«Ταξίδι στο όνειρο» από τα έγκατα της Γης

Διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες συλλογές γεωλογικών ευρημάτων.

Η συλλογή του περιλαμβάνει ορυκτά και απολιθώματα από τη Βραζιλία και το Περού μέχρι τον Καναδά και τη Μαδαγασκάρη, από το Κονγκό και το Μαρόκο μέχρι την Ινδία, την Κίνα και τον Βόρειο Πόλο!

Το παλαιότερο ορυκτό χρονολογείται στα 700 εκατομμύρια έτη και προέρχεται από την Αυστραλία, ενώ διαθέτει μέχρι και μετεωρίτη 4,55 δισ. ετών.

Ολα αυτά τα σπουδαία ευρήματα προσπαθεί εδώ και χρόνια να τα δωρίσει στον Δήμο Μονεμβασιάς με όραμα να δημιουργηθεί ένα μουσείο υψηλών προδιαγραφών στη γενέθλια πόλη του. Κανείς αρμόδιος δεν ενδιαφέρεται να αξιοποιήσει το πολύτιμο υλικό.

Ο Κώστας Μανάκος, γεωλόγος με εξειδίκευση στην πυρηνική γεωφυσική, εργάστηκε στο ΙΓΜΕ από το 1976 ώς το 2011.

Η συλλογή του έχει ήδη παρουσιαστεί στη Νεάπολη Λακωνίας, ενώ εδώ κι έναν χρόνο το Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη παρουσιάζει μέρος των ευρημάτων.

Ο Δήμος Μονεμβασιάς θα εξακολουθήσει να στρέφει τα νώτα του σε αυτήν την εκπληκτική προσφορά;

● Κύριε Μανάκο, το επάγγελμα του γεωλόγου υπήρξε κίνητρο για τη δημιουργία της συλλογής σας;

Ασφαλώς, η επιστήμη της γεωλογίας σού αποκαλύπτει έναν κόσμο σπάνιας ομορφιάς και εκρηκτικής ποικιλίας.

Νιώθεις από μια διαφορετική πλευρά το δέος της ύπαρξης, είναι η μνήμη της Φύσης και του Σύμπαντος, μιλούν με τον δικό τους τρόπο στην ψυχή μας και δημιουργούν σεβασμό στη Μητέρα-Γη.

Ταυτόχρονα όμως με τις σπουδές μου στην Ιταλία είχα μία αγωνία να προσφέρω κάτι στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, τα αγαπημένα Βάτικα.

Ετσι, παράλληλα με την επιστημονική μου ενασχόληση και την επαγγελματική μου άσκηση, η οποία άρχισε το 1976, όταν προσλήφθηκα στο ΙΓΜΕ, άρχισα να συλλέγω διάφορα είδη ορυκτών, απολιθωμάτων και γενικότερα μία ποικιλία πετρωμάτων.

● Πότε συνειδητοποιήσατε ότι έπρεπε να δημιουργήσετε μία μεγάλη και πρωτότυπη συλλογή;

Πριν από 17 χρόνια περίπου έδειξα για πρώτη φορά στη Νεάπολη Λακωνίας στον φίλο μου και εξαιρετικό συλλέκτη ιστορικών και καλλιτεχνικών αντικειμένων Αντώνη Τάντουλο μερικά δείγματα της συλλογής μου και του είπα ότι θα ήθελα να δημιουργηθεί ένα μουσείο στη Νεάπολη.

Εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά τους και μου απάντησε πως, για να πραγματοποιηθεί το όραμά μου, χρειάζονται μεγαλύτερα δείγματα σε μέγεθος.

Αρχισα τότε να συλλέγω από την αρχή νέα γεωλογικά πετρώματα διαφόρων σχημάτων, χρωμάτων κ.λπ., τα οποία να μπορούν να εκτεθούν σε αυτοτελή μουσειακή κατάσταση. Ηταν ένα ταξίδι στο όνειρο.

● Χρονολογικά μέχρι πού φθάνουν τα εκθέματά σας;

Το αρχαιότερο εύρημα είναι ένας μετεωρίτης 4,55 δισεκατομμυρίων χρόνων. Είναι φοβερή εμπειρία να βλέπεις ένα αστρικό αντικείμενο, σου προκαλεί έκσταση, υπερβαίνεις τη φθορά.

Από τα γήινα πετρώματα το αρχαιότερο είναι ηλικίας 700 εκατομμυρίων ετών και προέρχεται από τη μακρινή Αυστραλία, το πέτρωμα ζέβρα. Το νεότερο πέτρωμα το έχω συλλέξει από τη Νεάπολη Λακωνίας, είναι ένας ακτόλιθος.

● Γεωγραφικά ποιες περιοχές καλύπτει η συλλογή;

Τα αντικείμενα προέρχονται σχεδόν από κάθε γωνιά του πλανήτη. Από τη μυστηριακή Ινδία και την Κίνα έως τη μακρινή Αυστραλία, από την κοσμοπολίτικη Βραζιλία μέχρι το μοναχικό Περού, από την απόμακρη Μαδαγασκάρη έως το λιτό Κονγκό και το πολύβουο Μαρόκο.

Είναι ακριβώς, όπως λέει ο ποιητής, «αυτός ο κόσμος ο μικρός ο μέγας», ο οποίος αντιπροσωπεύεται με δείγματα ορυκτών και πετρωμάτων από την εκρηκτική Αίτνα και τον Βεζούβιο ώς τον Βόρειο Πόλο.

Τα ταξίδια που πραγματοποίησα στο εξωτερικό είχαν ως προορισμό χώρες με πλούσιο ορυκτό πλούτο ή χώρες που είχαν αναπτύξει εμπόριο σε αυτό το πεδίο, όπως Γερμανία, Τσεχία, Ελβετικές, Ιταλικές Αυστριακές Αλπεις κ.λπ.

● Από τον ελληνικό χώρο τι περιλαμβάνει η συλλογή σας;

Ως εργαζόμενος στο ΙΓΜΕ είχα την ευκαιρία να ταξιδέψω σε πολλά μέρη της Ελλάδας και έχω συγκεντρώσει ιζηματογενή πετρώματα όλων των γεωλογικών σχηματισμών των βουνών της Πίνδου, της Ηπείρου και των Ιονίων νήσων.

Η χρονολόγησή τους αρχίζει από τα 240 εκατομμύρια έτη και φθάνει μέχρι σήμερα.

Αυτά δεν τα έχω εκθέσει ακόμα, όπως και τα αντιπροσωπευτικά δείγματα των ελληνικών μαρμάρων, διότι δεν έχει βρεθεί ο κατάλληλος χώρος.

Παράλληλα αυτά τα πετρώματα δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αναπτύχθηκαν η οροσειρά της Πίνδου, τα ηπειρώτικα βουνά και ο Ταΰγετος, προσθέτοντας και άλλες διαστάσεις στη συλλογή.

Υπάρχει όμως και μία άλλη πλευρά του ελληνικού στοιχείου της συλλογής μου, την οποία δημιούργησα με ιδιωτικά ταξίδια που έκανα γι’ αυτόν τον σκοπό.

Στη Νίσυρο μάζεψα τα πιο αντιπροσωπευτικά ηφαιστειακά πετρώματα του νησιού, όπως και στη Μήλο.

Στο Βούρινο Κοζάνης συνέλεξα τα τέσσερα αντιπροσωπευτικά δείγματα του χρωμίτη, και αντιστοίχως στην Ξάνθη, στον Ταΰγετο, στον Πάρνωνα.

Ταξιδεύω συχνά στο Λαύριο: όταν οι μεταλλωρύχοι βρουν κάτι όμορφο στις στοές της Λαυρεωτικής, πετάγομαι από την Αθήνα και το αγοράζω.

Ετσι, σήμερα έχω όλα τα βασικά ορυκτά αυτού του σημαντικού τόπου. Επιθυμία μου είναι να δωρίσω στην αγαπημένη μου γενέτειρα, τη Νεάπολη Λακωνίας, τη συλλογή και να δημιουργηθεί ένα μουσείο, το οποίο θα αναβαθμίσει τον τόπο, θα αναπτύξει τις πολύπλευρες πολιτιστικές και μορφωτικές πλευρές του και θα συντελέσει στην άνοδο του τουρισμού.

Δέκα χρόνια χτυπώ και δεν ακούει κανείς.

Περιοδική έκθεση στην Ακρόπολη: «Από τον Δία στη Γη και από τη Χιλή στη Νεάπολη Λακωνίας»

Μέσα από τα πανέμορφα και μυστήρια εκθέματα αποτυπώνονται θησαυροί της Γης τεκμηριωμένοι με γνώμονα την κατηγορία τους, την περιοχή όπου βρέθηκαν, την ηλικία τους αλλά και τη χρήση τους.

Θα γνωρίσουμε τη διαφορά μεταξύ των ηφαιστειακών και των πλουτώνιων πετρωμάτων (πυριγενή πετρώματα), που δημιουργούνται από τη στερεοποίηση του μάγματος, καθώς και δείγματα από ιζηματογενή πετρώματα, που σχηματίζονται στον πυθμένα των θαλασσών, των λιμνών και των ποταμών.

Η αλλοίωση των πετρωμάτων που λαμβάνει χώρα στο εσωτερικό της Γης διαμορφώνει τα μεταμορφωμένα πετρώματα που με την ομορφιά τους δηλώνουν βασικά στοιχεία της γεωλογίας της Γης μας, πώς αναπτύχθηκε ο πλανήτης μας αλλά και τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον.

Info:

● Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη, Καλλισπέρη 12, Ακρόπολη 11742.

Ωρες λειτουργίας: Τρίτη-Σάββατο: 9.00-15.00, Κυριακή: 11.00-16.00.

Ελεύθερη είσοδος κάθε Σάββατο. Δευτέρα και επίσημες αργίες κλειστά.