Reuters: Τρία σενάρια για την Ελλάδα

Τι θα συμβεί μετά την έξοδο της Ελλάδας από το μνημόνιο;  Προσπαθώντας να καθησυχάσει τους επενδυτές, αλλά και  να ικανοποιήσει τις «απαιτήσεις» των εγχώριων πολιτικών, όπως γράφει το Reuters στο σχετικό ρεπορτάζ, οι υπουργοί Οικονομικών των 17 υπόλοιπων χωρών έχουν βάλει στο τραπέζι προς συζήτηση τρία σενάρια.

Η Ελληνική κυβέρνηση ποντάρει στην έξοδο από το μνημόνιο ένα χρόνο νωρίτερα, προκειμένου να επιβιώσει- μια κίνηση που ελπίζει μεν ότι θα ευχαριστήσει τους γονατισμένους από τα μέτρα λιτότητας ψηφοφόρους, αλλά διακινδυνεύει να προκαλέσει νευρικότητα στις αγορές, ωθώντας σε μη βιώσιμα επίπεδα τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων.  Ο υπουργός Οικονομικών Χαρδούβελης είπε στο Reuters χθες, ότι ελπίζει να συμφωνηθεί  μια «ενδιάμεση φάση» έως ένα χρόνο μετά την «έξοδο» στη διάρκεια της οποίας η Ελλάδα θα εξακολουθεί να περιβάλλεται από ένα δίχτυ προστασίας, αλλά δεν θα γίνεται «μικρο-διαχείριση» από τους δανειστές.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι να βρεθούν τρόποι να συνεχιστεί η «στήριξη» για να τονωθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών, ενώ παράλληλα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι «πολιτικές ευαισθησίες» των Ελλήνων πολιτικών. «Χρειάζεται να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ελλάδα, αλλά όχι με την ίδια μέθοδο όπως σήμερα κι όχι με τον ίδιο μηχανισμό» είπε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν, φθάνοντας στη σύνοδο. «Η Γαλλία είναι έτοιμη να συνεχίσει να παρέχει τη στήριξη της, για το καλό της Ευρώπης».     

Και τα τρία σενάρια που εξετάζονται - αναφέρουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι- περιλαμβάνουν το «μαξιλαράκι» των 11 δις που έχει ήδη χορηγηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών και το οποίο «δεν χρειάζονται» τελικά τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. 

Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο- αναφέρει το Reuters - τα χρήματα αυτά θα επιστραφούν στον Ευρωπαϊκό Ταμείο Οικονομικής Σταθερότητας (EFSF) και η Ελλάδα στη συνέχεια θα αιτηθεί για πιστωτική γραμμή στήριξης (Enhanced Conditions Credit LIne) από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας- τον διάδοχο του EFSF. Αυτή η κίνηση θα επιτρέψει στην Ελλάδα να υποστηρίζει ότι πλέον δεν είναι «υποδουλωμένη» σε ένα πρόγραμμα και στους Ευρωπαίους να αυξήσουν την «πιστωτική γραμμή» πάνω από τα διαθέσιμα σήμερα 11 δις και να θέσουν σαφείς όρους για την διαθεσιμότητα αυτών των κονδυλίων, ακόμα κι εάν χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν.

Αλλά προσφυγή σε αυτή την γραμμή πίστωσης θα σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να υπογράψει ένα νέο μνημόνιο, που είναι «πολιτικά ευαίσθητο» θέμα στην Ελλάδα - υπογραμμίζεται στο ρεπορτάζ - καθώς τα προηγούμενα μνημόνια με τις συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις που απαιτούσαν οι δανειστές είχαν εκληφθεί ως εκχώρηση από την Αθήνα της εθνικής κυριαρχίας. Επιπλέον για να ολοκληρωθεί αυτό το σενάριο  θα χρειαστεί κατ'ελάχιστον πέντε εβδομάδες και θα έχει «αυστηρούς όρους» δεδομένου ότι θα πρέπει να «ακυρωθεί» εάν η Ελλάδα δεν καταφέρει να πετύχει τους «στόχους» που έχουν συμφωνηθεί. Σε αυτή την περίπτωση, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να ζητήσει νέο πλήρες πακέτο στήριξης.

Το δεύτερο σενάριο, είναι λιγότερο χρονοβόρο- για να προετοιμαστεί χρειάζονται περίπου 3 εβδομάδες. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, η διαθεσιμότητα των 11 δις ευρώ θα παραταθεί πέρα από το 2014 και η έγγραφη συμφωνία θα αλλάξει για να επιτραπεί μέσω αυτού του ποσού η αναχρηματοδότηση του ελληνικού χρέους και όχι μόνο των Τραπεζών. Ετσι τα 11 δις θα χρησιμεύσουν μεν ως «μαξιλάρι», αλλά δεν θα υπάρχει πιθανότητα, σε περίπτωση ανάγκης, να αυξηθεί το ποσό. Το EFSF θα μπορεί να αγοράζει τα ομόλογα έναντι μετρητών εάν η Αθήνα πετύχει τους στόχους της, αλλά δεν θα υπάρχει η ανάγκη να συμφωνηθεί νέο μνημόνιο.

Εάν η Ελλάδα δεν πετύχει τους στόχους, δεν θα πάρει χρήματα, αλλά το «μαξιλάρι» θα είναι εκεί, διαθέσιμο, όταν αυτοί οι στόχοι επιτευχθούν.  Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ελέγχει την πρόοδο και θα πρέπει να οριστούν οι ρόλοι της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, το οποίο στην καλύτερη περίπτωση θα είναι απλώς «παρατηρητής», ρόλος που για πολλές χώρες-μέλη είναι μικρός και ανεπαρκής.

Το τρίτο σενάριο είναι η παράταση του υπάρχοντος προγράμματος από 6 έως 15 μήνες και για να εγκριθεί απαιτούνται 2-3 εβδομάδες. Αυτό δίνει στην Ελλάδα περισσότερο χρόνο για να πετύχει τα προβλεπόμενα κριτήρια για την διάθεση της τελευταίας δόσης των 1,8 δις ευρώ, που θα «χαθούν» εάν δεν εκταμιευτούν πριν το τέλος του χρόνου. Οι χώρες της ευρωζώνης μετά μπορούν να συμφωνήσουν ότι τα 11 δις από τα κονδύλια στήριξης των τραπεζών μπορούν να διοχετευτούν για άλλους σκοπούς, αφού επιστραφούν στον EFSF στα τέλη του χρόνου, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας για παράταση του ελληνικού προγράμματος για ένα χρόνο ακόμα. Επειδή τα χρήματα αυτά θα επιστραφούν στον EFSF, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα εμφανιστεί μειωμένο σε σχέση με το ΑΕΠ.      

Ο ρόλος του ΔΝΤ  παραμένει σε εκκρεμότητα, αλλά θα υπάρξει τρόπος να αποτραπεί η χρήση του όρου «μνημόνιο», που στο εξής θα αποκαλείται «επιστολή προθέσεων», αλλά σύμφωνα με αυτό το σενάριο η Ελλάδα  θα εξακολουθεί να φέρει το «στίγμα» του...μνημονίου.