Θετικές ελληνικές πρωτιές

Τις πρώτες θέσεις στην κατηγορία που συμμετείχαν στον διεθνή διαγωνισμό διαστημικών εφαρμογών Copernicus Masters Awards 2014 κέρδισαν οι ελληνικές επιστημονικές ομάδες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος».

Ο διαγωνισμός, που αναζητά καινοτόμες λύσεις για τις επιχειρήσεις και την κοινωνία που βασίζονται σε δεδομένα παρατήρησης της Γης, διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος, καθώς και φορείς της ευρωπαϊκής διαστημικής Βιομηχανίας της Ευρώπης.

Το Αστεροσκοπείο

Στην ομάδα δορυφορικής Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών απονεμήθηκε το πρώτο βραβείο καλύτερης λειτουργούσας υπηρεσίας διαστημικής τεχνολογίας για το 2014. Η ομάδα του δρος Χάρη Κοντοέ, διευθυντή Ερευνών του ΕΑΑ, διαγωνίστηκε με την υπηρεσία «FireHub: A Space Based Fire Management Hub».

Η υπηρεσία FIREHUB αποτελεί μια ηλεκτρονική πλατφόρμα, η οποία συνδέεται με τους δορυφόρους που βρίσκονται γύρω από την Γη και αποστέλλουν ανά 5 λεπτά εικόνες από τις συνθήκες που επικρατούν στο φυσικό περιβάλλον του πλανήτη.

Οι απεικονίσεις αυτές λαμβάνονται από το Αστεροσκοπείο και με τη χρήση σύνθετων υπολογιστικών μοντέλων συνδυάζονται με πληθώρα δεδομένων που αφορούν τον καιρό και τα φυσικά οικοσυστήματα, παρέχοντας συνεχώς και σε πραγματικό χρόνο υψηλής ακρίβειας πληροφορίες.

Τι προσφέρει

Οι πληροφορίες αυτές αφορούν την εξέλιξη κάθε πυρκαγιάς κάθε 5 λεπτά της ώρας, την πρόβλεψη ανά μία ώρα της διασποράς του καπνού επάνω από τα αστικά κέντρα, με ταυτόχρονη εκτίμηση της περιεκτικότητας του καπνού σε οργανικά υλικά που έχουν επιπτώσεις στην υγεία και της ακριβούς έκτασης και των ορίων των δασικών οικοσυστημάτων που κάηκαν και τα οποία χρήζουν άμεσης αποκατάστασης για την αποφυγή κάθε παράνομης ενέργειας καταπάτησης.

Οι πληροφορίες αυτές παρέχονται επιχειρησιακά σε βασικούς φορείς που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών, όπως το Επιχειρησιακό Κέντρο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, το Επιχειρησιακό Κέντρο Παρακολούθησης Καταστροφών του ΟΤΕ, η Διεύθυνση Προστασίας Δασών του ΥΠΕΚΑ και η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.

Η επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» κέρδισε την πρώτη θέση στην κατηγορία DLR Energy & Environmental Challenge του διαγωνισμού. Η εφαρμογή του «Αρχιπελάγους», που βραβεύθηκε με τον τίτλο «Seagrass in HD» και δημιουργούς τους Δημοσθένη Τραγανό και Samuel Matthews αποτελεί μια καινοτόμο μέθοδο για την παρακολούθηση των θαλάσσιων λιβαδιών σε θάλασσες και ωκεανούς παγκοσμίως, αρχής γενομένης από το Αιγαίο και τα λιβάδια του ενδημικού είδους Ποσειδωνίας.

Χρησιμοποιώντας δορυφορικά δεδομένα, τα οποία επιβεβαιώνονται από έρευνα πεδίου στο Αιγαίο, το «Αρχιπελάγος» μπορεί να χαρτογραφήσει την κατανομή των ενδιαιτημάτων της Ποσειδωνίας με άμεσο και σταθερό τρόπο, εκτιμώντας ταυτόχρονα τον ρυθμό υποβάθμισής τους, καθώς και την αποτελεσματικότητα των δράσεων για την προστασία τους.

Σκοπός της καινοτόμου αυτής μεθόδου παρακολούθησης είναι, μεταξύ άλλων, η δημιουργία ενός δικτύου πανεπιστημίων, ερευνητικών φορέων, μη κυβερνητικών φορέων και εταιρειών που ασχολούνται με τον ποιοτικό θαλάσσιο οικοτουρισμό.

Κοινός στόχος του δικτύου είναι η παρακολούθηση και η αποτελεσματική προστασία των θαλάσσιων λιβαδιών, τα οποία, εκτός από τη θεμελιώδη σημασία τους για την παραγωγικότητα και υγεία των θαλασσών μας, έχουν και μεγάλη κοινωνικο-οικονομική σημασία.