Στη συζήτηση των πολιτικών αρχηγών για το έγκλημα στα Τέμπη, που πραγματοποιήθηκε στη Βουλή, στις 5 Μαρτίου, ο πρωθυπουργός έκανε ειδική αναφορά στη «βιομηχανία των bots» και στον φερόμενο ρόλο τους «στη διασπορά ψευδών ειδήσεων». •
«Τα bots του διαδικτύου μάς κυνηγούν. [...] Σας διαβεβαιώνω: και θα τους ψάξουμε και θα τους βρούμε ποιοι συντόνισαν αυτή την προσπάθεια», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θέλοντας να παίξει το θύμα στη δημόσια συζήτηση για το έγκλημα και κουκούλωμα των Τεμπών.
Σήμερα όμως, η ερευνητική ομάδα Inside Story και οι δημοσιογράφοι Κατερίνα Οικονομάκου και Ελίζα Τριανταφύλλου αποκαλύπτουν πως η συζήτηση περί... bots ξεκίνησε από ένα δημοσίευμα γεμάτο ασάφειες, από έναν άγνωστο συντάκτη, σε ένα ΜΜΕ που κανείς δεν γνώριζε μέχρι πρόσφατα.
Μετά από αυτή τη δημοσίευση όμως, φιλοκυβερνητικά μέσα και δημοσιογράφοι έκανα αναπαραγωγή της «θεωρίας περί bots» και τελικά η ιστορία έφτασε στο ελληνικό κοινοβούλιο και στα χείλη του πρωθυπουργού. Στις 13 Μαρτίου, η φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Manifesto» έκανε πρωτοσέλιδο τη θεωρία περί... bots.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει το Inside Story, στις 26 Φεβρουαρίου, δύο ημέρες δηλαδή πριν τα μεγαλειώδη συλλαλητήρια, δημοσιεύεται ένα ρεπορτάζ με «Greece’s worst rail disaster hijacked by a bot army on its two-year anniversary» («Η χειρότερη σιδηροδρομική καταστροφή της Ελλάδας καπελώθηκε από έναν στρατό από bot στην επέτειο των δύο ετών») στo «EU Reporter», μια ειδησεογραφική πλατφόρμα με έδρα στις Βρυξέλλες.
Το εν λόγω δημοσίευμα άφηνε υπαινιγμούς πως πίσω από τις επιθέσεις bots πιθανώς κρύβεται η Ρωσία.
Ενώ το δημοσίευμα έφερε αρχικά την υπογραφή Louis Auge, για τον οποίο δεν υπάρχει κανένα απολύτως διαδικτυακό ίχνος, λίγο αργότερα αυτό άλλαξε και ως αρθρογράφος εμφανίστηκε ο Paul Halloran, ένας άνθρωπος που δύσκολα μπορεί κάποιος να βρει στοιχεία για αυτόν.
Οι δημοσιογράφοι του Inside Story εντόπισαν ένα πρόσωπο με αυτό το όνομα και την ιδιότητα στο Linkedin. Στην γραπτή συνομιλία που είχαν μαζί του, απέφυγε επανειλημμένα να απαντήσει ευθέως αν είναι όντως ο συντάκτης του συγκεκριμένου κειμένου.
Στη συνέχεια, σε επικοινωνία του Inside Story με το EU Reporter, το ΜΜΕ απάντησε ότι το Louis Auge είναι ψευδώνυμο και ότι από τεχνικό λάθος αποδόθηκε το άρθρο στον δημοσιογράφο που το χρησιμοποιεί. Τελικά, ο εκδότης του μέσου, Κόλιν Στίβενς, επιβεβαίωσε ότι ο Paul Halloran ήταν πράγματι ο συντάκτης του δημοσιεύματος.
Τι έλεγε το κείμενο του EU Reporter
Το αρχικό κείμενο αναφερόταν σε «χιλιάδες bots», χωρίς ωστόσο να το τεκμηριώνει με στοιχεία. Από το Inside Story ζητήθηκαν απαντήσεις και το EU Reporter απέστειλε μια λίστα με... 30 αναρτήσεις στο TikTok και 4 στην πλατφόρμα Χ.
Ανάμεσα στις αναρτήσεις, που το EU Reporter χαρακτήριζε «bots», υπήρχε ανάρτηση της σατιρικής ιστοσελίδας Luben, ανάρτηση μιας stand-up κωμικού, καθώς αναρτήσεις που έδειχναν εικόνες από συγγενείς και τραγούδια.
Σε ό,τι αφορά τις αναρτήσεις στο X, καμιά από τις τέσσερις δεν είχε ακραίο περιεχόμενο: Υπήρχε μια ανάρτηση από τον Νίκο Πλακιά, πατέρα θυμάτων του σιδηροδρομικού εγκλήματος, ενώ οι άλλες τρεις αφορούσαν αποσπάσματα από εκπομπές της ελληνικής τηλεόρασης που σχετίζονται με τις διαδηλώσεις για τα Τέμπη.
Η μεθοδολογία ταυτοποίησης των bots, όπως περιγράφηκε από τον Halloran, βασιζόταν σε «παρατηρήσεις» για πανομοιότυπα usernames και αλφαριθμητικούς συνδυασμούς, έλλειψη φωτογραφίας, υψηλό αριθμό καθημερινών αναρτήσεων. Ωστόσο, οι δείκτες αυτοί θεωρούνται ανεπαρκείς από ειδικούς του χώρου για να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα, ειδικά χωρίς πρόσβαση σε εσωτερικά δεδομένα των πλατφορμών.
Όπως σημειώνει το Inside Story, η ειδησεογραφική ιστοσελίδα EU Reporter έχει βρεθεί στο επίκεντρο κριτικής στο παρελθόν από έγκριτα ΜΜΕ όπως οι New York Times και το Politico, για δημοσίευση πληρωμένων άρθρων υπέρ κυβερνήσεων και εταιρειών, χωρίς να το δηλώνει.
- Στις 4 Μαρτίου, η Ελληνική Αστυνομία με ανακοίνωσή της ενημέρωσε το κοινό για «την ολοένα και αυξανόμενη δραστηριότητα bots στα social media». Σε ερώτημα των δημοσιογράφων του Inside Story σχετικά με την έρευνα, η ΕΛ.ΑΣ. αρνήθηκε να απαντήσει με την αιτιολογία πως η έρευνα «ήταν σε εξέλιξη».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας