Εκδρομές στα όρια της Εύβοιας με τη Βοιωτία

Ορεινή φύση, περιήγηση στην ιστορία, σε λίμνες και ακρογιαλιές που σε προσκαλούν για τις πρώτες βουτιές! Με αφετηρία και επιστροφή την Αθήνα, διανύοντας όχι περισσότερα από διακόσια χιλιόμετρα –εκ των οποίων τα 160 στον κλειστό αυτοκινητόδρομο Αθηνών-Λαμίας– θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε βυζαντινά μοναστήρια, δύο σημαντικές λίμνες και τις ακτές του Βόρειου Ευβοϊκού κόλπου, πριν ακόμη ξεκινήσει η κίνηση και ο κορεσμός του καλοκαιριού.

Υπατο, όρος Σαγματάς

Αφήνεις την εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας στη διασταύρωση της Ριτσώνας, αποφεύγοντας με τον τρόπο αυτό τα επόμενα διόδια. Στη συνέχεια, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία ακολουθείς τις πινακίδες προς Υπατο και μονή Σαγματά. Φτάνοντας στο Υπατο, που είναι ένα μικρό τυπικό βοιωτικό χωριό, θα ανηφορίσεις τον καλό χωματόδρομο που εύκολα θα σε φέρει στο οροπέδιο, στην κορφή του όρους Σαγματάς. Εδώ, με έκπληξη θα αντικρίσεις μια μικρή νησίδα ορεινής φύσης που αγκαλιάζει από παντού το σημαντικό βυζαντινό μοναστήρι του 12ου αιώνα, αφιερωμένο στον Υπατο Δία, το οποίο χτίστηκε από τον όσιο Κλήμη τον Αθηναίο επάνω στις βάσεις αρχαίου ναού.

Αφού επισκεφθείτε το μοναστήρι και δείτε τις σημαντικές αγιογραφίες και το ψηφιδωτό δάπεδο, πηγαίνετε ώς την άκρη του οροπεδίου όπου έχει χτιστεί παρεκκλήσι, αφιερωμένο στον όσιο Κλήμη. Από αυτό το σημείο-εξώστη θα έχετε μια φανταστική θέα σε όλη τη βοιωτική πεδιάδα. Ακολουθώντας απότομο σκαλωτό μονοπάτι θα βρεθείτε στη σκήτη του οσίου Κλήμη. Στο οροπέδιο, κάτω από τις θεόρατες βελανιδιές, έχουν διαμορφωθεί χώροι όπου μπορούν να παίξουν τα παιδιά ή να κάνουν ποδήλατο.

Μουρίκι, λίμνες Υλίκη και Παραλίμνη

Από το χωριό Υπατο θα κατευθυνθείτε βορειοανατολικά για να πάτε στο χωριό Μουρίκι ακολουθώντας επαρχιακό ασφάλτινο δρόμο. Το Μουρίκι –γνωστό στο πανελλήνιο για την πλούσια παραγωγή κρεμμυδιών– βρίσκεται χτισμένο ανάμεσα σε δύο λίμνες, την Υλίκη και την Παραλίμνη. Η Υλίκη πιστεύεται από αρκετούς ότι είναι τεχνητή, επειδή υδρεύει με τα νερά της την Αθήνα. Ομως δεν είναι έτσι τα πράγματα, καθώς είναι γνωστή ήδη από τα αρχαία χρόνια με την ονομασία Κηφισσίδα, αφού σε αυτήν εκβάλλει ο ποταμός Βοιωτικός Κηφισός. Από το χωριό Μουρίκι μπορείτε να προσεγγίσετε τις όχθες της Υλίκης και να ατενίσετε το παραλίμνιο τοπίο που είναι πραγματικά πανέμορφο – αν εξαιρέσεις σε κάποια σημεία τα παρατημένα γεωργικά σκουπίδια. Ακολουθώντας από το Μουρίκι τον ασφάλτινο δρόμο που οδηγεί στη Χαλκίδα, θα βρεθείτε στις όχθες της Παραλίμνης που είναι επίσης μια φυσική λίμνη, η οποία τροφοδοτείται από τα περισσεύοντα νερά της Υλίκης καθώς οι δύο λίμνες έχουν υψομετρική διαφορά 33 μέτρα.

Ο Στράβωνας αναφέρει την Παραλίμνη ως λίμνη Τροφία, αφού είναι πιθανό να αποτελούσε εκτροφείο ψαριών για τους κατοίκους της περιοχής. Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους υγροτόπους της Στερεάς Ελλάδας καθώς εδώ έχουν παρατηρηθεί πολλά είδη πουλιών και ερπετών, ενώ στα νερά της ζουν δέκα διαφορετικά είδη ψαριών. Ο ποταμός Βοιωτικός Κηφισός, η Υλίκη και η Παραλίμνη έχουν ενταχθεί στο δίκτυο περιοχών «Natura 2000». Αν δεν θέλετε να μπλέξετε στους χωματόδρομους που προσεγγίζουν τις όχθες, απολαύστε από ψηλά την τοπιογραφία και συνεχίστε την πορεία σας προς την πλευρά του Βόρειου Ευβοϊκού κόλπου.

Εύκολα από την Παραλίμνη θα προσεγγίσετε την παραθαλάσσια περιοχή της Ανθηδόνας που βρέχεται από τα νερά του Βόρειου Ευβοϊκού κόλπου. Εδώ θα βρεθείτε μπροστά σε μια εκτεταμένη ακτή όπου περιβόλια, ελαιώνες και περιφράξεις εξοχικών κατοικιών κατεβαίνουν μέχρι τη θάλασσα. Αν ο καιρός είναι αρκετά ζεστός, μπορείτε να επιχειρήσετε μια βουτιά σε κάποια από τις ακρογιαλιές που σκιάζονται από αρμυρίκια. Τα νερά είναι ρηχά και ο βυθός στρωμένος με πετραδάκι. Στην ακτή είναι ακόμα διακριτά τα απομεινάρια του σπουδαίου λιμανιού της αρχαίας Ανθηδόνας.

Η Ανθηδών ήταν βοιωτική πόλη και σε αυτήν γίνεται αναφορά από τον Ομηρο, τον Θουκυδίδη, τον Παυσανία και τον Στράβωνα. Κύρια ασχολία των κάτοικων της ήταν η αλιεία του οστράκου της πορφύρας, το οποίο χρησιμοποιούνταν στην παραγωγή της περίφημης βαφικής ύλης.

Επί Θηβαϊκής ηγεμονίας οι πολίτες της Θηβαίοι, εκμεταλλευόμενοι την πλούσια ξυλεία των δασών της περιοχής, χρησιμοποίησαν –μετά από ψήφισμά τους– τα ναυπηγεία της Ανθηδόνας για να ναυπηγήσουν 100 τριήρεις με σκοπό να εμποδίσουν τη θαλασσινή ηγεμονία της Αθήνας. Ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας στο έργο του «Βοιωτικά» κάνει εκτενή αναφορά για την παραθαλάσσια αρχαία πόλη και το λιμάνι της.

Σήμερα το αρχαίο λιμάνι, αν και έχει κατακλυστεί από τα νερά της θάλασσας, είναι ορατό και θεωρείται ένα από τα καλύτερα διατηρημένα αρχαία λιμάνια της Ελλάδας!

Αν η περιήγηση σας άνοιξε την όρεξη, στη διαμορφωμένη παραλία της Ανθηδόνας υπάρχουν οι καλές ταβέρνες «Φρούσης» και «Θαλασοματιές», όπου εκτός των άλλων θα βρείτε και φρέσκο ψάρι σε λογικές τιμές.

Οι παραλίες στα Κρόνια και το Κτυπονήσι

Συνεχίζοντας την περιήγησή μας στις δυτικές ακτές του Βόρειου Ευβοϊκού κόλπου και πριν βγούμε στην εθνική οδό Χαλκίδας - Αθηνών για να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής στην πρωτεύουσα, θα σταθούμε για λίγο στην παραθαλάσσια περιοχή Λουκίσια και Κρόνια που υπάγεται διοικητικά στην Εύβοια. Πρόκειται για δύο δημοφιλείς το καλοκαίρι προορισμούς, όπου υπάρχουν παραλιακά καφέ, εστιατόρια και συγκροτήματα ενοικιαζόμενων δωματίων.

Η παραλία, που ακόμη δεν έχει πυκνή δόμηση, είναι στρωμένη με χοντρό βότσαλο ή πετραδάκι, ενώ σε κάποια σημεία της θα βρείτε διευκολύνσεις για τους λουόμενους, όπως ομπρέλες και ντουζιέρες.

Σε μικρή απόσταση από την ακτή ξεχωρίζει η ακατοίκητη νησίδα Κτυπονήσι ή Εγγλεζονήσι ή και Γάιδαρος, με το μόνο κτίσμα επάνω της να είναι ο ναός του Αγίου Νικολάου του Νέου.

Το 1930 στο νησάκι αυτό έχτισε το σπίτι του και έζησε για λίγο ο σπουδαίος Αγγλος αρχαιολόγος Φράνσις Τέρβιλ Πετρ, μέλος της Επιστημονικής Ανθρωπιστικής Επιτροπής η οποία έκανε εκστρατεία για τη νομική μεταρρύθμιση και την ανεκτικότητα των ομοφυλοφίλων. Το σπίτι του βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς και καταστράφηκε ολοσχερώς. Στο νησί υπάρχουν δύο θαυμάσιες αμμουδερές παραλίες που απέχουν μάλιστα μόλις 300 μέτρα από την αντικρινή στεριά.