Το συγκινητικό «ύστατο χαίρε» στον Κώστα Σημίτη

Βουρκωμένα πρόσωπα, βουβό κλίμα, σε μια τελετή λιτή, χωρίς φιοριτούρες, όπως ήταν άλλωστε και ο πολιτικός και προσωπικός του βίος. Αλλά και ένα αίσθημα βεβαιότητας και εσωτερικής ικανοποίησης διάχυτο παντού στους συγκεντρωμένους για την προσφορά του στον τόπο και το έργο του.

Ο Κώστας Σημίτης πέρασε από χθες στην αιωνιότητα και αναπαύεται στο Α΄ Νεκροταφείο, δίπλα ακριβώς από τον Ανδρέα Παπανδρέου και απέναντι από τη Μελίνα Μερκούρη. Το ύστατο χαίρε στον εκσυγχρονιστή πρωθυπουργό, τον αταλάντευτο ευρωπαϊστή και ορθολογιστή πολιτικό ήταν πάνδημο, καθολικό και άρμοζε απόλυτα στην ιδιοσυγκρασία και τον τρόπο με τον οποίο πορεύτηκε. Μακριά από υπερβολές και προκλητικές τιμές, πλήρως εναρμονισμένο με το πολιτικό του παράδειγμα, της σεμνότητας και των ήπιων τόνων.

Το όλον ΠΑΣΟΚ, το κόμμα που υπήρξε συνιδρυτής και ουδέποτε εγκατέλειψε, ήταν στη Μητρόπολη Αθηνών για να τιμήσει και να αποχαιρετήσει τον δεύτερο ιστορικό του ηγέτη, τον «αριστερό με τις σοσιαλδημοκρατικές ιδέες, τον πολιτικό, που έλεγε λίγα αλλά σχεδίαζε και έπραττε πολλά», όπως τον αποκάλεσε ο Νίκος Ανδρουλάκης όντας βαθύτατα συγκινημένος. Μάλιστα, λίγο πριν από τον ενταφιασμό του Κώστα Σημίτη, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τα δάκρυά του.

Μεταξύ άλλων διακρίναμε σύσσωμη την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, καθώς και τους Ευάγγελο Βενιζέλο, Κώστα Λαλιώτη, Κώστα Σκανδαλίδη, Απόστολο Κακλαμάνη, Αννα Διαμαντοπούλου, Δημήτρη Ρέππα, Κώστα Γείτονα, Νίκο Χριστοδουλάκη, Πέτρο Ευθυμίου, Νίκο Σηφουνάκη, Χάρη Δούκα, Χρήστο Πρωτόπαπα, Μιλτιάδη Παπαϊωάννου, Παύλο Γερουλάνο, Τηλέμαχο Χυτήρη, Δημήτρη Καρύδη, Ανδρέα Σπυρόπουλο κ.ά.

Εκεί ήταν όμως και εκπρόσωποι από το σύνολο του πολιτικού κόσμου, ένδειξη της αναγνώρισης της συνεισφοράς του στην πατρίδα και των πολιτικών που άσκησε και οι οποίες γοήτευσαν ακόμη και τους πολιτικούς του αντιπάλους. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε το «παρών» αλλά και σημαντικός αριθμός υπουργών της Ν.Δ. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος και αντιπροσωπεία του κόμματος, ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς Αλέξης Χαρίτσης, ο Θανάσης Παφίλης εκπροσωπώντας το ΚΚΕ, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης. Εκπρόσωποι του επιχειρηματικού, ακαδημαϊκού, δικαστικού, δημοσιογραφικού χώρου. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, ο απερχόμενος πρέσβης των ΗΠΑ, Γιώργος Τσούνης, η Γιάννα Αγγελοπούλου, ο Μιχάλης Σάλλας και άλλοι.

Αλλά και πλήθος κόσμου που συνέρρευσε στον περίβολο της Μητρόπολης και ακολούθησε αργότερα την πομπή προς το Α΄ Νεκροταφείο. «Αθάνατος» φώναξαν κάποιοι πριν τον τελευταίο ασπασμό, πολλά τα χειροκροτήματα αλλά και μερικά λευκά τριαντάφυλλα για το καλό ταξίδι. Τραγικές φιγούρες η σύζυγός του Δάφνη, με την οποία ο Κώστας Σημίτης συμπορεύτηκε 63 ολόκληρα χρόνια και οι δύο κόρες τους, Φιόνα και Μαριλένα, ντυμένες στα μαύρα, συντεντριμμένες αλλά αλύγιστες, εκτός από τη στιγμή που έπρεπε να αποχωριστούν για πάντα τον λατρεμένο σύζυγο και πατέρα τους. Ακλόνητος βράχος ο άγρυπνος φρουρός, επικεφαλής της ασφάλειάς του, Θανάσης Φιλιππόπουλος. Καταγράφηκαν ωστόσο και απουσίες. Ο Γιώργος Παπανδρέου δεν κατέστη δυνατό να παραστεί, καθώς βρισκόταν στην Κίνα. Απόντες και οι πρώην πρωθυπουργοί και πρόεδροι της Ν.Δ., Αντώνης Σαμαράς και Κώστας Καραμανλής αλλά και ο Αλέξης Τσίπρας λόγω νόσησης από κορονοϊό. Απών επίσης ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος.

Οι επικήδειοι

Για μια μεγάλη προσωπικότητα της σύγχρονης ιστορίας μας έκανε λόγο στον επικήδειό της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας. «Ο Κώστας Σημίτης υπερασπίστηκε, με συνέπεια και πεποίθηση, πάθος και λογική, λέξεις και πράξεις, σε όλη του τη ζωή, τη δημοκρατία και τις αρχές της. Αγωνιστής κατά της δικτατορίας, διακεκριμένος ακαδημαϊκός δάσκαλος, άνθρωπος των ιδεών και του πρακτικού λόγου, άφησε το βαθύ αποτύπωμά του στη Μεταπολίτευση με το δικό του, ξεχωριστό και διαχρονικό, πολιτικό παράδειγμα», ανέφερε η Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Με θερμά λόγια αποχαιρέτησε τον Κώστα Σημίτη ο Κυριάκος Μητσοτάκης και αναφέρθηκε στις τρεις παρακαταθήκες που αφήνει ο πρώην πρωθυπουργός. «Η αταλάντευτη πίστη του στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Ο τρόπος διακυβέρνησης με πρωταγωνιστή το περίφημο μπλοκάκι, τις σημειώσεις όπου καταγράφονταν μεθοδικά οι διακηρύξεις που έγιναν πράξη, παράδειγμα του πόση σημασία πρέπει να δίνει ένας ηγέτης στην αποτελεσματικότητα. Η τρίτη ιδιότητα ήταν αυτή ενός πολιτικού που δίπλα στα πολιτικά του καθήκοντα έβρισκε χρόνο να διαβάζει, να παρακολουθεί θέατρο. Αγάπησε αληθινά τον ρόλο του συζύγου και του πατέρα», ανέφερε.

Προσωπικό τόνο αλλά και έμφαση στο ισχυρό πολιτικό αποτύπωμα του Κώστα Σημίτη έδωσε ο Νίκος Ανδρουλάκης. «Αγαπημένε μου Πρόεδρε. Με βαθιά συγκίνηση θυμάμαι το μικρό βιβλιαράκι που μου δώρισες σε μια από τις πρώτες μας συζητήσεις. Μια έκδοση του Ομίλου Αλέξανδρου Παπαναστασίου, που είχες ιδρύσει με άλλους ανήσυχους δημοκράτες αγωνιστές στα χρόνια της νιότης σου. Με έκανες κοινωνό της πολιτικής σκέψης σου και των ιδανικών με τα οποία αγωνιζόσουν ενάντια στη συντήρηση και τη μοιρολατρία», εξομολογήθηκε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ τοποθετώντας τον πρώην πρωθυπουργό «στο πάνθεον των μεγάλων Ευρωπαίων ηγετών» και χαρακτηρίζοντας τα επιτεύγματα της κυβέρνησής του εθνικά και σταθμούς στην ιστορία του τόπου.

Ο πλέον συγκινητικός στα λόγια του ήταν ο παιδικός φίλος του εκλιπόντος, ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας, Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, που θυμήθηκε τα τρυφερά παιδικά τους χρόνια, όταν μαζί με τον Νίκο Πουλαντζά έπαιζαν ποδόσφαιρο στην πλατεία Δεξαμενής στο Κολωνάκι αλλά και πιο πρόσφατα, «που είχαμε πάει στην Αίγινα, θέλαμε να νοικιάσουμε ένα καΐκι, ο βαρκάρης δεν μας πίστευε όταντου είπαμε ότι θα πάει βόλτα τον πρωθυπουργό και μας κορόιδευε. Θυμάμαι στην πλώρη ότι ήσουν ευτυχής. Εβρεξες τα πόδια σου και είχες μια γαλήνη...».

Ο επιστήθιος φίλος και πρώην υπουργός Τάσος Γιαννίτσης εκτίμησε ότι ο Σημίτης «μας έκανε υπερήφανους, μας έδωσε υπόσταση. Αφιέρωσε τη ζωή του για να πάει η Ελλάδα πολύ ψηλότερα. Και την πήγε». Στη διακυβέρνηση Σημίτη επικεντρώθηκε ο ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας Γιάννης Βούλγαρης, δηλώνοντας: «Η οκταετία Σημίτη ήταν κάτι παραπάνω από μια οκταετία ΠΑΣΟΚ. Το 2004 παρέδωσε μια Ελλάδα καλύτερη από αυτή που είχε παραλάβει. Ο Κώστας Σημίτης γνώρισε την πολιτική ως ρίσκο. Παιδί αριστερών γονέων γνώρισε την ταραχώδη περίοδο του εμφυλίου. Οταν η προσδοκία έφερε τις προσδοκίες στο μέτρο του εφικτού, ο Σημίτης δεν υποτάχθηκε. Υπηρέτησε το ΠΑΣΟΚ μέχρι το τέλος της ζωής του».