Αναψε φωτιές η σύμβαση για τα αεροπλάνα

Φωτιές άναψε η απόφαση της κυβέρνησης να υπογράψει τη διακρατική σύμβαση με τις ΗΠΑ για την επανενεργοποίηση της συμφωνίας των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας Ρ-3 Orion. Η σύμβαση υπογράφτηκε πέρυσι από την προηγούμενη κυβέρνηση κι έληγε στα μέσα Μαρτίου φέτος. Με την κίνηση της κυβέρνησης εγείρεται πλήθος ερωτημάτων σχετικά με τον χρόνο που επελέγη να γίνει η επανενεργοποίηση.

Το θέμα πήρε διαστάσεις μετά από δημοσίευμα σε κυριακάτικο φύλλο, στο οποίο υπερτονιζόταν ότι ο εκσυγχρονισμός των πέντε αεροσκαφών ανατέθηκε στην εταιρεία παραγωγής τους με απευθείας ανάθεση και ότι το συνολικό κόστος τους θα φτάσει περίπου τα 500 εκατ. ευρώ. Στο δημοσίευμα ετίθετο ακόμα το ερώτημα γιατί έπρεπε να δοθούν τόσα χρήματα για εξοπλιστικά, ενώ η κυβέρνηση αναζητά χρήματα για την αποπληρωμή των δανείων της χώρας κι ενώ η τιμή της σύμβασης χαρακτηριζόταν υψηλή σε σχέση με τις δυνατότητες των αεροσκαφών.

Οπως όμως ανέφεραν στελέχη του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, από το δημοσίευμα δεν προέκυπτε ευκρινώς ότι αυτό το ποσό θα δοθεί σε βάθος περίπου επτάμισι χρόνων ούτε διευκρινιζόταν ότι τα 45 εκατομμύρια που πρόκειται να δώσει φέτος το Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.) δεν θα αποτελέσουν ένα επιπλέον έξοδο, αφού ήδη αυτά τα χρήματα βρίσκονται στον προϋπολογισμό του Π.Ν. και έχουν δεσμευτεί για αυτόν τον σκοπό.

Τα συνολικά έξι αεροσκάφη αποκτήθηκαν δωρεάν από τις ΗΠΑ την περίοδο 1991-1992 και από το 2009 ώς σήμερα τα πέντε παραμένουν παροπλισμένα, καθώς κρίθηκαν επικίνδυνα για την ασφάλεια των πληρωμάτων τους. Καθώς το Π.Ν. όλο αυτό το διάστημα στερούνταν ένα σημαντικό «όπλο» στην παρακολούθηση των κινήσεων πολεμικών πλοίων στο Αιγαίο, πίεζε για την επισκευή τους. Το ίδιο διάστημα η έλλειψή τους οδήγησε το ΝΑΤΟ να αναθέσει τις αναγκαίες για το ίδιο καθημερινές ναυτικές περιπολίες στην Τουρκία και ειδικό αεροσκάφος της «αλωνίζει» το αρχιπέλαγος.

Πέρυσι τον Αύγουστο

Η πίεση των στελεχών του Π.Ν. για τον όσο το δυνατόν ταχύτερο εκσυγχρονισμό τους απέδωσε πέρυσι καρπούς και η κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου υπέγραψε τον Αύγουστο τη σύμβαση της επισκευής τους. Αυτή έληγε στις 15 Μαρτίου φέτος, οπότε την ίδια ημέρα το ΚΥΣΕΑ υπέγραψε την επανενεργοποίησή της καθώς τα αεροσκάφη, όπως υποστήριζαν στελέχη του Π.Ν., κινδύνευαν να αχρηστευτούν πλήρως και θα μας έμεναν σαν «παλιοσίδερα».

Στην επίσημη ανακοίνωση που εξέδωσε το υπουργείο Αμυνας διευκρινίζεται ότι «η συμφωνία για την αναβάθμιση των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P3 είναι διακρατική» και ότι αυτή αποφασίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Η επανενεργοποίησή της αποφασίστηκε, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου, γιατί η επισκευή τους θα γίνει στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) στη Θεσσαλονίκη -καθώς η εταιρεία είναι πιστοποιημένη συνεργάτις από την κατασκευάστρια Lockheed- και με σκοπό να ενισχυθεί η ελληνική αμυντική βιομηχανία.

Τονιζόταν ακόμη στην ανακοίνωση ότι «η λύση της αναβάθμισης κρίνεται συμφερότερη από την προμήθεια νέων αεροσκαφών», ότι με αυτήν «ο χρόνος ζωής των αεροσκαφών θα παραταθεί για τουλάχιστον 20 χρόνια» και ότι «έχουμε ήδη τα ανταλλακτικά για τον συγκεκριμένο τύπο αεροσκάφους».

Αναφέρεται ακόμη ότι στο παρελθόν είχε προταθεί από την αμερικανική πλευρά στην ελληνική κυβέρνηση η προμήθεια άλλων παροπλισμένων αεροσκαφών που ανήκαν στο αμερικανικό πολεμικό ναυτικό, η απόκτησή τους όμως κρίθηκε ασύμφορη αφού το κόστος αναβάθμισής τους ήταν μεγαλύτερο και οι εργασίες δεν θα γίνονταν στην Ελλάδα αλλά στις ΗΠΑ. Κοστοβόρα εξάλλου κρίθηκε και η βρετανική πρόταση να αποκτήσουμε αεροσκάφη που αποσύρονταν από την Αυστραλία, καθώς ήδη πλησίαζαν το όριο «ζωής» τους και η συντήρησή τους θα ήταν δαπανηρή.

Επί του δημοσιεύματος, πάντως, τοποθετήθηκε και ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμμένος, ο οποίος έγραψε στο twitter: «Για να καταλάβει ο Θέμος… Αλλο η απευθείας ανάθεση, άλλο η διακρατική συμφωνία, άλλο να βγάζεις στη ζούλα 5 εκατ. κι άλλο να εμβάζεις δεδηλωμένα».

■ Μετά το δημοσίευμα, σε ανακοίνωση που εξέδωσε Tο Πoτάμι αναφέρει: «200 εκατομμύρια ευρώ για την αντιμετώπιση της “ανθρωπιστικής κρίσης” – 500 εκατομμύρια δολάρια για εξοπλιστικά. Με την υποσημείωση βέβαια ότι τα 200 εκατομμύρια δόθηκαν με τυμπανοκρουσίες ενώ τα 500 δόθηκαν χωρίς κανείς -ούτε η Βουλή ούτε καν η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ- να ενημερωθεί».

■ Σε δήλωσή του ο εισηγητής Εξωτερικών και Αμυνας του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Λοβέρδος, τόνιζε: «Ας μας πει ο κ. πρωθυπουργός μήπως αλλάζει αναδρομικά γνώμη για όσα με ευκολία έλεγε».

■ «Την ώρα που η οικονομία βρίσκεται στον αέρα, η κυβέρνηση επιλέγει να δώσει άμεσα χρήματα για εξοπλιστικά προγράμματα που δεν είναι απόλυτης προτεραιότητας. Και όλα αυτά τη στιγμή που έχουν κηρύξει εσωτερική στάση πληρωμών. Υποκρισία χωρίς όρια», ανακοίνωσε εκ μέρους της Ν.Δ. ο Κ. Τασούλας.