Mουσείο Ολοκαυτώματος, μνημείο στην Ιστορία

«Ενα διαρκές SOS, τόσο για τις σημερινές, όσο και για τις αυριανές γενιές, για το πού μπορούν να οδηγήσουν ο φασισμός, ο ναζισμός, ο αντισημιτισμός, ο ρατσισμός, τα θεωρητικά εξαμβλώματα για ανώτερες και κατώτερες φυλές, οι θεωρίες για την καθαρότητα του έθνους και οι πρακτικές της βίας εναντίον όποιου θεωρείται διαφορετικός και κατώτερος» χαρακτήρισε εύστοχα τη δημιουργία Μουσείου Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, που έθεσε χθες τον θεμέλιο λίθο από κοινού με τον Ισραηλινό πρόεδρο Ρούβεν Ρίβλιν και φύτεψαν δυο ελιές-σύμβολο ειρήνης και φιλίας. 

Το Μουσείο Ολοκαυτώματος θα ανεγερθεί σε ακίνητο του πρώην σιδηροδρομικού εμπορικού σταθμού, σε έναν συμβολικό τόπο απ' όπου ξεκίνησαν τα τρένα θανάτου για 55 χιλιάδες Εβραίους της Θεσσαλονίκης προς τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τη δημιουργία του προώθησαν η Ισραηλιτική Κοινότητα της πόλης και προσωπικά ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης, μια πρωτοβουλία που στήριξε από την πρώτη στιγμή ο πρωθυπουργός, με την προοπτική να είναι έτοιμο το 2020. 

«Είναι ένας φόρος τιμής για τους χιλιάδες Ελληνες Εβραίους που εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, σταλμένοι εκεί από τις ναζιστικές αρχές της πόλης και τους συνεργάτες τους», είπε στην ομιλία του ο Αλέξης Τσίπρας, τονίζοντας ότι «τίποτε και κανένας δεν ξεχάστηκε, ούτε οι εγκληματίες, ούτε τα θύματά τους». 

Ο Αλεξης Τσίπρας σημείωσε ότι οι οικοδομικές εργασίες για την ανέγερση του Μουσείου Ολοκαυτώματος θα αρχίσουν το καλοκαίρι του 2018 και προβλέπεται να ολοκληρωθούν το 2020, καθώς η κυβέρνηση προώθησε το Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο υπέγραψε τον περασμένο Δεκέμβριο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, και καθορίζει τις αλλαγές στη χρήση γης και την παραχώρηση έκτασης από τη ΓΑΙΟΣΕ Α.Ε. 

Ευχαρίστησε, επίσης, το γερμανικό Δημόσιο που ανέλαβε τη χρηματοδότηση ενός μέρους των εργασιών -εξήρε την παρουσία του πρέσβη της Γερμανίας στην τελετή, Γενς Πλέτνερ-, το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», που επίσης χρηματοδοτεί το Μουσείο, τη ΓΑΙΟΣΕ Α.Ε. και όλους τους δωρητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. 

«Το Ολοκαύτωμα δεν είναι μόνο εβραϊκό θέμα. Αποτελεί μια παγκόσμια υπόθεση. Κι εδώ στην Ελλάδα αποτελεί και ελληνικό θέμα. Μια εθνική υπόθεση. Το Μουσείο του Ολοκαυτώματος που θα ανεγερθεί εδώ θα είναι ένα μουσείο μνήμης και μαρτυρίας», απάντησε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ισραήλ και συνέχισε: «Οφείλει να γίνει μάρτυρας της υποχρέωσής μας να δημιουργήσουμε έναν κόσμο που θα φωνάξει πραγματικά: Ποτέ ξανά». 

Νωρίτερα, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης μίλησε για «μια μεγάλη μέρα για την πόλη, που θα αναδείξει τη σημασία της εβραϊκής κοινότητας στην Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων...». 

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαβίδ Σαλτιέλ ευχαρίστησε τον πρωθυπουργό που «από την πρώτη μέρα στήριξε αυτή την προσπάθεια, για να γίνει ένα παγκόσμιο σημείο αναφοράς κατά του ρατσισμού». 

Στην τελετή τοποθέτησης του θεμέλιου λίθου παρέστησαν ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, οι υφυπουργοί Εξωτερικών, Γιάννης Αμανατίδης και Τέρενς Κουίκ, Μακεδονίας-Θράκης Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά, οι βουλευτές Μάρκος Μπόλαρης, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης, Δημήτρης Μάρδας, Σταύρος Καλαφάτης, Κώστας Ζουράρις, η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου, δήμαρχοι, ο πρύτανης του ΑΠΘ, Περικλής Μήτκας, οι μητροπολίτες Νεαπόλεως-Σταυρουπόλεως και Λαγκαδά κ.ά. 

Διωγμένοι από την Ισπανία 

«Η Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων, όπως αναφερόταν η Θεσσαλονίκη, είχε μια σημαντική εβραϊκή κοινότητα, τη μεγαλύτερη στην Ελλάδα πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο» είπε ο ο πρόεδρος του Ισραήλ, υπογραμμίζοντας ότι οι Εβραίοι αυτής της κοινότητας και άλλων κοινοτήτων που βρίσκονταν στην Ελλάδα «αποτελούσαν αναπόσπαστο κομμάτι των πολιτών της Ελληνικής Δημοκρατίας».

Σημείωσε, ότι, όπως είχε αναφέρει λίγο πριν στον χαιρετισμό του και ο Ελληνας πρωθυπουργός, οι Εβραίοι που έφτασαν και εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη, έπειτα από τον διωγμό τους από την Ισπανία το 1492, είχαν συνεισφέρει πολλά στην πόλη μέχρι και πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, σε κοινωνικό, φιλοσοφικό, πολιτιστικό επίπεδο. 

Ο κ. Ρίβλιν αναφέρθηκε στα τραγικά γεγονότα πριν από εβδομήντα πέντε χρόνια, στις αποστολές του θανάτου, από το γκέτο του «Βαρόνου Χιρς» στην περιοχή του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού της Θεσσαλονίκης, οι οποίες από τον Μάρτιο ώς τον Αύγουστο του 1943 μετέφεραν τους Θεσσαλονικείς Εβραίους στο στρατόπεδο Αουσβιτς Μπιρκενάου.

«Συνολικά, το 90% των Εβραίων της Ελλάδας εξολοθρεύτηκαν σε αυτά τα στρατόπεδα του θανάτου. Δεν υπήρξε άλλη τόσο μεγάλη εκστρατεία εξολόθρευσης κοινότητας, η οποία να επιτεύχθηκε τόσο γρήγορα από τη θανατική μηχανή των ναζιστών», τόνισε. 

Ο πρόεδρος του Ισραήλ ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, τον πρωθυπουργό, την κυβέρνηση, τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης, τον πρόεδρο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου, τη γερμανική κυβέρνηση που συμμετέχει κατά ένα μέρος στη χρηματοδότηση και το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» για τις προσπάθειές τους για τη δημιουργία του Μουσείου του Ολοκαυτώματος, «ενός μουσείου ιδιαίτερου, που θα πει τη μαρτυρία του για όλο τον κόσμο». 

«Ας είναι αιωνία η μνήμη των αδελφών μας, των ηρώων του Ολοκαυτώματος. Ας είναι πάντοτε ευλογημένη και άσβεστη η μνήμη τους. Αμήν» κατέληξε ο κ. Ρίβλιν.