Η απόλυτη κάρτα της FIFA

O Oλεγκ Σέντοφ είναι ένας προικισμένος Ουκρανός σκηνοθέτης. Μόλις 41 χρόνων, και ήδη έχει αναγνώριση και εκτίμηση στη διεθνή κινηματογραφική κοινότητα. Αλλά για κάποιο λόγο δεν άρεσε στους Ρώσους. Και θέλησαν να τον διορθώσουν και να τον βάλουν στον ίσιο δρόμο. Τον απήγαγαν λοιπόν από το σπίτι του, μπροστά στα μάτια της γυναίκας του και των δυο παιδιών του.

Από το 2014, βρίσκεται σε στρατόπεδο εξαναγκαστικής εργασίας, όπου εκτίει ποινή είκοσι ετών. Κατηγορείται εν γένει για τρομοκρατία, χωρίς να υπάρχει καμία απόδειξη γι’ αυτό. Και σε αυτές τις περιπτώσεις, το μόνο όπλο που έχει ο διωκόμενος είναι η απεργία πείνας. Ηδη κλείνει δύο μήνες και βρίσκεται στα πρόθυρα του θανάτου.

Διάλεξε να κάνει την απεργία του στη διάρκεια του Μουντιάλ. Από τις εκατοντάδες χιλιάδες που συνέρρευσαν στα «νεόκοπα» πολυτελή στάδια, μην τυχόν και ενδιαφερθεί κανένας. Δεν έγινε τίποτα στη Ρωσία. Και αν έγινε, δεν το μάθαμε ποτέ. Και αν υπήρχαν κάποιοι που του συμπαραστάθηκαν, ίσως να βρίσκονται και αυτοί σε κάποιο διπλανό στρατόπεδο.

Εντούτοις υπάρχουν και αυτοί οι μυστήριοι άνθρωποι, που λέγονται αλληλέγγυοι. Για μένα ό,τι πιο ευγενικό και επαναστατικό έχει δημιουργήσει η ανθρωπότητα. Ιδίως από μεριάς Γαλλίας, όπου σκηνοθέτες, διανοούμενοι καλλιτέχνες, μάζεψαν αρκετές υπογραφές που στρίμωξαν τον Τσάρο. Του χάλασαν τη φατσάδα, κατά τι, της γκλαμουριάς του Μουντιάλ. Ελειπαν οι υπογραφές της Εθνικής Γαλλίας. Αυτές ουδέποτε μαζεύτηκαν.

Και εδώ έχουμε να κάνουμε με τους νόμους της FIFA. Αν είχαν υπογράψει οι παίκτες, η Εθνική Γαλλίας θα είχε αποκλειστεί από το Μουντιάλ, τη στιγμή που διεκδικεί σοβαρά το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Είναι δυνατόν; Και όμως είναι. Τι σημασία έχει η ζωή ενός ανθρώπου, όταν για να χτιστούν όλα αυτά τα υπέροχα στάδια είχαμε δεκάδες θανατηφόρα ατυχήματα; Και να μη μιλήσουμε για το επόμενο Μουντιάλ στο Ντακάρ, όπου εκεί οι εργάτες δουλεύουν σε θερμοκρασία 50 βαθμών Κελσίου (το νερό εξατμίζεται στους 100 βαθμούς· ο άνθρωπος στους 50 βαθμούς σιγοψήνεται σαν κλέφτικο).

Η Ντινάμο Κιέβου είναι μια ιστορική ομάδα παγκόσμιας εμβέλειας. Ο αμυντικός της Κροατίας Ντομογκόι Βίντα έπαιζε πέντε χρόνια με την Ντινάμο, λογικό να έχει κρατήσει δεσμούς. Είπε ένα φασιστικό σύνθημα «Δόξα στην Ουκρανία»· πιθανότατα να μην ήξερε τι σήμαινε και τη σκαπούλαρε. Ο συνάδελφός του την πλήρωσε. Αν έκανε μια άλλη δήλωση, «Δόξα στην Ουκρανία και την Ντινάμο της που θριάμβευσε επί της ναζιστικής ομάδας κατοχής», θα έκανε τις κερκίδες να νιώσουν μια αντιφασιστική νίκη.

Να σημειώσουμε για την ιστορία πως και οι έντεκα παίκτες της Ντινάμο, μετά το τέλος του αγώνα, εκτελέστηκαν με τις φανέλες τους. Αν είχαμε μια τέτοια δήλωση, πιθανότατα θα είχε αποκλειστεί, να μην είχαμε τα δυο κρίσιμα γκολ επί της Ρωσίας και της Αγγλίας, και πιθανότατα οι αυριανοί τελικοί να ήταν άλλοι. Η FIFA έχει τη δυνατότητα να επιβάλει τη δικιά της απόλυτη παγκόσμια τάξη στη διάρκεια του Μουντιάλ. Η απόλυτη κόκκινη κάρτα.

Εχει ενδιαφέρον να δούμε πώς προκρίνονται οι χώρες όπου διοργανώνεται το Μουντιάλ. Αν η Ρωσία είχε ζητήσει, ως διοργανώτρια χώρα, να βάλει ένα σλόγκαν για να καλωσορίσει τους επισκέπτες της, π.χ. «Καλώς ήρθατε στη χώρα που έδωσε 20 εκατ. νεκρούς (κατά άλλους πολύ περισσότερους) για να συντριβεί ο ναζισμός», δεν θα είχε καμία πιθανότητα να πάρει τους αγώνες.

Η FIFA δεν είχε κανένα πρόβλημα να οργανώσει τους αγώνες των καθεστώτων του Μουσολίνι και του Χίτλερ και να τους μετατρέψει σε δοξολογίες του ολοκληρωτισμού και σε αποθέωση της ανώτερης φυλής. Αυτό που πουλάει η FIFA είναι η προβολή μιας χώρας, που τη θέτει στο παγκόσμιο επίκεντρο για ένα μήνα. Και σε αυτή τη χώρα πρέπει να είναι όλα μέλι-γάλα, ασχέτως αν αυτή βρίσκεται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, και ο στρατός και η αστυνομία είναι σε επιφυλακή και μακριά από τα μάτια της κάμερας. Και οι χώρες που επιθυμούν μια τέτοια πρώτη προβολή πρέπει να πληρώσουν.

Ακόμα και όταν είσαι Μαντέλα. Για να πάρει η Νοτιοαφρικανική Ενωση τους αγώνες του 2010 –όπως και τους πήρε– έστειλε τον υπέργηρο Μαντέλα, που ήταν και άσχημα στην υγεία του, στο Τρινιντάτ για να πείσει έναν παράγοντα της FIFA, τον Τάρνερ, που είχε στη διάθεσή του τις απαραίτητες ψήφους, για να κερδίσει την πλειοψηφία. Και ο Μαντέλα τον έπεισε και θεωρήθηκε προσωπική επιτυχία του. Μέχρι που το FBI βρήκε ένα αστρονομικό ποσό στις τσέπες του Τάρνερ, προερχόμενο από τη Νοτιοαφρικανική Ενωση.

Η συνέχεια στη φυλακή. Και όταν η Αγγλία διεκδικούσε την οργάνωση του Μουντιάλ και χρειαζόταν τις ψήφους που είχε η Αργεντινή, ο Τζούλιο Γκρόντνα, μόνιμος της FIFA από την εποχή της χούντας και πάντα πανίσχυρος, ζήτησε για τις ψήφους που διέθετε ένα μικρό αντίτιμο: τα νησιά Φόκλαντ.

Περίπου 3,5 δισ. άνθρωποι υπολογίζεται ότι παρακολούθησαν το Μουντιάλ. Δηλαδή η μισή ανθρωπότητα. Δεκάδες χιλιάδες αναλυτές, δημοσιογράφοι, σχολιαστές θα μας εξηγήσουν τους αγώνες με λεπτομέρειες και επιχειρήματα. Αλλά για τους μηχανισμούς της FIFA τίποτα. Τα πολιτικά σχόλια απαγορεύονται. Οι άνθρωποι-μηχανές, τα ινδάλματα του ποδοσφαίρου, συνήθως αγράμματα και παιδιά από φτωχές οικογένειες, θα γίνουν ήρωες για να διασκεδάσουν την ανία μας. Αν και ένα άλλο ποδόσφαιρο είναι εφικτό. Αλλά πώς;