Ενός νόμου... μύριες αντιδράσεις έπονται

Το σχέδιο νόμου για την ανώτατη εκπαίδευση είναι έτοιμο προς κατάθεση, αλλά ακόμα δεν μπορεί να προεξοφληθεί η αίσια πορεία του προς τη Βουλή, καθώς κομίζει όλα όσα έχουν προκαλέσει τη σφοδρή αντίδραση των θεσμών, οι οποίοι επιμένουν στην επίδειξη ισχύος με κάθε τρόπο.

Τίποτα –τουλάχιστον προς το παρόν– δεν δείχνει ότι θα αποσυρθούν οι ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί προς αρμοδίους ήδη αρκετές φορές και με πολλούς τρόπους.

Ενας από αυτούς αποκαλύφθηκε πρόσφατα από την «Εφ.Συν.». Πρόκειται για την επιστολή-εκβιασμό από τον Ντέκλαν Κοστέλο προς τον υπουργό Παιδείας με αφορμή το νέο σύστημα επιλογής διευθυντών Εκπαίδευσης, αλλά με στόχο την προειδοποίηση για οποιαδήποτε παρέμβαση στο εκπαιδευτικό σύστημα.

Οχι αλλαγές χωρίς προηγούμενη συνεννόηση, έλεγε, εν ολίγοις, στην περιβόητη επιστολή ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο κουαρτέτο και το εννοούσε μέχρι λεπτομέρειας.

Σε όλες τις διαβουλεύσεις από το καλοκαίρι και ένθεν έχουν συζητηθεί όλα όσα επιχειρούνται στον χώρο της εκπαίδευσης, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, κάθε φορά που τίθεται θέμα αλλαγών του νόμου Διαμαντοπούλου (αλλιώς ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ.) για τα ΑΕΙ ενεργοποιείται κόκκινος συναγερμός.

Πολλές φορές μάλιστα πριν καν ζητηθεί και δοθεί επίσημη ενημέρωση για κάποιο σχετικό ζήτημα, οι εκπρόσωποι των θεσμών έχουν ήδη λάβει σχετική γνώση.

Υπερβολικός θόρυβος

Ο θόρυβος από τις αντιδράσεις, ειδικά σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση, από πολιτικούς και παραπολιτικούς κύκλους, όπως αποδεικνύεται, φτάνει γρήγορα στις Βρυξέλλες.

Και το εντυπωσιακότερο είναι πως ο θόρυβος αποδεικνύεται μεγαλύτερος από τη σημασία και την ουσία του θέματος, καθώς ούτε τα θέματα εκπαίδευσης είναι τα μείζονα σε σχέση με το «άγχος» των θεσμών για την ατζέντα των μεγάλων δεσμεύσεων της κυβέρνησης ούτε οι επιχειρούμενες αλλαγές επιφέρουν δραστικές διαφοροποιήσεις.

Ειδικά στον χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης, στις περισσότερες περιπτώσεις είτε επιλύονται λειτουργικά και άλλα προβλήματα είτε ρυθμίζονται θέματα που ουδόλως επηρεάζουν τη λειτουργία των Ιδρυμάτων είτε, τέλος, διαμορφώνεται πεδίο αναζήτησης εναλλακτικών οικονομικών λύσεων, τόσο ευρύ μάλιστα που υπερβαίνει και τα όρια που κάποτε έθετε η σημερινή κυβέρνηση.

Την ίδια στιγμή, δε, προωθούνται όλα τα μέτρα που περιλαμβάνονται στον οδηγό του ΟΟΣΑ –εκ των όρων του Μνημονίου– όχι μόνο στην ανώτατη εκπαίδευση αλλά και στον ευρύτερο χώρο της εκπαίδευσης (αναδιάρθρωση, αξιολόγηση κ.ά.)

Τι δεν καταλαβαίνουν, λοιπόν, οι θεσμοί;

■ Ο νόμος Διαμαντοπούλου δεν κατάφερε να εφαρμοστεί ούτε επί ΠΑΣΟΚ ούτε επί συγκυβέρνησης Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ.

Και δεν ήταν μόνον οι αντιδράσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας, αλλά η ίδια η δυσλειτουργικότητα των διατάξεων που γρήγορα μετέτρεψαν σε άνθρακες τον θησαυρό της περιβόητης μεταρρύθμισης της κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου.

■ Οσα περιλαμβάνονται στο παρόν σχέδιο νόμου σχετικά με τη διοίκηση και τον εκδημοκρατισμό οργάνων και λειτουργιών αποδεδειγμένα αφορούν θέματα που αποτέλεσαν μεγάλες αποτυχίες του νόμου Διαμαντοπούλου (ρόλος Συμβουλίων, σύστημα εκλογής πρυτάνεων, λιμνάζοντες φοιτητές κ.ά.).

■ Αν δεν υπάρξουν παρεμβάσεις, θα διαιωνιστεί μια νοσηρή κατάσταση που μόνο τις πολιτικές αντιδικίες θα θρέφει.

Και είναι ακόμη πιο νοσηρή η πολιτική της επιβολής για την τιμή των όπλων ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ. ή για το πείσμα των θεσμών.

Τι δεν γνωρίζουν οι θεσμοί;

■ Τα Συμβούλια στα Ιδρύματα. Ετσι κι αλλιώς δεν ευδοκίμησαν ως αμάσητος εισαγόμενος θεσμός.

Ακόμα και στις ευνοϊκότερες συνθήκες δεν απέδωσαν παρά τα ελάχιστα από τα επιδιωκόμενα. Σε τι θα εξυπηρετήσει η διατήρηση του ίδιου ακριβώς καθεστώτος λειτουργίας;

■ Οι λιμνάζοντες φοιτητές. Πέρα από το γεγονός ότι δεν επηρεάζουν ούτε στο ελάχιστο τη λειτουργία των Ιδρυμάτων, δεν ολοκληρώθηκε ποτέ η επιχείρηση εκκαθάρισης των καταλόγων. Αποδείχτηκε υπερφιλόδοξο αλλά και μάταιο σχέδιο.

Οι λοιπές διατάξεις (περί «ενεργών φοιτητών», χρόνου σπουδών ν+2, όχι δικαίωμα στα φοιτητικά προνόμια κ.ά.) του ίδιου νόμου είχαν φροντίσει γι’ αυτό.

Οι διατάξεις αυτές δεν αλλάζουν. Απλώς ρυθμίζεται τυπικά το αυτονόητο που και τα ίδια τα Ιδρύματα έπραξαν άτυπα.

■ Το άσυλο. Επανέρχεται ο ορισμός που υπενθυμίζει ότι αναφερόμαστε σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Οι διατάξεις περί άρσης του παραμένουν ανέγγιχτες.

Η συνεχιζόμενη καθυστέρηση κατάθεσης του σχεδίου νόμου για τα ΑΕΙ στη Βουλή επιβεβαιώνει τις πληροφορίες για τη σκληρή διαπραγμάτευση στο παρασκήνιο, ενώ η συζήτηση στη Βουλή, αν και όταν κατατεθεί, θα αναδείξει και τον ρόλο των εσωτερικών παραγόντων στο θέατρο του πολέμου.

Ανοίγει σήμερα ο διάλογος για την νέα «μεταρρύθμιση» στη δημόσια εκπαίδευση

«Εθνικό σχέδιο ανάταξης της Παιδείας»

Επίσημη έναρξη σήμερα για τον Εθνικό και Κοινωνικό Διάλογο για την Παιδεία με την πανηγυρική συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής.

«Ενα εθνικό σχέδιο ανάταξης της Παιδείας», με «βαθιές και σωστικές παρεμβάσεις σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης», αποτελεί τον πυρήνα των «αφετηριακών θέσεων» του διαλόγου, όπως τις έχει ήδη διατυπώσει ο πρόεδρός της Αντώνης Λιάκος σε πρόσφατη επιστολή του προς τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής, οι οποίες αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του Διαλόγου που άρχισε να λειτουργεί από την παραμονή των Χριστουγέννων.

Η σημερινή συνάντηση της ολομέλειας της Επιτροπής είναι η πρώτη από τις τρεις που θα γίνουν μέχρι τον Απρίλιο, ενώ σύντομα θα δημιουργηθούν ειδικές επιτροπές για ειδικά θέματα.

Από τα μέσα Ιανουαρίου έως τα μέσα Μαρτίου θα οργανώνονται συζητήσεις σε επιμέρους θέματα σε εβδομαδιαία βάση και ώς το τέλος Μαρτίου θα έχει γίνει το πρώτο σχέδιο της έκθεσης της Επιτροπής Διαλόγου, σύμφωνα τουλάχιστον με το χρονοδιάγραμμα που έχει οριστεί.

Η Επιτροπή, όπως τονίζεται, «δεν είναι μόνο οργανωτής συζητήσεων αλλά και δημιουργός ατζέντας για συζήτηση», ενώ το πλαίσιο του διαλόγου, σύμφωνα με τις επισημάνσεις του προέδρου της, θα περιλαμβάνει όχι μόνο προτάσεις για νομοθετικές ρυθμίσεις αλλά και «προτάσεις για την αλλαγή νοοτροπιών και κλίματος στα σχολεία, προτάσεις μετεκπαίδευσης των εκπαιδευτικών, προτάσεις για τα οικονομικά της εκπαίδευσης και τη σύνδεσή της με τις τοπικές κοινωνίες».

Υπενθυμίζεται ότι οι αφετηριακές θέσεις για τις βαθμίδες της εκπαίδευσης προβλέπουν μεταξύ άλλων:

■ Για τα σχολεία: αναθεώρηση της εγκύκλιας εκπαίδευσης με ανασχεδιασμό των αναλυτικών προγραμμάτων και των μεθόδων διδασκαλίας.

■ Για το Λύκειο: απελευθέρωση από τον ζυγό των εξετάσεων.

■ Για την ανώτατη εκπαίδευση: ανασχεδιασμό Πανεπιστημίων, σχολών και τμημάτων, αναθεώρηση διδακτικών μεθόδων.