Μπες Σκυλακάκη άλεσε (και) στη Μύκονο

Τη μια μέρα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θ. Σκυλακάκης, εξήγγειλε «ευέλικτα» πολεοδομικά σχέδια ώστε οι όποιοι περιορισμοί στη δόμηση να μπορούν να ξεπεραστούν και τρεις μέρες αργότερα η «ευελιξία» αυτή εξαγγέλθηκε επισήμως χθες στην επεισοδιακή παρουσίαση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Μυκόνου.

Την ώρα που οι τουριστικές περιοχές και ιδιαίτερα τα νησιά των Κυκλάδων υποφέρουν από τον υπερτουρισμό και τις «στρατηγικές επενδύσεις» που απειλούν σε ορισμένες περιπτώσεις να υπερδιπλασιάσουν τις δομημένες εκτάσεις (π.χ. Αστυπάλαια), η κυβέρνηση Μητσοτάκη εμφανίζεται ιδιαίτερα περήφανη για τη νέα «μεταρρύθμιση» που εισάγει στα 300 πολεοδομικά σχέδια τα οποία εκπονούνται ή πρόκειται να εκπονηθούν με 700 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Από το 2020, η σημερινή κυβέρνηση ξεκίνησε να δημιουργεί συνθήκες πίεσης στην κτηματαγορά, εφαρμόζοντας την κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης με παρεκκλίσεις σε οικόπεδα κάτω των 4 στρεμμάτων. Την ίδια ώρα, όμως, νομοθετούσε για τη διευκόλυνση της δόμησης στην περίπτωση που υπήρχαν «στρατηγικές επενδύσεις». Οι μεθοδεύσεις προκάλεσαν την αντίδραση μικροϊδιοκτητών γης που ξαφνικά διαπίστωσαν πως τα οικόπεδά τους είχαν αχρηστευθεί. Και ενώ δίνονταν υποσχέσεις για ρυθμίσεις που ποτέ δεν έρχονταν, το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) ξεκίνησε να παράγει σειρά αποφάσεων που έθεταν πρόσθετους περιορισμούς για τη δόμηση ακόμη και για οικόπεδα 4 στρεμμάτων ή και μεγαλύτερα.

Στη διάρκεια των τελευταίων μηνών επικράτησε αλαλούμ καθώς σε άλλες περιοχές οι πολεοδομίες είχαν διακόψει εντελώς την έκδοση νέων οικοδομικών αδειών και αλλού συνέχιζαν να ορθώνονται νέα κτίσματα παρά το ρίσκο να κριθούν παράνομα. Η κυβέρνηση επανήλθε πρόσφατα λέγοντας ότι η κατάσταση θα ξεκαθαρίσει με την εφαρμογή των νέων Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ-ΕΠΣ) που εκπονούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.

Το πρώτο από αυτά παρουσιάστηκε χθες στη Μύκονο, προκαλώντας ηχηρές αντιδράσεις από τους κατοίκους, που διαμαρτυρήθηκαν λέγοντας ότι στο νησί τους δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τα μικρά οικόπεδα, αλλά την ίδια ώρα οι μεγάλες τουριστικές επενδύσεις προχωρούν ακάθεκτες. «Μας υποχρεώνετε να πουλήσουμε για να πάρουν τα οικόπεδα επενδυτές και να χτίσουν αφού τα συνενώσουν», είπε χαρακτηριστικά κάτοικος της Μυκόνου κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, χωρίς πάντως να σταματήσουν τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ευθύμιο Μπακογιάννη.

Οπως απεδείχθη, ο κ. Μπακογιάννης ακολούθησε τον δρόμο που είχε ανοίξει την περασμένη Παρασκευή 8/11 ο προϊστάμενός του υπουργός Θ. Σκυλακάκης μιλώντας για «ευελιξία», στο συνέδριο των δημάρχων (ΚΕΔΕ): «Εκτός από τις χρήσεις γης για τις οποίες είμαστε έτοιμοι να πούμε ότι μπορεί να υπάρχουν σε μια περιοχή, θα εισηγηθώ στο υπουργικό συμβούλιο να βάλουμε και χρήσεις γης υπό προϋποθέσεις πραγματοποίησης των αναγκαίων έργων που τις καθιστούν εφικτές, με βάση τη νομολογία του ΣτΕ», δήλωσε ο κ. Σκυλακάκης και συνέχισε: «Πρόκειται για μια μεταρρύθμιση-πρόνοια για την αναπτυξιακή προοπτική περιοχών της χώρας, οι οποίες σήμερα περιορίζονται από συγκεκριμένες χρήσεις γης, διότι ελλείψει βασικών έργων υποδομών (π.χ. ύδρευσης, αποχέτευσης, ενέργειας, αφαλάτωσης, οδοποιίας κ.λπ.) η φέρουσα ικανότητα είναι περιοριστική».

Με άλλα λόγια, ο κ. Σκυλακάκης είπε ότι οι όποιοι περιορισμοί στις χρήσεις γης δεν είναι αποτέλεσμα της φυσιογνωμίας ενός νησιού, του ευαίσθητου φυσικού και πολιτιστικού του περιβάλλοντος, αλλά της έλλειψης έργων υποδομής. Αντιστρέφοντας την παραδοχή αυτή, εάν σε ένα νησί εξασφαλιστεί η άφθονη παραγωγή ενέργειας σε 24ωρη βάση (ο κ. Σκυλακάκης παρότρυνε τους δημάρχους να μην εγκαθίστανται φωτοβολταϊκά που τη νύχτα σβήνουν, άρα παρότρυνε για ανεμογεννήτριες) ώστε να λειτουργούν τα ενεργοβόρα συστήματα αφαλατώσεων και ταυτόχρονα χτιστούν επαρκή δίκτυα ύδρευσης-αποχέτευσης αλλά και δρόμοι, μπορεί να συνεχιστεί η οικοδόμησή τους στο διηνεκές.

Οι παραπάνω αναφορές του υπουργού ακούστηκαν αρκετά αόριστες όσο και αν ο κ. Σκυλακάκης προσπάθησε να στείλει μηνύματα. «Οταν θα γίνουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, η πιθανότητα αλλαγής τους ή ο χρόνος αλλαγής τους θα είναι πολύ πιο δύσκολος», είπε ο υπουργός. Και όντως, κάθε ΤΠΣ περνά από την έγκριση του ΣτΕ και μετατρέπεται σε προεδρικό διάταγμα που δύσκολα τροποποιείται στη συνέχεια.

Εφαρμογή

Ο γ.γ. Ευθ. Μπακογιάννης εξήγησε στην πράξη πώς θα εφαρμοστεί αυτή η «ευελιξία» ξεκινώντας από τη Μύκονο. Είπε, για παράδειγμα, ότι με την έγκριση του ΕΠΣ οι αρτιότητες για την οικοδόμηση γεωτεμαχίων αυξάνονται:

■ Για κατοικίες, από τα 4 στρέμματα στα 8, προκειμένου να εκδίδεται άδεια δόμησης.

■ Για τουριστικές επενδύσεις, από 10 σε 30 στρέμματα.

Ομως, πρόσθεσε ότι εφόσον προχωρήσουν συγκεκριμένα έργα υποδομής σε ορίζοντα πενταετίας, οι αρτιότητες θα μπορούν να μειωθούν στο μισό και μάλιστα με απλή διαπιστωτική πράξη και χωρίς τροποποίηση του Π.Δ. που θα έχει εγκριθεί. Τα έργα αυτά περιγράφονται συγκεκριμένα στο ΕΠΣ που εκπόνησε η εταιρεία «Σαμαράς και Συνεργάτες» και θα τεθεί σε διαβούλευση προκειμένου να εγκριθεί. Πρόκειται για:

● Εργα ύδρευσης (αφαλατώσεις-δίκτυα). Προβλέπεται απαγόρευση κολυμβητικών δεξαμενών σε όλες τις νέες άδειες λόγω λειψυδρίας μέχρι να λειτουργήσει νέα αφαλάτωση.

● Εργα αποχέτευσης και διαχείρισης αποβλήτων.

● Εργα οδοποιίας.

● Θέσεις στάθμευσης.

● Εργα του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.