Ο θεσμός του spitzenkandidat πέθανε. Ζήτω ο spitzenkandidat!

Αν ακούσετε μια φωνή το βράδυ της εκλογικής Κυριακής να φωνάζει το σύνθημα του τίτλου (spitzenkandidat είναι ο θεσμός των υποψήφιων προέδρων της Κομισιόν που στηρίζουν οι πολιτικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου), θα είναι σίγουρα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Αφού το 2019 με ένα πραξικόπημα αγνοήθηκε η ψήφος των Ευρωπαίων και επελέγη για το τιμόνι της Επιτροπής, μόλις με 9 ψήφους πάνω από το απολύτως απαραίτητο όριο, τώρα ως εκλεκτή του ΕΛΚ... στηρίζει τον θεσμό!

Ομως αυτό που έγινε τότε μπορεί να της γυρίσει μπούμερανγκ με αποτέλεσμα τη μη επανεκλογή της για την προεδρία της Κομισιόν. Ηδη στους διαδρόμους των Βρυξελλών ακούγονται διάφορα ονόματα προσωπικοτήτων που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα plan b σε περίπτωση που η υποψηφιότητα της Φον Ντερ Λάιεν δεν... τσουλήσει.

Ο πρώτος και καλύτερος είναι ο Μάριο Ντράγκι, το όνομα του οποίου ακούγεται για όλες τις τοπ θέσεις της Ευρώπης που «χηρεύουν». Ο 76χρονος Ιταλός πρώην πρωθυπουργός και πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει συνδεθεί κυρίως με τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (απ’ όπου πρόκειται να αποχωρήσει ο Σαρλ Μισέλ), αλλά τώρα τελευταία ακούγεται και για την Κομισιόν, αφού θεωρείται κοντά στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Επίσης η Φον Ντερ Λάιεν του έχει αναθέσει ένα επίσημο σχέδιο των Βρυξελλών για να βοηθηθεί η ανταγωνιστικότητα της Ε.Ε. Ωστόσο, ο Ντράγκι δεν έχει ξεκάθαρη πολιτική τοποθέτηση και δεν είναι σίγουρο αν το ΕΛΚ ή οι Σοσιαλιστές θα υποστήριζαν την υποψηφιότητά του.

Η άλλη κορυφαία υποψήφια του ΕΛΚ θα μπορούσε να είναι η νυν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα. Εχει επιδείξει αρχηγικό προφίλ, αλλά κατάγεται από πολύ μικρή χώρα, τη Μάλτα. Αν και πολύ δραστήρια, η Μέτσολα είναι πολύ συντηρητική. Το συντηρητικό ιστορικό της σχετικά με τις αμβλώσεις χρησιμοποιήθηκε εναντίον της κατά την έναρξη της προεδρίας της στο Κοινοβούλιο της Ε.Ε.

Αλλο όνομα που ακούγεται είναι αυτό της Κριστίν Λαγκάρντ, που σήμερα είναι πρόεδρος της ΕΚΤ. Οπως επίσης και του έτερου Γάλλου, Τιερί Μπρετόν, σήμερα επιτρόπου Εσωτερικής Αγοράς. Ως πρώην υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, ο Μπρετόν έχει πείρα σε ανώτερα στελέχη και, παρ’ όλο που δεν είναι από το ΕΛΚ, είναι συντηρητικός. Το ιστορικό του ως πρώην διευθύνοντος συμβούλου πολυεθνικών εταιρειών που επανέφερε τη βιομηχανική πολιτική στην ατζέντα της Επιτροπής τού επιτρέπει να υποστηρίξει ότι πρέπει να ηγηθεί ενός θεσμού της Ε.Ε. που θα είναι πολύ πιο επικεντρωμένος στην ανταγωνιστικότητα.

Ο Μπρετόν έχει επίσης αναδειχθεί ως ο εντονότερος στην κριτική κατά της Φον Ντερ Λάιεν. Πάντως, θεωρείται ότι έχει ίσως περισσότερους εχθρούς παρά φίλους στους κορυφαίους κύκλους της Ε.Ε., μεταξύ άλλων εντός της Επιτροπής και μεταξύ πολλών χωρών της Ενωσης, λόγω της έντονης αυτοπροβολής του και της φήμης ότι μιλάει πολύ.

Ο πρόεδρος της Ρουμανίας Κλάους Γιοχάνις, θεωρείται σταθερή αξία και είναι αγαπημένος των Ευρωπαίων ηγετών, ιδιαίτερα μεταξύ των συντηρητικών. Τόσο ο Μακρόν όσο και ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς τον επαίνεσαν γιατί κράτησε τη χώρα του κοντά στο φιλοδυτικό και φιλοευρωπαϊκό στρατόπεδο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία - κάτι που δεν μπορεί να ειπωθεί για την Ουγγαρία, τη Σλοβακία ή τη Βουλγαρία. Σε αντίθεση με την Πολωνία, η Ρουμανία τήρησε επίσης αυστηρά τους κανόνες της ενιαίας αγοράς της Ε.Ε. και δεν επέβαλε μονομερώς περιορισμούς στα ουκρανικά σιτηρά.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι καιρός ένας Ανατολικοευρωπαίος να ηγηθεί της Ε.Ε. Αν ναι, ο γερμανόφωνος Γιοχάνις είναι σε καλή θέση, προερχόμενος από την ίδια πολιτική οικογένεια του ΕΛΚ με τη Φον Ντερ Λάιεν. Η απόφαση του ΕΛΚ να πραγματοποιήσει το εκλογικό του συνέδριο στο Βουκουρέστι μαρτυρεί επίσης τη θέση του μεταξύ των συντηρητικών ηγετών της ομάδας. Ο ίδιος είναι επίσης υποψήφιος για τη θέση του γ.γ. του ΝΑΤΟ, αλλά φαίνεται ότι εκεί κερδίζει ο Ολλανδός απερχόμενος πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε.

Ο πρωθυπουργός της Κροατίας, Αντρέι Πλένκοβιτς, προέρχεται επίσης από το ΕΛΚ και όπως και με τον Γιοχάνις, ο διορισμός του θα απαντούσε στις αυξανόμενες εκκλήσεις να αποκτήσει κορυφαία θέση ένας άνθρωπος από την Ανατολική Ευρώπη. Παρ’ όλο που ο ίδιος το αρνείται, πολλοί λένε ότι θέλει να φύγει από την εσωτερική πολιτική προς την Ευρώπη. Πρόσφατα μπήκε σε κυβερνητικό συνασπισμό με την Ακροδεξιά στην Κροατία.

Επίσης θεωρείται ανταγωνιστής του Κυριάκου Μητσοτάκη, του οποίου το όνομα κυκλοφορεί κατά καιρούς, κυρίως για εσωτερική κατανάλωση, αφού σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν έχει ακουστεί λόγω των σκανδάλων των υποκλοπών και της θέσης της Ελλάδας στον δείκτη των ΜΜΕ. Τώρα τελευταία υπάρχουν σκέψεις ότι αν η Ν.Δ. αναδειχθεί -όπως λέει ο ίδιος- πρώτο κόμμα εντός του ΕΛΚ, μάλλον θα πρέπει να τον σκεφτούν.

Πριν από λίγες μέρες ακούστηκε και το όνομα της υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, για τη θέση της προέδρου της Κομισιόν. Γυναίκα, Πράσινη, νέα, θα μπορούσε να έχει καλές πιθανότητες, αν δεν ήταν Γερμανίδα, αφού δύσκολα θα ξαναδώσουν τη θέση σε Γερμανό υπήκοο την Κομισιόν (αν δεν είναι η ίδια η Φον Ντερ Λάιεν).

Πολλά ακόμα ονόματα έχουν ακουστεί και για τις άλλες θέσεις του ευρωπαϊκού σύμπαντος, κυρίως για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο Αντόνιο Κόστα, ο Σοσιαλιστής πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, και η Δανή πρωθυπουργός Μέτε Φρέντερικσεν. Ακολουθούν ο Ισπανός Πέδρο Σάντσεθ αλλά και η Φινλανδή πρώην πρωθυπουργός Σάνα Μαρίν. Ολα θα κριθούν από το αποτέλεσμα των εκλογών και τη δύναμη που θα πάρει κάθε πολιτική ομάδα. Γιατί αν το ακροδεξιό ECR ανέβει αρκετά, μπορεί να μπλοκάρει τις υποψηφιότητες των Σοσιαλιστών. Τότε, αναμένεται να ανέβουν οι μετοχές των Φιλελεύθερων, με την Κάγια Κάλας, πρωθυπουργό της Εσθονίας, και τον Βέλγο ομόλογό της Αλεξάντερ ντε Κρου να... πρωταγωνιστούν.

Η πρώτη συζήτηση θα πραγματοποιηθεί σε ένα δείπνο ηγετών στις 17 Ιουνίου.