Η αρχή του Ψυχρού Πολέμου

Εκείνο το πρωινό της 6ης Αυγούστου του 1945 στη Χιροσίμα θα ξημέρωνε μια συνηθισμένη ημέρα.

Ο συναγερμός που σήμανε για λίγο κατά τις 7.30 δεν προϊδέαζε για την καταστροφή που ακολούθησε, καθώς αυτού του είδους οι προειδοποιήσεις ήταν συνηθισμένες.

«Πολλά μικρά παιδιά προσχολικής ηλικίας έπαιζαν στα σπίτια τους ή έξω, στους δρόμους της γειτονιάς τους. Οι μαθητές της πρώτης και της δευτέρας Δημοτικού έκαναν το μάθημά τους είτε σε προσωρινές αίθουσες είτε στους ναούς και τις εκκλησίες της περιοχής τους… ή βρίσκονταν καθοδόν προς τα μέρη όπου έκαναν μάθημα…

Πολλοί εργάτες και δημόσιοι υπάλληλοι είχαν αρχίσει τη δουλειά τους, ενώ άλλοι πήγαιναν να δουλέψουν. Οι περισσότεροι καταστηματάρχες είχαν ήδη ανοίξει τα μαγαζιά τους. Στο κεντρικό τμήμα της πόλης γινόταν η πραγματοποίηση ενός μεγάλης κλίμακας σχεδίου, το οποίο αποσκοπούσε στην κατεδάφιση ενός μεγάλου αριθμού σπιτιών προς σχηματισμό αντιπυρικών ζωνών» (Οσάντα Αράτα «Τα παιδιά της Χιροσίμα», εκδόσεις Μπουκουμάνη, Αθήνα 1984, σελ. 29-30).

Η Χιροσίμα φλέγεται

Λίγες ώρες νωρίτερα στη 1 και 37΄ μετά τα μεσάνυχτα της 5ης Αυγούστου, τρία αμερικανικά ανιχνευτικά αεροπλάνα Β-29 απογειώθηκαν από τη νήσο Τινιάν.

Μισή ώρα αργότερα θα τα ακολουθήσει ένα άλλο βομβαρδιστικό Β-29, που το ‘χαν βαφτίσει «Enola Gay» από το όνομα της μητέρας του πιλότου, συνταγματάρχη Τίμπετς.

Το βομβαρδιστικό αυτό κουβαλούσε στην κοιλιά του ένα τρομερό όπλο που άκουγε στο όνομα «ατομική βόμβα».

Στις 8 και 11΄ η Χιροσίμα φαινόταν καθαρά από τα μέλη του πληρώματος του «Ενόλα Γκέι».

Δυόμισι λεπτά αργότερα ο πιλότος συνταγματάρχης Τίμπετς διέταξε τον βομβαρδιστή του σκάφους ταγματάρχη Τομ Φέρεμπι με ένα απλό παράγγελμα: «Εμπρός!».

Στις 8 και 15΄ μια βόμβα 10.000 λιμπρών εγκατέλειψε το σκάφος και 45 δευτερόλεπτα αργότερα μια τρομερή αστραπή τύφλωσε τους αεροπόρους, που φορούσαν γυαλιά οξυγονοκολλητών.

Επειτα, ένα τεράστιο κοκκινωπό μανιτάρι υψώθηκε στον ουρανό, μια κολοσσιαία πυρκαγιά απλώθηκε στην πόλη.

Τα τροχιοδρομικά οχήματα έμειναν γεμάτα με τους απανθρακωμένους επιβάτες στριμωγμένους στα καθίσματα ή στοιβαγμένους όρθιους στους εξώστες.

Ενας άνεμος που έτρεχε με 1.200 χλμ. την ώρα σηκώθηκε και γκρέμισε τους τοίχους σε μια ακτίνα 1.500 μ., θρυμματίζοντας τα τζάμια των παραθύρων ακόμα και σε απόσταση 12 χλμ. από το σημείο που έπεσε η βόμβα.

Οταν καταλάγιασε το φαινόμενο διαπιστώθηκαν στους επιζώντες παράξενα φαινόμενα: έμετοι, διάρροιες εξαιρετικής εντάσεως, πλήθος μικρών αιμορραγιών στο στόμα και στον λαιμό.

Πολλά από τα θύματα που παρουσίασαν τέτοια συμπτώματα ψυχορραγούν.

Ο απολογισμός θα εμφανίσει 78.150 νεκρούς πολίτες και περίπου 20.000 στρατιωτικούς, 9.284 βαριά τραυματισμένους και 13.938 εξαφανισθέντες (Ρεϊμόν Καρτιέ: «Ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου», Εκδόσεις Πάπυρος, τόμος β΄ 565-566).

Ισοπεδώνεται το Ναγκασάκι

Τρεις μέρες αργότερα επαναλήφθηκε το ίδιο σκηνικό. Στις 9 Αυγούστου, 2.30΄ π.μ. από το Τινιάν απογειώθηκαν δύο Β-29, τα οποία είχαν αποστολή να χρησιμοποιηθούν ως μετεωρολογικά αναγνωριστικά.

Περίπου μισή ώρα αργότερα, στις 2.56΄ ξεκίνησαν άλλα τρία Β-29. Τα δύο από αυτά είχαν αποστολή να ρίξουν όργανα καταγραφής της έκρηξης στην πόλη που θα βομβαρδιστεί, να φωτογραφήσουν και να κινηματογραφήσουν το γεγονός.

Το τρίτο, με το όνομα «Bocks’ Car», με 13μελές πλήρωμα και με κυβερνήτη τον Τσαρλς Σουίνι, μετέφερε μια βόμβα μήκους 3 μέτρων και 24 εκατοστών, με μέγιστη διάμετρο 1 μέτρο και 35 εκατοστά, που ζύγιζε 4.500 κιλά και ήταν βαμμένη κίτρινη με πτερύγια μαύρα.

H βόμβα, που έφερε το κοροϊδευτικό όνομα «Fat man» (Χοντρομπαλάς), δεν περιείχε ουράνιο 235, αλλά πλουτώνιο.

Η διαταγή που είχε δοθεί ήταν ο «Fat man» να ριχτεί στην ιαπωνική πόλη Κοκούρα, κι εφόσον αυτό δεν ήταν δυνατό ως δεύτερος στη σειρά στόχος οριζόταν το Ναγκασάκι.

Στις 11.1΄ της 9ης Αυγούστου 1945 ο «Fat man» απελευθερώθηκε από την κοιλιά του σκάφους. Υστερα από 52,5 δευτερόλεπτα έφτασε στο σημείο εκρήξεως.

Ακολούθησε «μια λάμψη που δεν την αντέχουν τα μάτια, μια έκλυση αστρικής θερμότητας, ένα κύμα πιέσεως που κονιορτοποιεί οποιοδήποτε εμπόδιο σε μια έκταση τριών-τεσσάρων τετραγωνικών χιλιομέτρων από το σημείο μηδέν και προκαλεί σοβαρές ζημιές στον υλικό πολιτισμό σε τριπλάσια έκταση κι ύστερα μια ορμητική καταιγίδα φωτιάς που κατακαίει κι αποτεφρώνει τα πάντα, ενώ μια στήλη από καπνό, ατμό ραδιενεργά υπολείμματα, απανθρακωμένα συντρίμμια και λείψανα ανθρώπων και ζώων ανεβαίνει στον ουρανό» («Η ατομική βόμβα της Χιροσίμα», εκδόσεις Mondadori-Φυτράκης, σελ. 71).

Εχει υποστηριχτεί ότι η ρίψη των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι έφερε το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου γιατί, τάχα, υποχρέωσε την Ιαπωνία να παραδοθεί άνευ όρων.

Ο ισχυρισμός αυτός έχει καταρριφθεί από τον ίδιο τον Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο οποίος έγραψε στα απομνημονεύματά του:

«Θα ήταν λάθος να πιστέψωμε ότι η τύχη της Ιαπωνίας ερρυθμίσθη από την ατομική βόμβα. Η ήττα της ήταν βεβαία πριν ριφθή η πρώτη βόμβα» (Ουίνστον Τσόρτσιλ: «2ος Παγκόσμιος Πόλεμος», εκδόσεις «Ελληνική Μορφωτική Εστία», τόμος ΣΤ’, σελ. 464).

Εγκλημα πολέμου;

Εκείνη η καταστροφή στην Ιαπωνία δεν ήταν τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από το μεγαλύτερο έγκλημα πολέμου στην Ιστορία.

Ηταν αποτέλεσμα ενός παραλογισμού χωρίς νόημα ή μια πρωτάκουστη φρικιαστική πράξη που κάπου αποσκοπούσε;

Η ρίψη της ατομικής βόμβας είχε απολύτως σαφή στόχο και η Χιροσίμα με το Ναγκασάκι απλώς επιλέχθηκαν για να τον καταδείξουν.

Ο στόχος αυτός ήταν πιο μακροπρόθεσμος και πιο ουσιαστικός από την πρωτόγνωρη καταστροφή δύο πόλεων.

Ηταν μια σαφής απειλή προς τη Σοβιετική Ενωση, την οποία ο δυτικός, τότε, κόσμος τη θεωρούσε στήριγμα και δύναμη των επαναστατικών κινημάτων της εποχής και συνεπώς απειλή για το όπου γης αστικό καθεστώς.

Στην πραγματικότητα η ρίψη της ατομικής βόμβας ήταν η αρχή του λεγόμενου Ψυχρού Πολέμου, που ξεκίνησε με το πιο θερμό και το πιο καταστροφικό πολεμικό επεισόδιο που γνώρισε ποτέ ο άνθρωπος στη μακραίωνη Ιστορία του.

Από τον Αύγουστο του 1945 η ανθρωπότητα μπήκε στην πυρηνική εποχή.

Σε μια εποχή δηλαδή που ένας πυρηνικός πόλεμος -εφόσον συμβεί- θα εξαφανίσει κάθε ίχνος ζωής από τον πλανήτη.

Μπορεί σήμερα να μην υπάρχουν τα παλιά αντίπαλα στρατόπεδα, αλλά οι ανταγωνισμοί μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων συνεχώς διευρύνονται και εντείνονται.

Φωτιές πολέμου ανάβουν σε κάθε γωνιά της Γης, τα πυρηνικά οπλοστάσια των ισχυρών είναι τεράστια και συνεχώς εκσυγχρονίζονται.

Μετά το 1945, εξαιτίας της καταστροφής στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι και του Ψυχρού Πολέμου ένα τεράστιο κίνημα ειρήνης αναπτύχθηκε σε όλες τις χώρες.

Σήμερα αυτό το κίνημα δεν υπάρχει. Ισως όμως να είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ.