Eνα «μπίζνες πλαν» αλλιώτικο από τα άλλα

Πώς μετριέται η δημοκρατία; Η συνεργασία; Η συνέπεια; Υπάρχει αξιολόγηση στις σχέσεις και τα συναισθήματα; Γιατί αυτά πρέπει να τα λαμβάνουμε υπόψη σε επιχειρήσεις και οργανισμούς, ειδικότερα σε έναν συνεταιρισμό ή έναν φορέα ΚΑΛΟ;

Τις απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα επιχείρησαν να βρουν, μέσα από ομαδικές διαδικασίες και βιωματικά εργαστήρια, πάνω από 150 συμμετέχοντες στα σεμινάρια του προγράμματος ΚΙSS, που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο 2018.

Το πρόγραμμα, που έχει πάρει τα αρχικά του από τη φράση «The Key is In Social Sustainability - Το κλειδί βρίσκεται στην Κοινωνική Βιωσιμότητα», χρηματοδοτήθηκε από την Ε.Ε. στο πλαίσιο των δράσεων Εrasmus+, και στοχεύει «να συμβάλει στη βιωσιμότητα των φορέων ΚΑΛΟ, προωθώντας τη συνεργασία μεταξύ τους και την επιμόρφωση νέων ανθρώπων που θέλουν να ασχοληθούν με τον τομέα».

Υστερα από 4 κύκλους εντατικών σεμιναρίων, σε 4 ευρωπαϊκές πόλεις, Αθήνα, Βαρκελώνη, Τορίνο και Σεντ Ετιέν, πάνω από 50 φορείς ΚΑΛΟ εξερεύνησαν για πάνω από 20 ημέρες καλές πρακτικές, αντάλλαξαν εμπειρίες, αλλά και πρακτικά παραδείγματα. Η κατάληξη όλων αυτών δεν ήταν απλώς γενικόλογα συμπεράσματα, αλλά κάτι χειροπιαστό και εφαρμόσιμο στην πράξη.

Πρόκειται για το Sustainable Development Plan - Πλάνο Βιώσιμης Ανάπτυξης, ένα εργαλείο αυτο-αξιολόγησης των φορέων ΚΑΛΟ, που συμπληρώνεται από τους συμμετέχοντες σε κάθε οργανισμό και είναι προϊόν συλλογικής επεξεργασίας.

Εχει τη μορφή τετραδίου εργασιών, με πίνακες ερωταπαντήσεων, καταγράφοντας και «βαθμολογώντας», από το 1 ως το 5, την απόδοση των φορέων ΚΑΛΟ σε πέντε βασικούς τομείς: Δημοκρατία, Συνεργασία, Ποιότητα Εργασίας, Περιβάλλον, Σχέσεις και Συναισθήματα και Συνοχή - Συνέπεια.

Το εγχειρίδιο-πλάνο απαιτεί αρκετό χρόνο για να συμπληρωθεί, δίνει τροφή για ομαδική συζήτηση και λήψη κοινών αποφάσεων και είναι ένα χρήσιμο εργαλείο όχι μόνο για την τωρινή αξιολόγηση του κάθε οργανισμού, αλλά και για τη μελλοντική τους ανάπτυξη.

Σε κάθε τομέα υπάρχει ξεχωριστός πίνακας για το «αύριο», που ζητάει από τον κάθε οργανισμό να σχεδιάσει τη στρατηγική του -βραχυπρόθεσμα (6 μήνες), μεσοπρόθεσμα (1 χρόνος) και μακροπρόθεσμα (3 χρόνια).

Ο στρατηγικός σχεδιασμός μπορεί να ακούγεται μαξιμαλιστικός στο σημερινό αβέβαιο περιβάλλον, είναι όμως απαραίτητος, αν δούμε την ΚΑΛΟ όχι ως σημαία ευκαιρίας, αλλά ως έναν διαφορετικό τρόπο οργάνωσης της οικονομίας.

Οι συντονιστές του KISS, ο Γάλλος Σιλβέν Αμπριάλ και ο Ιταλός Ντάβιντε Τονόν, μέλη συνεταιρισμών και έμπειροι facilitators -όπως ονομάζονται οι δάσκαλοι - επιμορφωτές της «μη τυπικής εκπαίδευσης», μίλησαν στην «Εφ.Συν.» για το πώς γεννήθηκε και πώς υλοποιήθηκε το Πλάνο Βιώσιμης Ανάπτυξης:

↳ Αριστερά: Ο Ντάβιντε Τονόν γεννήθηκε στην Ιταλία, σπούδασε Νομική και εδώ και 10 χρόνια ζει στη Βαρκελώνη, όπου είναι ιδρυτικό μέλος του οργανισμού Νexes (nexes.cat.org) που οργανώνει διαπολιτισμικά προγράμματα εκπαίδευσης για νέους. Δεξιά: Ο Σιλβέν Αμπριάλ ίναι ιδρυτικό μέλος του συνεταιρισμού Kaleidoscop (kaleido-scop.com), με έδρα το Σεντ Ετιέν, που προσφέρει συμβουλευτική και εκπαίδευση σε φορείς και μέλη ΚΑΛΟ. Επίσης διδάσκει στη σχολή ΚΑΛΟ του Πανεπιστημίου του Σεντ Ετιέν.

Γιατί χρειαζόμαστε ένα Πλάνο Βιώσιμης Ανάπτυξης;

«Νομίζω ότι η ΚΑΛΟ ξεκινάει από καλές προθέσεις. Θέλουμε να αλλάξουμε την κοινωνία, να βοηθήσουμε τον κόσμο. Ομως είναι δύσκολο να κάνουμε τον οργανισμό μας βιώσιμο, να αντέχει στον χρόνο να μην είναι απλώς μια καλή ιδέα. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε ένα υλοποιήσιμο σχέδιο, π.χ. πώς θα μοιραστεί η δουλειά, πώς θα παίρνουμε αποφάσεις, πώς θα είμαστε οικονομικά βιώσιμοι. Πριν βοηθήσουμε τους άλλους, πρέπει να βοηθήσουμε τον εαυτό μας, να σταθούμε στα πόδια μας», απαντάει ο Σιλβέν.

Για τον Ντάβιντε, το κλειδί είναι η ολιστική προσέγγιση: «Δεν μπορείς να εστιάζεις μόνο στις δημοκρατικές διαδικασίες χωρίς να δίνεις εξίσου έμφαση στην οικονομική επιβίωση του οργανισμού. Ούτε μπορεί να σε νοιάζει μόνο η χρηματική επιβίωση και να αγνοείς τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Ολα συνδέονται».

Ποια νέα στοιχεία προσέφεραν στο πλάνο οι συμμετέχοντες στα σεμινάρια;

«Προσθέσαμε νέους τομείς, όπως τα συναισθήματα και τις σχέσεις. Δουλεύοντας ομαδικά, καταλάβαμε ότι παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο σε έναν φορέα ΚΑΛΟ όσο η ποιότητα της εργασίας και η συνεργασία. Τέλος, προσθέσαμε έναν φορέα που ονομάσαμε "συνοχή" (coherence), που μετράει πώς συνδυάζουμε διαφορετικούς τομείς: οικονομικό και κοινωνικό, αξίες και δράσεις, προσωπικό και συλλογικό», μας λέει ο Σιλβέν.

Τι δυσκόλεψε περισσότερο τους συμμετέχοντες;

«Οι συζητήσεις για το χρήμα, την οικονομία. Αισθάνθηκα ότι αρκετοί συμμετέχοντες ένιωθαν άβολα να συζητάνε για οικονομικά θέματα. Πολλοί, ειδικά όσοι είναι εθελοντές, συμμετέχουν σε ένα εγχείρημα με πάθος και αγάπη, αλλά δυσκολεύονται να μιλήσουν για θέματα οικονομικής βιωσιμότητας», μας λέει ο Σιλβέν, και ο Ντάβιντε συμφωνεί: «Πρέπει να έχουμε το κεφάλι μας στον ουρανό, αλλά τα πόδια μας στη γη. Ναι, δεν είναι μόνο το χρήμα, είναι η συνεργασία, η δημοκρατία, το περιβάλλον, η κοινωνική αλλαγή. Αλλά είναι και το χρήμα. Το να κάνεις ότι αδιαφορείς, είναι πρόβλημα. Επίσης, στους συνεταιρισμούς στη Βαρκελώνη, για πολλούς η λέξη "ηγεσία" είναι ταμπού. Ολες οι αποφάσεις πρέπει να παίρνονται με ομοφωνία. Ομως αυτό δεν είναι πάντα εφικτό».

Στόχος των εμπνευστών του ΚΙSS είναι το Πλάνο Βιώσιμης Ανάπτυξης, που προς το παρόν υπάρχει μόνο στα αγγλικά, να μεταφραστεί και σε άλλες γλώσσες -αρχικά σε γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά και ελληνικά, ώστε να μπορεί να αξιοποιηθεί-, πάντα δωρεάν, από φορείς ΚΑΛΟ σε όλη την Ευρώπη.

◼ Το Πλάνο Βιώσιμης Ανάπτυξης (Sustainable Development Plan) θα αναρτηθεί άμεσα στη σελίδα του kiss, και στο Facebook: @kissproject.eu.

Oσοι φορείς ΚΑΛΟ στην Ελλάδα ενδιαφέρονται να το κατεβάσουν, μπορούν να επικοινωνήσουν με τους Ελληνες συντονιστές: Xριστίνα Παπαδοπούλου - Εuropean Village: [email protected] ή την εθελοντική οργάνωση Citizens in Action, [email protected]