Παράταση για τα αυθαίρετα

Ως τις 8 Φεβρουαρίου 2016 και με δικαίωμα εξόφλησης του προστίμου σε 60 μηνιαίες δόσεις παρατείνεται η προθεσμία νομιμοποίησης των αυθαιρέτων. Από τη διαδικασία έχουν επωφεληθεί περισσότερα από 800.000 ακίνητα και το Δημόσιο έχει εισπράξει 2,2 δισ. ευρώ, ενώ είναι φανερό ότι η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει το θέμα κατά τη σύντομη προεκλογική περίοδο.

Η παράταση της προθεσμίας, που με βάση τον νόμο 4178/2013 έληγε στις 8 Φεβρουαρίου 2015, δόθηκε με υπουργική απόφαση που υπέγραψε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς, με βάση τροπολογία που εντάχθηκε στο αντισυνταγματικό νομοσχέδιο -ήδη νόμο- για τα δάση και με την οποία έκλεισαν οι εργασίες της Βουλής.

Με την ίδια υπουργική απόφαση τροποποιείται παλαιότερη διάταξη η οποία προέβλεπε ότι η υποβολή των σχεδίων που συνοδεύουν τη δήλωση αυθαιρέτου γίνεται μέσα σε έξι μήνες. Με τη νέα ρύθμιση ο μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών μέσα σε 24 μήνες από την καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής στις διατάξεις του νόμου. Αυτό σημαίνει ότι η προθεσμία μετατίθεται έως τις 8 Φεβρουαρίου 2018.

Η νέα απόφαση δεν αφορά την πρόβλεψη του νόμου 4178 που αφορά μικρές αυθαιρεσίες, όσες δηλαδή δεν αυξάνουν τον όγκο και την επιφάνεια του κτίσματος. Για τη συγκεκριμένη κατηγορία δεν υφίσταται καταληκτική προθεσμία υπαγωγής και μπορεί να γίνει χωρίς χρονικό περιορισμό.

Η παράταση, σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος, κρίθηκε αναγκαία προκειμένου να προλάβουν οι πολίτες να υποβάλουν δήλωση υπαγωγής και να καταγράψουν το αυθαίρετό τους, αφού μόλις ξεκινήσει η εφαρμογή του ηλεκτρονικού τρόπου έκδοσης οικοδομικών αδειών και η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου θα γίνει ξεκάθαρη σε όλους η αναγκαιότητα δήλωσης κάθε αυθαιρέτου και αυθαιρεσίας για να μπορεί το ακίνητο να ενοικιαστεί ή να μεταβιβαστεί (πώληση, γονική παροχή κ.λπ.).

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου, κατά τους πρώτους 15 μήνες εφαρμογής του νόμου υποβάλλονταν 300 έως 400 δηλώσεις την ημέρα, ενώ κοντά στην ημερομηνία λήξης των προθεσμιών έφταναν και τις 1.000. Ο μέσος αριθμός δηλώσεων αυξήθηκε κατά 50% μετά τη δημοσιοποίηση της γνωμοδότησης του ΣτΕ για τη συνταγματικότητα του νόμου 4178.

Με τους δύο τελευταίους νόμους αυθαιρέτων -τον 4178/2013 όσο και τον 4014/2011, που κρίθηκε αντισυνταγματικός αλλά υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς της δήλωσης στον ισχύοντα- έχουν δηλωθεί συνολικά 805.682 εξ ολοκλήρου αυθαίρετα ή κτίσματα με αυθαιρεσία. Από αυτές τις δηλώσεις, άνω των 490.000 έχουν πληρώσει ήδη παράβολο και 269.036 έχουν ολοκληρώσει την υπαγωγή.

Ανακριβή στοιχεία

Από το ηλεκτρονικό σύστημα έχουν εκδοθεί 671.720 βεβαιώσεις για μεταβίβαση ακινήτων. Από το σύνολο των δηλώσεων, 134 έχουν χαρακτηριστεί άκυρες, καθώς από τον έλεγχο των στοιχείων έχουν προκύψει ανακριβή στοιχεία, και έχει ζητηθεί η διαγραφή τους από την αρμόδια υπηρεσία δόμησης.

Από τις δηλώσεις αυθαιρέτων προκύπτουν τα εξής ενδιαφέροντα στοιχεία:

• Το 75% αφορά κτίσματα με οικοδομική άδεια και το 25% οικοδομές εξ ολοκλήρου αυθαίρετες.

• Το 70% καλύπτει ακίνητα σε εντός σχεδίου περιοχές και το 30% σε εκτός σχεδίου.

• Το 22% των περιπτώσεων αποτελεί κύρια και μοναδική κατοικία, το 60% άλλη κατοικία (δευτερεύουσα, εξοχική κ.λπ.) και το υπόλοιπο 18% επαγγελματικές χρήσεις.

Το μέσο πρόστιμο των νέων δηλώσεων ανέρχεται στα 5.383 ευρώ ανά δήλωση, η μέση επιφάνεια κυρίων χώρων διαμορφώνεται στα 75 τετραγωνικά και η μέση επιφάνεια βοηθητικών χώρων στα 31 τετραγωνικά. Από τους νόμους περί αυθαιρέτων τα τελευταία 5 χρόνια έχουν ήδη εισπραχθεί άνω των 2,2 δισ. ευρώ και αναμένονται ακόμη άνω του 1 δισ. ευρώ από όσους έχουν ήδη υποβάλει δήλωση.