H υγεία των παιδιών δεν επηρεάζεται μόνο από τις ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες της μητέρας κατά την κύηση, αλλά, όπως ανακάλυψαν πρόσφατα, και από την κακή διατροφή του υποψήφιου μπαμπά. Σύμφωνα με εκτενή έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Nature», οι μπαμπάδες επηρεάζουν τη μελλοντική την υγεία των παιδιών μέσω των μιτοχονδρίων που τους κληρονομούν.
Το εντυπωσιακό συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν είναι ότι: όταν στη διατροφή των υποψηφίων μπαμπάδων κυριαρχούσαν τα λιπαρά, τότε οι κακές διατροφικές τους συνήθειες αποτυπώνονταν στα σπερματοζωάρια τους. Επειτα από σειρά πειραμάτων και βιοχημικών αναλύσεων αρχικά σε πειραματόζωα (ποντίκια) και κατόπιν σε ανθρώπους, διαπίστωσαν ότι η ανάγκη μεταβολισμού των πολύ πλούσιων σε θερμίδες τροφών εκδηλώνεται κυτταρικά ως ένα «οξύ μεταβολικό στρες», που αποτυπώνεται στην υπερδραστηριότητα των μιτοχονδρίων, τα οποία ως γνωστόν είναι τα μεταβολικά-ενεργειακά κέντρα των κυττάρων.
Οταν μάλιστα το μεταβολικό στρες είναι παρατεταμένο, οδηγεί σε μόνιμες κυτταρικές αλλοιώσεις που εκδηλώνονται με σοβαρές μεταβολικές παθήσεις, όπως π.χ. ο διαβήτης, που δεν απειλούν μόνο την υγεία των μπαμπάδων αλλά και των μελλοντικών παιδιών τους. Στο παρελθόν, διάφοροι ειδικοί στις διατροφικές παθήσεις είχαν υποθέσει τη στενή σχέση μεταξύ των διατροφικών ηθών των γονέων και την υγεία των παιδιών. Μάλιστα, ο Qi Chen, καθηγητής στην ιατρική σχολή της πολιτείας Γιούτα στις ΗΠΑ, είχε προτείνει ως ερευνητική υπόθεση την εξάρτηση ανάμεσα στις μεταβολικές παθήσεις των παιδιών με τις κακές διατροφικές συνήθειες των πατεράδων τους.
Πάντως, όπως έδειξε αυτή η νέα έρευνα, οι παθολογίες των παιδιών δεν είναι γενετικές αλλά επιγενετικές, δεν οφείλονται δηλαδή στα γονίδια που κληρονομούν από τους μπαμπάδες τους, αλλά σε μοριακά σύμπλοκα, δηλαδή στα ρυθμιστικά μόρια που υπάρχουν στα πατρικά μιτοχόνδρια. Αυτά τα μόρια είναι συνήθως πρωτεΐνες και λειτουργούν ως διακόπτες που είτε ενεργοποιούν είτε καταστέλλουν την έκφραση των αποφασιστικών γονιδίων που εμπλέκονται στις κυτταρικές μεταβολικές λειτουργίες.
Μόνιμες επιγενετικές απορυθμίσεις λόγω τροφής
Οταν οι ερευνητές υπέβαλλαν, επί δύο εβδομάδες, τα ποντίκια σε μία διατροφή πλούσια σε λιπαρά, διαπίστωσαν ότι όλα τα σπερματοζωάρια των πειραματόζωων εμφάνιζαν κάποιες επιγενετικές αλλαγές. Και πιο συγκεκριμένα, ανακάλυψαν ότι στα μιτοχόνδρια των σπερματοζωαρίων υπήρχε υπερβολική συσσώρευση μορίων «μεταφορικού RNA» (RNA transfer). Τα μεταφορικά RNA ή tRNA είναι μικρά μόρια ριβονουκλεϊκού οξέος μήκους μόλις 74 - 95 βάσεων, που μεταφέρουν στα ριβοσώματα του κυττάρου τα μεμονωμένα αμινοξέα που συγκροτούν τις πρωτεΐνες. Με άλλα λόγια, τα μόρια tRNA παίζουν έναν ενδιάμεσο ρόλο κατά τη μεταγραφή των γονιδιακών πληροφοριών από το DNA σε πρωτεΐνες.
Ειδικότερα μετά από μια παρατεταμένη κατανάλωση λιπαρών τροφών, στα μιτοχόνδρια όλων των πειραματόζωων εμφανίστηκε ένας σαφώς αυξημένος αριθμός θραυσμάτων tRNA, δηλαδή μικρότερου μήκους μορίων RNA, τα οποία γνωρίζουμε ότι λειτουργούν ως ρυθμιστικά μόρια για την έκφραση ή όχι των γονιδίων που εμπλέκονται στις βασικές μεταβολικές λειτουργίες όλων των κυττάρων, στη συγκεκριμένη περίπτωση των σπερματοζωαρίων.
Ετσι εξηγείται γιατί μία διατροφή πλούσια σε λιπαρά προκαλεί την αυξημένη δραστηριότητα των μιτοχονδρίων, τα οποία συνθέτουν πολύ περισσότερα και μικρότερου μήκους μόρια RNA για να παράγουν την υψηλή μεταβολική ενέργεια που χρειάζονται τα κύτταρα. Αυτό το πλεόνασμα μορίων RNA μεταφέρεται από τα πατρικά κύτταρα (σπερματοζωάρια) στο έμβρυο, με πολύ βλαπτικές όπως φαίνεται συνέπειες για τη μελλοντική υγεία του εμβρύου, αφού του δημιουργεί (επιγενετικά) την προδιάθεση να εκδηλώσει σοβαρές διατροφικές παθήσεις όταν ενηλικιωθεί!
Αναλύοντας μάλιστα στατιστικά τα νέα δεδομένα, υπολόγισαν ότι αυτό συμβαίνει στο 30% των ποντικών που οι μπαμπάδες τους έκαναν μια ανθυγιεινή διατροφή κατά την περίοδο της σύλληψης. Ωστόσο, η νέα έρευνα δεν περιορίστηκε στα πειράματα με τους ποντικούς, αλλά διεύρυνε τις αναλύσεις της και στους ανθρώπους. Ετσι διαπίστωσαν ότι, στην περίπτωση των ανθρώπων, υπάρχει μια σαφής σχέση ανάμεσα στον δείκτη σωματικής μάζας του πατέρα κατά την περίοδο της σύλληψης του παιδιού και στις ενδεχόμενες μεταβολικές δυσλειτουργίες του νεογέννητου.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας