκές», δήλωσε ο Γιοχάνες Λίντνερ, συνδιευθυντής του Κέντρου Ζακ Ντελόρ, μιας δεξαμενής σκέψης στο Βερολίνο. Αυτό με τη σειρά του αναμένεται να ενοχλήσει χώρες με υψηλό χρέος, όπως η Ιταλία, οι οποίες το θεωρούν υπερβολικά αυστηρό και ως συνθηκολόγηση στις πιέσεις της Γερμανίας.
Αυτή η τριβή είναι πιθανό να οδηγήσει σε μήνες σκληρών διαπραγματεύσεων μεταξύ των 27 χωρών της Ε.Ε. - οι οποίες πρέπει όλες να υποστηρίξουν το σχέδιο - και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο στόχος είναι να ολοκληρωθεί η νομοθεσία πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές της ερχόμενης άνοιξης. Αυτό σημαίνει ότι η Επιτροπή και το επερχόμενο ισπανικό Συμβούλιο της προεδρίας της ΕΕ έχουν μια πρόκληση μπροστά τους αργότερα φέτος.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας