Σε... αγρανάπαυση η διαφάνεια

Συνεχίζεται ο αναβρασμός μεταξύ των παραγωγών για το θέμα της κατανομής των πόρων μέσω του Εθνικού Αποθέματος και άλλα φαινόμενα αδιαφάνειας που παρατηρούνται στον αγροτικό χώρο, παρά τις συνεχείς υποσχέσεις του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιου Λιβανού ότι «το μαχαίρι θα φτάσει στο κόκαλο». Ενώ δεν έχουν κοπάσει οι αντιδράσεις για την τελική κατανομή ποσών μέσω του Εθνικού Αποθέματος, οι κτηνοτροφικοί σύλλογοι που θα συγκεντρωθούν στις 4 Αυγούστου στον Τύρναβο μιλούν για σπασμωδικές αντιδράσεις του ΥΠΑΑΤ σε σχέση με τις αποκαλύψεις για δηλωθείσες εκτάσεις στη Βόρεια Μακεδονία και τη… Βόρεια Ηπειρο.

Ωστόσο, φαίνεται ότι ακόμα και φέτος μοιράστηκαν εκατομμύρια για αμφισβητούμενες εκτάσεις σε καθεστώς αγρανάπαυσης και ελαιώνες (αγριελιές), σύμφωνα και με έγγραφο του ΟΠΕΚΕΠΕ που φέρνει στο φως η «Εφ.Συν.». Σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, την περασμένη εβδομάδα αποκαλύφθηκε άλλη μία υπόθεση νοθείας στη φέτα, αυτή τη φορά στη Σουηδία, με διάφορους παραγωγικούς φορείς να υποστηρίζουν ότι οι ελληνικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί πιάστηκαν ξανά στον ύπνο.

Οι κτηνοτροφικοί σύλλογοι καταλογίζουν ευθύνες στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ για την αδυναμία μέχρι στιγμής προστασίας των ΠΟΠ προϊόντων, αλλά και για τις «γενναιόδωρες» ενισχύσεις που έφτασαν σε μη παραγωγούς την ώρα που οι ίδιοι δοκιμάζονται. Οι καταγγελίες για το φαινόμενο δεν λένε να κοπάσουν, καθώς φαίνεται ότι στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ συνέχιζαν τη διανομή των επίμαχων χρηματικών ποσών μέχρι και την ύστατη ώρα. Κι ενώ υπήρχαν εντολές από το φθινόπωρο (6 Οκτωβρίου) για επιτόπιους ελέγχους σε απομακρυσμένες εκτάσεις στη Φλώρινα και την Καστοριά, όπου δεκάδες εισέπραξαν ποσά από το Εθνικό Απόθεμα για αγριελιές (!), αυτοί τουλάχιστον ώς τις 30 Ιουνίου δεν είχαν πραγματοποιηθεί.

Οι αγρότες της Φλώρινας και της Καστοριάς κατήγγειλαν ότι κανένας ελεγκτής του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν εμφανίστηκε για έλεγχο αυτών των περιπτώσεων. Αντίθετα, αυτή τη στιγμή, κάτω από την πίεση της εισαγγελικής έρευνας που έχει ξεκινήσει, σχεδιάζονται έλεγχοι για να καλυφθεί το θέμα.

Εξάλλου, την περασμένη εβδομάδα στην Τρίπολη, σε εκδήλωση για τη νέα ΚΑΠ παρόντος του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ο πρόεδρος του ΑΓΣ Ενωση Καλαβρύτων, Παύλος Σατολιάς, μίλησε για την περίπτωση κατοίκου Αγίας Παρασκευής Αττικής που έλαβε 52.000 ευρώ (ενιαία ενίσχυση) από το Εθνικό Απόθεμα έχοντας «βοσκότοπο σε καλή κατάσταση». Στον ΟΠΕΚΕΠΕ συνέχισαν τις διαδικασίες για την κατανομή του Εθνικού Αποθέματος 2020 και μόνο όταν δημοσιεύματα έβαλαν σοβαρά ερωτήματα ο υπουργός έκανε προσπάθεια ελέγχου της κατάστασης.

Τα επίμαχα έγγραφα

Σε έγγραφο από τις 3.6.2021 (αρ. πρωτ. 33412) υπάρχει αναλυτικός πίνακας με εκτάσεις 340.000 στρεμμάτων βοσκοτόπων γεμάτες βράχια και όπως αναφέρεται, «οι γεωργοί δηλώνουν καλλιέργειες σε βοσκοτοπικές ενότητες με μηδενικό συντελεστή επιλεξιμότητας σύμφωνα με το αναλογικό σύστημα pro rata (pef=O). Οι εν λόγω εκτάσεις είναι βραχώδεις ή και άγονες που τα χαρακτηριστικά τους δεν αιτιολογούν την οποιαδήποτε καλλιέργεια». Συνεπώς, όλες αυτές οι εκτάσεις και τα 340.000 στρέμματα είναι μη επιλέξιμες για ενίσχυση καθώς και τη λήψη Ε.Α. ανεξαρτήτως δηλούμενης καλλιέργειας. Ξαφνικά, γίνονται επιλέξιμες κατ’ εξαίρεση οι δύο μεγάλες κατηγορίες, πιθανώς για να ικανοποιηθούν ορισμένες ομάδες που πιέζουν:

1. Αγρανάπαυση 189.000 στρέμματα (με αμφιβόλων αποτελεσμάτων προσχηματικούς ελέγχους)
2. Ελαιώνες-αγριελιές 52.000 στρέμματα (με αυθαίρετο τρόπο που πιθανώς αντιβαίνει τον κανονισμό)

Με το έγγραφο 34166/7.6.2021 που προκαλεί επιπλέον ερωτήματα, ο ΟΠΕΚΕΠΕ αποφασίζει την κατανομή Εθνικού Αποθέματος 2020 σε εκτάσεις γεμάτες βράχια. Εκτάσεις που ο ίδιος ο Οργανισμός και οι υπηρεσίες του στα έγγραφά τους αναφέρουν ρητά ότι δεν είναι επιλέξιμες για να καταβληθούν ενισχύσεις. Αρκετοί αμφισβητούν τα στοιχεία για το απόθεμα, ενώ το ΚΙΝ.ΑΛΛ. και ο ΣΥΡΙΖΑ με ερωτήσεις τους ζητούν στοιχεία ειδικά για τις αγριελιές. Οι αμφιβολίες ήταν κάτι παραπάνω από βάσιμες, αφού μόνο το απόθεμα που αντιστοιχεί στις δυο κατ’ εξαίρεση κατηγορίες προσεγγίζει τα 5,1 εκατ. ευρώ. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ αναγκάζεται έχοντας παραπληροφορήσει αγρότες και υπουργό να παραδεχτεί ότι το απόθεμα που μοιράστηκε στις 30.6.2021 δεν ήταν 2,45 εκατ. ευρώ, αλλά τριπλάσιο, δηλαδή 7,1 εκατ. ευρώ.

Οπως ανέφερε η ερώτηση 39 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στις 9 Ιουλίου, «είναι πρόδηλη η αποσιώπηση και αδιαφάνεια ως προς τα κριτήρια ελέγχου που χρησιμοποίησε ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ενώ την ίδια ώρα η Δικαιοσύνη έχει ήδη επιληφθεί της διανομής του Εθνικού Αποθέματος σε περιπτώσεις που ανήκουν στην κατηγορία των αιτούντων με απομακρυσμένο ενοικιαζόμενο βοσκότοπο από την έδρα της εκμετάλλευσής τους. Αν δεν δοθούν οι οφειλόμενες απαντήσεις προς τον αγροτικό κόσμο, σημαίνει πως θα επιβεβαιωθούν οι εύλογες υποψίες για διαπλοκή και στο βάθος «αγριελιές» στην πληρωμή του ΟΠΕΚΕΠΕ».

Την περασμένη εβδομάδα, ο ΥΠΑΑΤ Σπήλιος Λιβανός είχε συνάντηση με τον περιφερειάρχη Ηπείρου, Αλέξανδρο Καχριμάνη, που τον ενημέρωσε πως άνθρωποι εκτός αγροτικού τομέα καταχρώνται το Εθνικό Απόθεμα, καταθέτοντάς του σειρά προτάσεων για την επίλυση του ζητήματος. Πέρα λοιπόν από το σχήμα λόγου για «το μαχαίρι στο κόκαλο», ο κ. Λιβανός θα πρέπει να αναζητήσει εντός του ΟΠΕΚΕΠΕ και όχι μόνο τον μηχανισμό που επιτρέπει να εξελίσσονται αυτές οι αδιαφανείς διαδικασίες που έχουν καταγγελθεί στη Βουλή ακόμα και από τα τέλη του 2020, όταν και ο ίδιος ανέλαβε.

Ειδάλλως, οι επικοινωνιακές εξαγγελίες για κάθαρση θα μείνουν κενές περιεχομένου και ενδεχόμενη παρέμβαση ευρωπαϊκών οργάνων ή μελλοντικές προσφυγές σε επίπεδο Ε.Ε. από τους θιγέντες θα οδηγήσουν το ζήτημα σε άλλο στάδιο, προκαλώντας νέο κίνδυνο για τους πραγματικούς παραγωγούς που πιθανόν να στερηθούν περαιτέρω πολύτιμες ευρωπαϊκές ενισχύσεις.