Πολύ λίγα, πολύ αργά...

Με το ζήτημα της αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών και της Πολιτικής Προστασίας να έχει πλήξει ήδη πολύ σοβαρά την εικόνα της κυβέρνησης (μετά και την τελευταία αποτυχία αποτροπής της πύρινης καταστροφής στην Αττική) ο πρωθυπουργός πήγε χθες στην πολύπαθη Θεσσαλία, έναν χρόνο μετά τις καταστροφικές πλημμύρες του «Ντάνιελ», προκειμένου με ένα νέο κυβερνητικό σόου να επιχειρήσει, για άλλη μια φορά, να παρουσιάσει την εικόνα ενός αποτελεσματικού, υποστηρικτικού και γενναιόδωρου «επιτελικού» κράτους.

Την ώρα που η συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων των πληγεισών περιοχών δεν έχει καταφέρει ούτε στοιχειωδώς να αποκαταστήσει συνθήκες κανονικότητας στους όρους διαβίωσής της (η «πρώτη αρωγή» ύψους 6.000 ευρώ για την αποκατάσταση της οικοσκευής μόνο συμβολική-ψυχολογική σημασία είχε για τους περισσότερους, καθώς το ύψος της ζημιάς από τη σχεδόν απόλυτη καταστροφή χιλιάδων κατοικιών είναι πολύ μεγαλύτερο, ενώ οι πληγέντες ακόμη παλεύουν με τη γραφειοκρατία και το κόστος ετοιμασίας των φακέλων που πρέπει να υποβάλουν για να λάβουν τις προβλεπόμενες αποζημιώσεις - βλ. «Εφ.Συν», 1.9.24, «Η ζωή μισοεπιστρέφει στις πληγείσες περιοχές με... δική της ευθύνη»), την ώρα που η περιοχή βιώνει συνθήκες πλήρους καταστροφής της αγροτικής και κτηνοτροφικής της παραγωγής (καθώς, πέρα από το γεγονός ότι οι αποζημιώσεις -για όσους τις έχουν λάβει- υπολείπονται σημαντικά των πραγματικών ζημιών, οι επιπτώσεις της καταστροφής στην παραγωγική γη παραμένουν, εκμηδενίζοντας ή περιορίζοντας σημαντικά τις όποιες δυνατότητες νέας αγροτικής και κτηνοτροφικής δραστηριότητας), ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε με έμφαση στο συνολικό ύψος της κρατικής παρέμβασης για την αποκατάσταση της περιοχής, λέγοντας ότι «μιλάμε για 3 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία μοιράζονται, πολύ χοντρικά, σε περίπου 1,5 δισ. σε στήριξη και αποκατάσταση, κρατική αρωγή, ΕΛΓΑ, στεγαστικά, στήριξη των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και περίπου 1,5 δισεκατομμύριο ακόμα στα μεγάλα έργα υποδομής που δρομολογούνται από το υπουργείο Οικονομικών».

Πρώτη αρωγή

Την ίδια στιγμή, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, έκανε γνωστό ότι «από το σχήμα της πρώτης αρωγής έχουν καταβληθεί 182,7 εκατ. ευρώ». Γίνεται έτσι φανερό ότι, αν από το ποσό του 1,5 δισ. που αφορά στο σκέλος της πρώτης ανακούφισης των τοπικών κοινωνιών, των στεγαστικών και των αγροτικών αποζημιώσεων, αφαιρεθεί το ποσό που, κατά τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, κατευθύνθηκε ήδη σε ενίσχυση των τοπικών ΟΤΑ (ο ίδιος το προσδιόρισε στα 237,74 εκατ.), έναν χρόνο μετά την καταστροφή, η κυβέρνηση επαίρεται για την εκταμίευση και καταβολή ποσού που αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 1/7 της συνολικά προβλεφθείσας δαπάνης.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Κυρ. Μητσοτάκης (ο οποίος κατά την περιοδεία του στη Θεσσαλία, μεταξύ άλλων, μετέβη στα πληγέντα χωριά της Φαρκαδόνας και της Μεταμόρφωσης, όπου είχε συζήτηση με κατοίκους και τις τοπικές συντονιστικές επιτροπές) μίλησε σε εκδήλωση με θέμα «Στρατηγικό Σχέδιο για την ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας – Φράγματα, υποδομές και έργα υδρονομίας», όπου αναφερόμενος στα έργα και τις πρωτοβουλίες για τη θωράκιση της Θεσσαλίας και για τη διαχείριση των υδάτων, έκανε λόγο για τρία επίπεδα: α) «Αμεσης προστασίας» που διεξάγει η Περιφέρεια, με παρεμβάσεις που αφορούν χειμάρρους, ρέματα και αναχώματα. β) Εργα με σκοπό να συγκρατήσουν το νερό από τα βουνά. γ) Εργα «μακράς υλοποίησης» (βλ. αναλυτικότερα στις διπλανές σελίδες το ρεπορτάζ του Μ.-Α. Κωνσταντόπουλου). Στο ίδιο πλαίσιο ο πρωθυπουργός είπε ότι πρέπει «να θωρακίσουμε τη Θεσσαλία έτσι ώστε να μην αντιμετωπίσει ποτέ τέτοια προβλήματα».

Φιλικό ακροατήριο

Εντύπωση ωστόσο προκάλεσε η επιλογή του Κυρ. Μητσοτάκη να αναφερθεί στην αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των αντιπλημμυρικών έργων που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν μετά τον «Ιανό». «Νομίζω ότι μετά τον “Ιανό” κάναμε μια καλή δουλειά η οποία αποτελεί μοντέλο, σε πολύ μικρότερη κλίμακα βέβαια, γιατί τα έργα του “Ιανού” άντεξαν», δήλωσε ο πρωθυπουργός, με τις μνήμες να είναι ακόμα νωπές ως προς την αποτελεσματικότητα του αντιπλημμυρικού σχεδιασμού και τις αντοχές των αντίστοιχων υποδομών κατά τις πλημμύρες του «Ντάνιελ», που βρήκαν την περιοχή «γυμνή» σαν μην είχε ποτέ προηγηθεί ο «Ιανός».

Από την πλευρά του ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ανέφερε: «Αποδοκιμαζόμενος έντονα στον Παλαμά Καρδίτσας, ο Κυρ. Μητσοτάκης αρνήθηκε να συναντήσει αγρότες και φορείς, στέλνοντας ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις στη θέση του. Προτίμησε ένα φιλικό ακροατήριο, για να διαβάσει στα ΜΜΕ το προπαγανδιστικό παραμύθι της ανασυγκρότησης. Σύμφωνα με αυτό, τα δισεκατομμύρια ρέουν και όλα θα πάνε καλά. Στην πραγματική ζωή, τα άμεσα προβλήματα επιβίωσης του αγροτικού κόσμου παραμένουν άλυτα, τα αντιπλημμυρικά πάσχουν, οι αποζημιώσεις αργούν και δεν αρκούν».

Η γραμματέας της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ και βουλεύτρια Λάρισας, Ευαγγελία Λιακούλη, απευθυνόμενη με ανοιχτή επιστολή στον πρωθυπουργό, ανέφερε: «Επιλέξατε τη γενέτειρά μου για να ανακοινώσετε το “στρατηγικό σχέδιο” για την ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας - όπως τουλάχιστον ισχυρίζεστε. Λυπάμαι ειλικρινά, που για μια ακόμη φορά, την “ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας” τη θεωρείτε αυστηρά κομματική σας υπόθεση και επιφυλάξατε για εμάς τη μεγάλη απρέπεια να μη μας προσκαλέσετε, επειδή δεν ανήκουμε στην παράταξή σας», προσθέτοντας «προφανώς είμαστε ενοχλητικοί. [...] Χαλάμε προφανώς με τις παρεμβάσεις μας το ειδυλλιακό τοπίο με τα χαμόγελα μεταξύ ομογάλακτών σας και τα κολακευτικά σχόλια αυταρέσκειας για την κυβέρνησή σας» και σημειώνοντας πως «οι φιέστες είναι πάντα πρόκληση εν μέσω πένθους».

Το ΚΚΕ τόνισε ότι «οι κυβερνητικές φιέστες και οι στημένες “συσκέψεις” στην πολύπαθη Θεσσαλία, παρουσία του πρωθυπουργού και με τη συμμετοχή της Περιφερειακής Αρχής, συνιστούν πρόκληση προς τον λαό της περιοχής, που, έναν χρόνο μετά τις καταστροφές του Daniel, εξακολουθεί να βιώνει τις τραγικές συνέπειες, ενώ τα μεγάλα λόγια για “αποκατάσταση” παραμένουν κενό γράμμα», προσθέτοντας πως «έναν χρόνο μετά, και παρά τις επανειλημμένες εξαγγελίες, δεν έχει προχωρήσει κανένα αντιπλημμυρικό έργο για την προστασία του λαού, ούτε καν τα απολύτως αναγκαία αναχώματα, αφού η επιλεξιμότητά τους υποτάσσεται στο κριτήριο του κόστους-οφέλους».