Οι σταθμοί της διαπραγμάτευσης

Οι διαβουλεύσεις για μια νέα πορεία στην Ευρώπη έχουν ήδη ξεκινήσει και στο επίκεντρό τους βρίσκεται η Ελλάδα και η νέα της κυβέρνηση, όπως προκύπτει από τις δημόσιες δηλώσεις και κινήσεις των «ισχυρών» παικτών στην παγκόσμια πολιτική σκακιέρα- από τους Γάλλους αξιωματούχους μέχρι τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.

Τα όσα είπε άλλωστε χθες ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, αλλά και η επισήμανση του πρωθυπουργού της Γαλλίας, Μανουέλ Βαλς, πως «οι τιμωρητικές πολιτικές λιτότητας δεν μπορούν πλέον να υφίστανται ως σχέδιο για την Ενωση», καταμαρτυρούν ότι η συζήτηση για την «επόμενη μέρα» στην ήπειρο διεξάγεται σε ένα ξεκάθαρα πολιτικό «τραπέζι», επί του οποίου τίθενται τα θέματα που ζητούσε ο ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά.

Θετικοί οιωνοί

Σε αυτό το σκηνικό ο Αλέξης Τσίπρας ξεκινά από σήμερα την ευρωπαϊκή του περιοδεία με θετικούς οιωνούς. Μεταβαίνει σήμερα στην Κύπρο, με το ταξίδι να προσλαμβάνει χαρακτηριστικά ευρύτερα της παραδοσιακής επίσκεψης σε μια χώρα με στενούς δεσμούς με την Ελλάδα.

Την προηγούμενη εβδομάδα η στάση της ελληνικής αντιπροσωπείας πριν και κατά τη διάρκεια της Συνόδου των ΥΠΕΞ «ξεκλείδωσε» και την Κύπρο, η οποία τήρησε την ίδια στάση στις συζητήσεις περί κυρώσεων. Η Κύπρος άλλωστε, ως χώρα που βάλλεται από την πολιτική λιτότητας, έχει άμεσα συμφέροντα από τη νέα πορεία στην Ευρώπη.

Αύριο ο Αλέξης Τσίπρας θα βρεθεί στην Ιταλία για να έχει συνάντηση με τον Ιταλό ομόλογό του. Ο Ματέο Ρέντσι, πρωθυπουργός μιας από τις ισχυρότερες ευρωπαϊκές οικονομίες που βρίσκεται σε αδύναμη θέση αναφορικά με το χρέος της, έχει μιλήσει με θετικά λόγια για την ανάγκη εγκατάλειψης της λιτότητας.

Εσωκομματικά μάλιστα η «αριστερή» πτέρυγά του ζητά την προσέγγιση με τον Ελληνα πρωθυπουργό και την ελληνική Αριστερά και δεν αποκλείεται να πρωτοστατήσει στην ανεύρεση μιας ευρωπαϊκής λύσης για ελάφρυνση του χρέους.

Επόμενος σταθμός της περιοδείας είναι οι Βρυξέλλες, όπου θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον πρόεδρο της Κομισιόν. Η συνάντηση αυτή πραγματοποιείται υπό το φως της διαβεβαίωσης ότι η Ελλάδα θέλει να μιλήσει με τους δανειοδοτικούς θεσμούς, αλλά και με το ρεπορτάζ της Handelsblatt ότι ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δεν αποκλείεται να εισηγηθεί την κατάργηση της τρόικας. Τελευταίος «σταθμός» θα είναι το Παρίσι, όπου θα γίνει δεκτός από τον Φρανσουά Ολάντ.

Επί της ουσίας η ελληνική κυβέρνηση έχει καταφέρει να διεξαγάγει ήδη την πολιτική διαπραγμάτευση, η οποία, παρά τις εξαγγελίες, δεν είχε πραγματοποιηθεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση συνέβαλε και η δήλωση του πρωθυπουργού το Σάββατο, ότι η Ελλάδα θα εκπληρώσει τις δανειακές της υποχρεώσεις και προς την ΕΚΤ που λήγουν εντός του 2015. Με αυτό τον τρόπο δόθηκε αντικειμενικά το «σήμα» στον Μάριο Ντράγκι να συμβάλει στην αναζήτηση μιας επωφελούς λύσης, η οποία πρέπει να καθοριστεί με πολιτική βούληση, χωρίς τις εμμονές για την τήρηση ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων.

Καταλυτικό ρόλο παίζουν επίσης και οι ΗΠΑ, με τον πρόεδρό τους να «στενεύει» τον «κλοιό» στην Ανγκελα Μέρκελ. Ο Μπαράκ Ομπάμα, ερωτηθείς για τις απόψεις του Αλέξη Τσίπρα, δήλωσε στο CNN ότι «δεν μπορεί να θες να συνεχίσεις να στύβεις τις χώρες που βρίσκονται σε ύφεση» και πως η συνέχιση της αρμονικής συμβίωσης στην ευρωζώνη απαιτεί «συμβιβασμούς από όλες τις πλευρές». Ενδεικτική της πίεσης που ασκείται στη Γερμανίδα καγκελάριο είναι η μακρά τηλεφωνική συνομιλία που είχε με τον Ματέο Ρέντσι, με το ουσιαστικό περιεχόμενό της όμως να μη δημοσιοποιείται.

Κοινή συνισταμένη όλων των διεθνών πολιτικών ηγετών είναι η απαίτηση προς τη νέα ελληνική κυβέρνηση να παρουσιάσει μια ατζέντα μεταρρυθμίσεων, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. «Η συλλογή των φόρων στην Ελλάδα ήταν τραγική» είπε ο Αμερικανός πρόεδρος, «πρέπει να δράσουμε κατά των φοροφυγάδων» είπε ο Μισέλ Σαπέν. Οπότε το «γάντι» ρίχνεται τώρα στον Ελληνα πρωθυπουργό που το Σαββατοκύριακο θα εκφωνήσει τις προγραμματικές του δηλώσεις στη νέα Βουλή.

Ενα γεμάτο Σαββατοκύριακο

Τα φώτα στο Μαξίμου από την Παρασκευή το βράδυ και σε όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου δεν έσβησαν ποτέ. Αλλωστε το «εναρκτήριο λάκτισμα» της διαπραγμάτευσης απαιτούσε συσκέψεις του πρωθυπουργικού επιτελείου, αλλά και τη χάραξη τακτικής, ώστε να αποσταλούν στις κατάλληλες κατευθύνσεις τα απαραίτητα «μηνύματα».

Μετά τις δηλώσεις Βαρουφάκη και Ντάισελμπλουμ, αλλά και την ολοκλήρωση της συνάντησης του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη με τους μετόχους της Eurobank, στο Μαξίμου πραγματοποιήθηκε η πρώτη ευρεία σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό, με τη συμμετοχή των στελεχών του οικονομικού επιτελείου και τους κορυφαίους του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος.

Το κλίμα που μετέδιδαν πηγές του Μαξίμου ήταν εμφανώς αισιόδοξο, καθώς η αίσθηση που αποκόμισαν από τον επικεφαλής του Eurogroup είναι ότι στις Βρυξέλλες έχει γίνει ξεκάθαρο ότι μια διαφορετική «εποχή», χωρίς την τρόικα, είναι πλέον πραγματικότητα.

Τα ίδια στελέχη επέμεναν, μάλιστα, ότι «δεν χωράει καμία υποχώρηση από την εντολή απόρριψης της λιτότητας που έδωσε ο λαός», ενώ κρίθηκε αναγκαίο να μην αφεθούν «σκιές», καθώς τα μέσα ενημέρωσης, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους, ήταν πιθανό να δημιουργήσουν ξανά κλίμα αβεβαιότητας. Ο Γιάνης Βαρουφάκης ήταν ο πρώτος που ανέλαβε αυτό το έργο και, σε συνέντευξή του αργά το βράδυ στο BBC, ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση θα συζητήσει με τους δανειστές, αλλά όχι με την τρόικα, εμμένοντας στην απόρριψη του ακραίου προγράμματος.

Το Σάββατο ήταν η σειρά του Αλέξη Τσίπρα να αποσαφηνίσει μέσω του Bloomberg τις προθέσεις του σχετικά με την επίτευξη μιας αμοιβαίως επωφελούς συμφωνίας. Η δήλωση αυτή προκάλεσε θετικές αντιδράσεις των Ευρωπαίων. Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, διαβεβαίωσε τον πρωθυπουργό σε τηλεφωνική συνομιλία ότι υπάρχει καλό κλίμα στην Ευρώπη, ενώ ακόμα και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ επισήμανε ότι η διαπραγμάτευση θα προχωρήσει.