Στο... σκοτάδι τα νοικοκυριά παρά την «εξειδίκευση» των μέτρων

Κιλοβατώρες… επικοινωνίας και στοργής παρέχει η κυβέρνηση τη στιγμή που οι λογαριασμοί του ρεύματος προκαλούν ηλεκτροσόκ στα νοικοκυριά. Ουδείς καταναλωτής έγινε σοφότερος από τις χθεσινές εξαγγελίες της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος σχετικά με τα προς εφαρμογή μέτρα για την αντιμετώπιση του αυξημένου ενεργειακού κόστους και ειδικότερα για το πού θα κυμανθεί η τιμή της κιλοβατώρας που θα πληρώσει στα τιμολόγια του Αυγούστου.

Ναι μεν εξαγγέλθηκε μια «τριπλέτα» μέτρων, ωστόσο η αποσαφήνιση του μεγέθους της επιδότησης που θα δικαιούνται τα νοικοκυριά παραπέμφθηκε στο μέλλον. Προς τι λοιπόν μια συνέντευξη Τύπου που δεν απάντησε στα πιο καυτά ερωτήματα των καταναλωτών; Ενδεικτική της σκοπιμότητας είναι μια αποστροφή του λόγου του κ. Σκυλακάκη: «Βασικό μήνυμα αυτής της συνέντευξης Τύπου είναι ότι υπάρχει η πολιτική βούληση για την προστασία του καταναλωτή». Η κυβέρνηση επιχειρεί να καθησυχάσει τους πολίτες ότι θα συγκρατήσει το τελικό κόστος των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος, τη στιγμή που οι γενικότερες συνθήκες ακρίβειας και το υπέρμετρα αυξημένο κόστος ζωής αποτελούν τον βασικό παράγοντα φθοράς της.

Τα τρία μέτρα είναι τα εξής:

1. Επανέρχεται εκτάκτως η επιβολή τέλους στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο, όπως ίσχυσε κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης. Το τέλος θα επιβληθεί για «τουλάχιστον δύο μήνες», σύμφωνα με τον υπουργό, δηλαδή τουλάχιστον για Ιούλιο και Αύγουστο, με στόχο τα «ουρανοκατέβατα» κέρδη –όρος που έχει υιοθετηθεί από την κυβέρνηση– να μην πλήξουν τους καταναλωτές. Οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας μέσω φυσικού αερίου είναι τέσσερις: ΔΕΗ (με το μεγαλύτερο μερίδιο), Ηρων, Elpedison, Protergia. Ποιο θα είναι το ύψος του τέλους; Αγνωστο προς το παρόν. Θα προσδιοριστεί τις προσεχείς ημέρες.

2. Από το ποσό που θα συγκεντρωθεί, η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε επιδοτήσεις των οικιακών τιμολογίων για τον μήνα Αύγουστο. Η επιδότηση θα αφορά οριζοντίως τους καταναλωτές πράσινων και κίτρινων τιμολογίων –για πρώτη αλλά και για δεύτερη κατοικία– και θα αφορά καταναλώσεις έως 500 κιλοβατώρες τον μήνα. Το ύψος της επιδότησης; Αγνωστο, προσώρας, κι αυτό. Αγνωστο ακόμη και το αν η κυβέρνηση θα επεκτείνει την επιδότηση και σε τιμολόγια πέραν του Αυγούστου. Απαντώντας σε δημοσιογραφικές ερωτήσεις για το μέγεθος της επιδότησης και του εκ νέου επιβαλλόμενου τέλους, αντέτεινε ότι εάν ανακοίνωνε τιμές θα στελνόταν «λάθος σήμα στις αγορές». Προϊδέασε για συγκράτηση της τιμής της κιλοβατώρας στα επίπεδα του 2023, οπότε η επιδότηση διατηρούσε την τιμή στα 14-15 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα – χωρίς όμως να αποκλείσει μεγαλύτερες τιμές, όπως τα 16 ή 17 λεπτά. Ολα θα γίνουν γνωστά στις αρχές Αυγούστου με την ανακοίνωση των νέων τιμών των τιμολογίων.

3. Διάταξη που θα προωθήσει η κυβέρνηση προς ψήφιση στη Βουλή θα ενσωματώνει στην εθνική νομοθεσία κοινοτική οδηγία που δίνει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να προχωρά σε πρόσθετες παρεμβάσεις στις τιμές, με πρόνοια υπέρ των καταναλωτών, σε περιόδους όπου καταγράφονται στρεβλώσεις στην αγορά, όπως «αυτήν την περίοδο που διανύουμε», σημείωσε ο κ. Σκυλακάκης. Η κυβέρνηση θα ζητήσει έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Μεγαλύτερο μέρος της συνέντευξης Τύπου αφιερώθηκε στο να εξηγηθούν τα ανεξήγητα, γιατί δηλαδή πληρώνουμε τόσο ακριβά το ρεύμα στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τον υπουργό, τα αίτια του «ράλι» στην τιμή του είναι κυρίως εξωγενή: καύσωνας διαρκείας από την Ουκρανία ώς τα Βαλκάνια, εισαγωγές της Ουκρανίας, της χώρας που μέχρι πρότινος ήταν εξαγωγέας ενέργειας, πριν καταστραφούν οι υποδομές της από τον πόλεμο, μη εκτόνωση της ζήτησης από Ουγγαρία και Ρουμανία προς τη Δύση. Τόσο ο υπουργός όσο και η υφυπουργός Περιβάλλοντος, Αλεξάνδρα Σδούκου, έκαναν λόγο για μια «περιφερειακή ενεργειακή κρίση» που επικεντρώνεται στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που επικαλέστηκε ο κ. Σκυλακάκης, η πίεση στις τιμές του Ιουλίου δεν φαίνεται ότι θα συνεχιστεί και τον Αύγουστο. Οσον αφορά τις επιχειρήσεις, ανακοινώθηκε ότι δεν θα επιδοτηθούν μεν, αλλά δεν θα κληθούν να επιστρέψουν τις οφειλές από το ειδικό τέλος αερίων ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), που εκτιμώνται σε 138 εκατομμύρια ευρώ.

Σκληρή κριτική από την αντιπολίτευση

«Υποθέτουμε βάσιμα πλέον πως ο υπουργός Ενέργειας και συνολικά η κυβέρνηση της Ν.Δ. είναι οπαδοί της θεωρίας του χάους, καθώς σήμερα μόνο που δεν μας είπαν πως το φτερούγισμα μιας πεταλούδας στην… Ουγγαρία αυξάνει τις τιμές του ρεύματος στην Ελλάδα», σχολίασε δηκτικά ο ΣΥΡΙΖΑ, παρατηρώντας ότι στο κυβερνητικό επιτελείο «δεν μπορούν να προγραμματίσουν τίποτα με σοβαρό τρόπο» και παράλληλα «ανακαλύπτουν διαρκώς νέες “εισαγόμενες κρίσεις” και κατόπιν αυτοσχεδιάζουν εξαγγέλλοντας επιδοτήσεις, των οποίων το ύψος θα ανακοινώσουν… προσεχώς». «Ο κ. Σκυλακάκης σήμερα στη συνέντευξη Τύπου καταλόγισε λάθη και ελλείψεις στη νέα ευρωπαϊκή οδηγία του 2024, αλλά ο ίδιος είναι που δεν τη διαπραγματεύτηκε επαρκώς και την ψήφισε. Δεν μπορεί κάποιος που την έχει ψηφίσει να δηλώνει εκ των υστέρων “νίπτω τας χείρας μου”», σχολίασε ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος, προαναγγέλλοντας συνάντηση αντιπροσωπείας του κόμματος με τη διοίκηση της Ρυθμιστικής Αρχής (ΡΑΑΕΥ).

«Ο καύσωνας στην Ουκρανία και την Ουγγαρία στον οποίο απέδωσε ο υπουργός την εκτόξευση των τιμών της χονδρεμπορικής δεν δικαιολογεί σε καμία περίπτωση την κατάσταση στην οποία φτάσαμε, αλλά είναι αποτέλεσμα των λαθών και των διαχρονικών αδυναμιών τα τελευταία χρόνια. Αν δεν το έχουν καταλάβει, κυβερνούν πάνω από πέντε χρόνια και όφειλαν να έχουν ξεδιπλώσει έναν σχεδιασμό ο οποίος θα διασφάλιζε φθηνό ρεύμα για τους Ελληνες καταναλωτές. Δεν το κάνουν γιατί δεν θέλουν να πειράξουν την ολιγαρχία της ενέργειας», τόνισε μεταξύ άλλων ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ –και υπεύθυνος του τομέα Ενέργειας– Φραγκίσκος Παρασύρης.

Σύμφωνα με το ΚΚΕ, τα «γνωστά, δοκιμασμένα ημίμετρα» που ανακοινώθηκαν χθες δεν πρόκειται να λύσουν το πρόβλημα με τις τιμές του ρεύματος, καθώς «απλά κόβουν ένα μικρό μέρος της τεράστιας κερδοφορίας για να επιδοτήσουν για περιορισμένο χρονικό διάστημα τους λογαριασμούς». Το ΚΚΕ απαιτεί «κατάργηση του χρηματιστηρίου ενέργειας και των φόρων που εκτινάσσουν παραπέρα τις τιμές», καθώς και σχεδιασμένη αξιοποίηση όλων των ενεργειακών πηγών της χώρας με όλα τα σύγχρονα περιβαλλοντικά μέτρα «προς όφελος του λαού και όχι του κάθε “επενδυτή”».

«Η κυβέρνηση, με την επικοινωνιακού χαρακτήρα εξαγγελία επιδοτήσεων, επιλέγει να “χαϊδεύει” τους ηλεκτροπαραγωγούς από συμβατικές μονάδες που, την τελευταία εβδομάδα, εκμεταλλευόμενοι και τα όποια ζητήματα έχουν προκύψει περιφερειακά, προσφέρουν ακραίες μέγιστες ημερήσιες τιμές προς το βράδυ για να καλύψουν τη ζήτηση. Επιτρέπει άρα να απολαμβάνουν ανεπίτρεπτα, εξωφρενικά υπερκέρδη μπροστά στα οποία η φορολόγηση είναι ασήμαντη», δήλωσε μεταξύ άλλων η βουλεύτρια της Νέας Αριστεράς, Πέτη Πέρκα.