Πόσα πρωθυπουργικά ψέματα χώρεσαν στη Βουλή

1. «Κρίνω, κυρίες και κύριοι της αντιπολίτευσης, ότι αυτή είναι η σωστή συγκυρία για να γίνει αυτή η συζήτηση. Εχουμε τιμήσει την επέτειο των δύο ετών από την τραγωδία των Τεμπών και έχουμε πλέον και ένα ολοκληρωμένο πόρισμα για το τι συνέβη».

Αφήνοντας ασχολίαστο το πώς ο κ. Μητσοτάκης «τίμησε την επέτειο», οφείλουμε να τονίσουμε ότι «ολοκληρωμένο πόρισμα» δεν υπάρχει. Το ομολόγησε απερίφραστα ο ίδιος ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, Χρήστος Παπαδημητρίου, εκδίδοντας τέσσερις διευκρινιστικές ανακοινώσεις μετά την παρουσίαση της περασμένης Πέμπτης και γράφοντας: «Είμαστε ανοικτοί ακόμη και τώρα σε όποιον έχει να προσκομίσει νέα στοιχεία». Επίσης εκκρεμεί η περαιτέρω πιστοποίηση του πορίσματος ειδικά για το θέμα της έκρηξης. Επιπρόσθετα, το πόρισμα δεν έχει ακόμη εκδοθεί στα ελληνικά.

2. «Υπήρχαν διαδηλωτές που ζήτησαν να πέσει η κυβέρνηση. Πιστεύω, όμως, ότι η μεγάλη πλειοψηφία αυτών που διαδήλωσαν είχαν το αντίθετο αίτημα, να ανέβει ψηλότερα η Ελλάδα. Αυτό άκουσα εγώ, τουλάχιστον, από τις εκατοντάδες χιλιάδες των συμπολιτών μας που βρέθηκαν στους δρόμους και τις πλατείες, μακριά από την προσπάθεια κάποιων να τους εκμεταλλευτούν κομματικά».

Ενα από τα πολλά «εγώ» στην ομιλία του Κυρ. Μητσοτάκη για το πώς «άκουσε», με τον δικό του επισυνδεδεμένο τρόπο, το ζητούμενο της κοινωνίας.

3. «Είναι πολύ σημαντικό ότι σήμερα συνεδριάζουμε έχοντας στα χέρια μας την έκθεση του Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων. Είναι ένας φορέας (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) τον οποίο αυτή η κυβέρνηση συγκρότησε».

Τα εύσημα στην κυβέρνηση για τη συγκρότηση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ είναι για γέλια και για κλάματα. Ο νόμος 5014 που τον θέσπισε ψηφίστηκε τον Ιανουάριο του 2023, ενώ η οδηγία που τον επέβαλε ισχύει από το 2016. Νωρίτερα είχε συμβεί πλήθος ατυχημάτων, ακόμη και με τραυματισμούς (σύγκρουση τρένων έξω από τη Λειβαδιά τον Ιανουάριο του 2022) που δεν διερευνήθηκαν για να εξαχθούν διδάγματα και συστάσεις. Διοίκηση τοποθετήθηκε 6 μήνες μετά τα Τέμπη, αλλά η διερεύνηση ξεκίνησε με έναν χρόνο καθυστέρηση. Στα Τέμπη δεν υπήρχε ΕΟΔΑΣΑΑΜ και το πόρισμα τονίζει ότι αυτό οδήγησε στην απώλεια κρίσιμων αποδεικτικών στοιχείων. Ο Χρ. Παπαδημητρίου παραδέχτηκε ότι ο νόμος 5014 ήταν προχειρογραμμένος.

4. «Ο φορέας συνεργάστηκε με Ευρωπαίους ειδικούς, μακριά από κάθε πολιτική παρέμβαση».

Πώς αποδεικνύεται η έλλειψη «πολιτικής παρέμβασης»; Αν πιστέψουμε την κυβέρνηση, από το γεγονός ότι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αρνήθηκε να συμμετέχει στη διαβούλευση των εμπλεκομένων φορέων. Δηλαδή, το υπουργείο έμαθε το πόρισμα την περασμένη Πέμπτη, γραμμένο στα αγγλικά, αλλά ο υπουργός Χρ. Σταϊκούρας δήλωσε το Σάββατο ότι έχει ήδη ενσωματώσει τις 17 συστάσεις του στο Σχέδιο Δράσης που συμφωνήθηκε με την Κομισιόν. Το οποίο Σχέδιο παραμένει ως κείμενο απόρρητο.

5. Το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ «αδυνατεί να δώσει τεκμηριωμένη απάντηση για τη φωτιά που ακολούθησε τη σύγκρουση των τρένων, παραπέμποντας σε περαιτέρω διερεύνηση».

Εδώ ο κ. Μητσοτάκης παραδέχεται μόνος του ότι το πόρισμα δεν είναι ολοκληρωμένο. Λέει δηλαδή το πόρισμα ότι είναι «πιθανή η συμβολή άγνωστης καύσιμης ύλης», αλλά αφήνει και το απαραίτητο παραθυράκι. Ξεκάθαρη εδώ η ευθύνη των «ειδικών» που εξέφρασαν στο πόρισμα εκτιμήσεις, χωρίς να περιλαμβάνουν τα απαραίτητα τεκμήρια. Ταυτόχρονα, αποδεικνύεται πόσο κρίσιμα λειτούργησε το «μπάζωμα» για να χαθούν αποδεικτικά στοιχεία.

6. «Η έκθεση προχωρά σε δεκαεπτά σαφείς συστάσεις προς τους αρμόδιους φορείς για τη βελτίωση της ασφάλειας των τρένων».

Οποιος διαβάσει τις συστάσεις αυτές, όταν μεταφραστεί το κείμενο, θα διαπιστώσει ότι η σαφήνεια δεν τις χαρακτηρίζει. Μιλά για δείκτες παρακολούθησης και εκτίμησης κινδύνου και εύχεται διάφορα, χωρίς να λέει πώς αυτά θα γίνουν υποχρεωτικά για τους φορείς. Επίσης, αρμόδια για την εποπτεία εφαρμογής των συστάσεων ορίστηκε στη διάρκεια της παρουσίασης η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ). Η οποία, όμως, εκτός από ελάχιστο προσωπικό, εδώ και 4 μήνες δεν έχει καν Ολομέλεια μετά την παραίτηση δύο μελών της και άρα δεν μπορεί να λάβει αποφάσεις.

7. «Το πόρισμα αυτό δικαιώνει την εκτίμηση ότι εκείνη την τραγική νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023 συγκρούστηκαν, δυστυχώς, οι ανθρώπινες αστοχίες με τα διαχρονικά κενά του κράτους».

Πουθενά δεν αναφέρεται κάτι τέτοιο στο πόρισμα, εκτός, ίσως, από τη μετάφραση που έκανε το μέγαρο Μαξίμου.

8. «Το πόρισμα καταρρίπτει και αυτήν την αστήρικτη –και θα το ξαναπώ– και προσωπικά πολύ προσβλητική θεωρία της δήθεν συγκάλυψης, την οποία διακινεί συστηματικά η αντιπολίτευση».

Για να το στηρίξει αυτό, ο κ. Μητσοτάκης παραθέτει το σημείο 571 (αναπαράχθηκε ως αμοιβάδα στα φιλοκυβερνητικά μέσα) το οποίο, σύμφωνα με την κυβερνητική μετάφραση, αναφέρει: «Η κυβέρνηση ήταν παρούσα στο σημείο από τις πρώτες ώρες μετά το ατύχημα, με εν ενεργεία Υπουργούς και Γενικούς Γραμματείς διαφορετικών υπουργείων, αλλά όλοι λειτουργούσαν σε ρόλο παρατηρητή, χωρίς κάποιος να ενεργεί με επίσημο τρόπο και να εκδίδει εντολές». Η μετάφραση μπορεί να στέκει, αλλά δυστυχώς δεν συνοδεύεται από την τεκμηρίωση που επιβάλλεται σε τέτοιας μορφής πορίσματα. Θα έπρεπε τουλάχιστον να αναφέρεται πόσοι αυτόπτες μάρτυρες ρωτήθηκαν και απάντησαν σχετικά, αν όχι και ποιοι.

9. «Εχει μια ξεχωριστή αξία στο τι είπε ο Βέλγος εμπειρογνώμονας, ο οποίος και συνέγραψε, συμμετείχε στη συγγραφή του πορίσματος, όταν παρουσίασε εύλογα την επιχειρησιακή διαχείριση των πρώτων κρίσιμων ωρών: “Ο,τι συνέβη, συνέβη από ελλιπή ετοιμότητα των μηχανισμών απέναντι σε ένα τόσο μεγάλο δυστύχημα. Οι άνθρωποι εκεί έκαναν το καλύτερο το οποίο μπορούσαν”».

Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι τυπικά έχει σημασία τι γράφεται στο πόρισμα και όχι τι δήλωσαν οι συντάκτες και οι εμπλεκόμενοι σε αυτό. Υπενθυμίζεται ότι ήδη ο Χρήστος Παπαδημητρίου προέβη σε διευκρινίσεις ότι όσα είπε για τη σύμβαση 717 (έχει ευθύνη για τους θανάτους η ανώτερη ηγεσία που δεν ολοκλήρωσε τα έργα) ήταν προσωπικές εκτιμήσεις και αποτέλεσμα συγκινησιακής φόρτισης.

10. «Θα ήθελα να ακούσω από τους αρχηγούς των κομμάτων εάν δέχονται επί της αρχής το κείμενο αυτό, αν συμφωνούν ότι είναι ένα αντικειμενικό κείμενο, το οποίο πρέπει να το δεχτούμε στην ολότητά του, ένα κείμενο το οποίο ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει».

Η αναφορά έρχεται σε σύγκρουση με εκείνη του κ. Μητσοτάκη στο σημείο 5, όπου το πόρισμα χωρά «περαιτέρω διερεύνηση».

11. «Πριν από έναν χρόνο περίπου είχαμε ξαναβρεθεί, θέλω να θυμίσω, σε αυτήν εδώ πέρα την αίθουσα πάλι για πρόταση δυσπιστίας. Ποια ήταν η αφορμή τότε; Η περίφημη μονταζιέρα, η οποία απεδείχθη από το πόρισμα του Πολυτεχνείου ότι ουδέποτε υπήρξε, κύριε Ανδρουλάκη!».

Το πόρισμα του Πολυτεχνείου αναφερόταν στα ηχητικά της δικογραφίας, ενώ η μονταζιέρα αφορούσε τις συνομιλίες που βγήκαν στον Τύπο, με προφανή διαρροή από τον ΟΣΕ, λίγες ώρες μετά τα Τέμπη και στήριζαν τη θεωρία του «μοναδικού ανθρώπινου λάθους».

12. «Εμείς σεβαστήκαμε τον πόνο των συγγενών και αποφύγαμε να φορτίσουμε τον δημόσιο διάλογο».

Θα χρειαζόταν μια ολόκληρη εφημερίδα για να παρατεθούν οι δηλώσεις κατά των συγγενών και οι χαρακτηρισμοί «για τα μπάζα» αναφορικά με όσους μιλούν για μπάζωμα.

13. «Κάποιες φορές διστάσαμε και, ναι, αντιμετωπίσαμε και ενοχικά το δικό μας έργο, αναγνωρίζοντας ότι ο ρυθμός του δύσκολου έργου του εκσυγχρονισμού των τρένων ήταν πράγματι πίσω από τις ανάγκες, και στις υποδομές και στο προσωπικό και στη λειτουργία τους».

Ακόμη και αυτή η ισχνή παραδοχή ευθύνης δεν ισχύει. Οι αρμόδιοι της κυβέρνησης συνεχίζουν την τακτική που είχαν πριν από τα Τέμπη να μιλούν σε ημερίδες και τηλεοπτικά πάνελ με «διαφημιστικό περιβάλλον». Η τελευταία ανοιχτή συνέντευξη Τύπου του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρ. Σταϊκούρα, χάνεται στα βάθη των αιώνων.

14. «Δεν πείσαμε την κοινωνία ότι η ανάταξη των τρένων αποτέλεσε την πρώτη μας προτεραιότητα. Δεν εξηγήσαμε αυτά τα οποία έγιναν –είναι πολλά– όλο αυτό το διάστημα. Δεν εξηγήσαμε τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίσαμε».

Το ποιες είναι οι πραγματικές προτεραιότητες της κυβέρνησης φαίνεται ξεκάθαρα από τους τομείς εκείνους που παράγουν μεγάλα έσοδα και κέρδη για τους εμπλεκομένους. Για παράδειγμα, την ενέργεια και τις τράπεζες.

15. «Και όταν ακόμα ολοκληρώθηκε η τηλεδιοίκηση, η περιβόητη Σύμβαση 717, τον Σεπτέμβριο του 2023, σχεδόν κανείς δεν το έμαθε».

Δεν το έμαθε διότι παρελήφθη μια σύμβαση ενώ ήδη είχε καταστραφεί μέρος του «ολοκληρωμένου» έργου από τη θεομηνία «Ντάνιελ». Η πλημμύρα ξέπλυνε τις αμαρτίες και οδήγησε σε νέες απευθείας αναθέσεις σχεδόν 500 εκατομμυρίων, οι οποίες, όμως, ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται.

16. «Εγώ δεν είμαι εδώ για να παραστήσω ούτε τον αναλυτή ούτε τον ανακριτή».

Και ποιος ήταν εκείνος που έβγαζε πόρισμα την επομένη του εγκλήματος για το λάθος του σταθμάρχη;

17. «Ας μιλήσουμε λοιπόν λίγο για τη Δικαιοσύνη, για τα ζητήματα τα οποία αφορούν την κυβέρνηση και το υπουργείο Δικαιοσύνης. Γιατί τι μας λέτε τόσο καιρό; Οτι καθυστερεί η δίκη για να καλύψουμε –λέει– τους ενόχους».

Το «ολίγον» από Δικαιοσύνη εκεί οδηγεί. Στο να λέει πως ο κόσμος θύμωσε επειδή καθυστερεί η δίκη και όχι διότι θα φτάσουμε σε δίκη χωρίς αποδεικτικά στοιχεία που θα οδηγήσουν σε απαλλαγή των ενόχων.

18. «Η αμφιβολία δηλητηριάζει τα πάντα χωρίς να σκοτώνει τίποτα –αυτό το είχε γράψει ο Νίτσε, αλλά εδώ πέρα μπορεί να έχει μια πραγματική εφαρμογή– σε ένα παιχνίδι παρέμβασης στις συνειδήσεις, με ποικίλους πρωταγωνιστές, διάφοροι τηλε-εμπειρογνώμονες οι οποίοι εμφανίζονται και σχολιάζουν επί παντός επιστητού».

Η αναζήτηση google στα αποφθέγματα του Νίτσε βγάζει και άλλο ταιριαστό στην περίσταση: «Η σιωπή είναι χειρότερη. Ολες οι αλήθειες που αποσιωπούνται γίνονται δηλητηριώδεις».

19. Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ «ασκεί μεγάλη κριτική στον απλοϊκό τρόπο με τον οποίον τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αναπαρήγαγαν διάφορες θεωρίες συνωμοσίας, στο πώς έφυγε η συζήτηση από το πιο ουσιαστικό, που είναι το ατύχημα αυτό καθαυτό, και επικεντρώθηκε μόνο στην έκρηξη».

Αν δεν υπήρχαν οι συγγενείς των θυμάτων αλλά και τα μέσα ενημέρωσης, τα Τέμπη θα είχαν «κλείσει» με την ευθύνη του «μοιραίου σταθμάρχη».

20. «Η πρώτη προτεραιότητα αφορά τη δυνατότητά μας ως προς το τροχαίο υλικό η χώρα τουλάχιστον στη γραμμή κορμού Αθήνας - Θεσσαλονίκης να αποκτήσει σύγχρονα τρένα έως το 2027, να ανανεώσουμε δηλαδή ουσιαστικά το τροχαίο υλικό, το οποίο έχουμε σήμερα».

Κορυφαίο ψεύδος που έρχεται να αμβλύνει τις εντυπώσεις από την υπόσχεση για ασφαλή τρένα το 2027. Είναι γνωστό ότι τα τρένα δεν πωλούνται έτοιμα σε κάποια έκθεση, όπως τα αυτοκίνητα, αλλά παραγγέλλονται με βάση συγκεκριμένες προδιαγραφές και απαιτούν τουλάχιστον 3 χρόνια για να παραδοθούν.

21. «Η δεύτερη προτεραιότητά μας αφορά τον τρόπο με τον οποίο ο ΟΣΕ θα κάνει την υποστήριξη και τη συντήρηση των υποδομών. Η λύση την οποία προκρίνουμε είναι η λύση της διακρατικής συμφωνίας με σημαντικό ξένο οργανισμό με μεγάλη εμπειρία, ο οποίος για μεγάλο χρονικό διάστημα θα αναλάβει μέσω μιας τέτοιας συμφωνίας να υποστηρίξει τον ΟΣΕ για τη συντήρηση και την αναβάθμιση του δικτύου».

Αυτό αναγγέλλεται από τους πρώτους μήνες μετά τα Τέμπη, αλλά δεν προχώρησε μέσα σε αυτή τη διετία.

22. «Η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται ήδη σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και καταθέτει ανά δίμηνο ένα σχέδιο για το πώς θα βελτιώσουμε περαιτέρω την ασφάλεια των σιδηροδρόμων».

Πρόκειται για σχέδιο που δεν έχει εμφανιστεί πουθενά ως κείμενο, ουδείς γνωρίζει τι λέει, ποιος το υπογράφει και τι δεσμεύσεις περιλαμβάνει.

23. «Εχουμε ήδη προχωρήσει στη συγχώνευση του ΟΣΕ, της ΕΡΓΟΣΕ, της ΓΑΙΑΟΣΕ σε μία καινούργια εταιρεία, στους “Σιδηροδρόμους Ελλάδος”».

Εχει μόνο ψηφιστεί ένας νόμος ο οποίος μάλιστα ακυρώνει άλλον νόμο του 2022 που, αντίστροφα, ξεχώριζε εντελώς τον ΟΣΕ από τη θυγατρική του ΕΡΓΟΣΕ.