Το ψέμα που κρύβεται στις στατιστικές

Οι δημοσκοπήσεις

Οι έρευνες κοινής γνώμης που τεκμηριώνουν αυτό το μαζικό αίσθημα είναι πάμπολλες, συχνές και επαναλαμβανόμενες, από πλήθος φορέων: της Eurostat, του ΙΟΒΕ, του ΚΕΠΕ, του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, των εταιρειών δημοσκοπήσεων. Τα ευρήματα όλων αυτών των ερευνών είναι ουσιαστικά ταυτόσημα και οι μεταξύ τους διαφοροποιήσεις μικρές και επουσιώδεις. Αποτυπώνουν το τελικό, συνολικό αποτέλεσμα της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης στις συνθήκες ζωής και την καθημερινότητα της εργαζόμενης πλειονότητας. Αυτό που μετράει, είναι η αίσθηση που έχουν οι ίδιοι οι άνθρωποι για τις συνθήκες ζωής τους, δηλαδή τα τεκμήρια της πραγματικής ζωής, κι όχι οι στατιστικές λαθροχειρίες των κυβερνητικών υπηρεσιών. Ενώ η κυβέρνηση αυτοθαυμάζεται, κατά «παράδοξο» τρόπο τα νοικοκυριά αισθάνονται ότι το πραγματικό εισόδημά τους μειώνεται.

Τι ισχυρίζεται η κυβέρνηση; Οτι με την τωρινή αύξηση ο κατώτατος μισθός σε βάθος εξαετίας (από το 2019) αυξήθηκε κατά 35,4%, πολύ περισσότερο από τη σωρευτική αύξηση του πληθωρισμού (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) την ίδια περίοδο, που ανήλθε σε 18,1%. Με βάση αυτό, θα έπρεπε να συμπεράνουμε ότι η αγοραστική δύναμη του μισθού, δηλαδή ο πραγματικός μισθός, αυξήθηκε σημαντικά. Ωστόσο τα στοιχεία της Eurostat διαψεύδουν εκκωφαντικά κάτι τέτοιο: ενώ ο ονομαστικός κατώτατος μισθός είναι στην 11η θέση στην Ε.Ε., η αγοραστική δύναμη του μέσου μισθού είναι στην προτελευταία θέση της Ε.Ε., πάνω μόνο από της Βουλγαρίας.

Διπλάσια ακρίβεια

Πώς εξηγείται αυτή η βύθιση από την 11η θέση του ονομαστικού κατώτατου μισθού στην 26η θέση της αγοραστικής δύναμης του μισθού; Απλούστατα, ο επίσημος πληθωρισμός δεν λέει όλη την αλήθεια για το μέγεθος της ακρίβειας. Για την… ακρίβεια, λέγοντας «ακρίβεια» κάποιος δεν εννοεί τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, αλλά μια πραγματική αύξηση τιμών πολύ πάνω απ’ αυτόν. Τουλάχιστον για τα δύο κατώτερα εισοδηματικά πεμπτημόρια (το 40% των κατώτερων εισοδημάτων), η ακρίβεια είναι υπερδιπλάσια του ΔΤΚ. Αλλά και για το τρίτο εισοδηματικό πεμπτημόριο, η ακρίβεια είναι τουλάχιστον διπλάσια του ΔΤΚ.

Ο λόγος είναι απλός: Ο ΔΤΚ είναι ένα μεσοσταθμικό μέγεθος που αφορά τις τιμές όλων των προϊόντων που διατίθενται στην αγορά, χωρίς ιδιαίτερη στάθμιση των προϊόντων που απαρτίζουν το «καλάθι του νοικοκυριού». Το «καλάθι του νοικοκυριού» έχει τη δική του «λογική» όσον αφορά τα προϊόντα που το αποτελούν και τη στάθμιση που τους αντιστοιχεί. Αν η ΕΛΣΤΑΤ έμπαινε στον κόπο να φτιάξει έναν Δείκτη Τιμών του «καλαθιού του νοικοκυριού», η αλήθεια θα αποκαλυπτόταν, αλλά ο ΔΤΚ φτιάχνεται για άλλους λόγους: για να γνωρίζουν σε ποιο περιβάλλον «επιχειρούν», παίρνουν αποφάσεις και εκπονούν τα πλάνα τους ή τις εκθέσεις τους οι επιχειρηματίες, οι λεγόμενοι θεσμικοί επενδυτές, οι κεντρικές τράπεζες και οι διεθνείς οργανισμοί.

Η κυβέρνηση επαίρεται και για το ότι με την τωρινή αύξηση του κατώτατου μισθού πραγματοποίησε «θεσμική τομή», επειδή «για πρώτη φορά η προστασία του κατώτατου μισθού επεκτείνεται και στο Δημόσιο»! Πρόκειται για ευθεία παραδοχή ότι για τους δημοσίους υπαλλήλους απαιτείται η προστασία του κατώτατου. Υπενθυμίζεται ότι μόλις πριν από λίγες μέρες, έκθεση του ΚΕΠΕ αποκάλυψε πως έχει δημιουργηθεί χάσμα μεταξύ των μισθών στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα - εις βάρος του πρώτου. Και αν οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα είναι ανεπαρκείς, καταλαβαίνουμε τι ισχύει για τους μισθούς στον δημόσιο…

Η αντιπολίτευση ασκεί κριτική στην κυβέρνηση, αποκαλύπτοντας τις στατιστικές της λαθροχειρίες και «επισυνάπτοντας» όλα τα στοιχεία που συγκροτούν τη συνολική εικόνα.

Το ΠΑΣΟΚ

Ο Π. Χρηστίδης, υπεύθυνος ΚΤΕ Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΠΑΣΟΚ, μεταξύ άλλων δήλωσε:

● Οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα είναι πρωταθλητές Ευρώπης σε ώρες απασχόλησης (39,8 εβδομαδιαίως έναντι μέσου όρου Ε.Ε. 36 ώρες), ενώ η αγοραστική τους δύναμη ξεπερνά μόνο εκείνη των πολιτών της Βουλγαρίας. Εργαζόμαστε πολύ, αμειβόμαστε ελάχιστα! Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση υπόσχεται αναστροφή του brain drain. Κι ενώ η Ε.Ε. συστήνει την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων ως θεραπεία των χαμηλών μισθών, στη χώρα μας με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης μόλις 3 στους 10 εργαζομένους καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις.

● Το κόστος στέγασης στην Ελλάδα είναι το υψηλότερο στην Ε.Ε. (35,2% του διαθέσιμου εισοδήματος έναντι μέσου όρου στην Ε.Ε. 19,7%), ενώ ταυτόχρονα πάνω από το 31% του πληθυσμού των πόλεων πληρώνει άνω του 40% του εισοδήματός του για στέγαση.

● Η σημερινή πενιχρή αύξηση του κατώτατου μισθού θα απορροφηθεί από τη φορολογική κλίμακα που παραμένει χωρίς τιμαριθμοποίηση από το 2019 ενώ, όπως δείχνουν τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, ο φόρος του εισοδήματος αυξήθηκε 4 φορές περισσότερο από τη μέση αύξηση των μισθών κατά το διάστημα 2019-2023.

● Η χώρα μας είναι ουραγός στις ποιοτικές θέσεις εργασίας, τα εργατικά ατυχήματα βαίνουν κάθε χρόνο αυξανόμενα, ενώ εξακολουθεί να μην καταγράφει τις επαγγελματικές ασθένειες και τους θανάτους από επαγγελματική νόσο. Η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία αγνοούνται.

● Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση στο ποσοστό των νοικοκυριών που καθυστερούν πληρωμές ενοικίων και υπηρεσιών κοινής ωφέλειας (ρεύμα, νερό, τηλέφωνο) με τεράστια διαφορά από τη δεύτερη Βουλγαρία (47,3% έναντι 18,8%).

● Στη χώρα μας η ψαλίδα ανάμεσα στους μισθούς και τα κέρδη συνεχώς διευρύνεται, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Το μερίδιο των μισθών στην Ελλάδα είναι το δεύτερο χαμηλότερο στην Ε.Ε., ενώ το μερίδιο των κερδών μεγεθύνεται συστηματικά, φτάνοντας να είναι το τρίτο υψηλότερο ανάμεσα στα κράτη-μέλη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ

Ο τομεάρχης Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Γαβρήλος δήλωσε μεταξύ άλλων:

● Ο κατώτατος μισθός για τον ιδιωτικό τομέα θα λάβει αύξηση ύψους περίπου 6% (880 ευρώ μικτά), αυτό μεταφράζεται σε πολύ λιγότερα από 50 ευρώ τον μήνα και αφορά περίπου 575.000 εργαζομένους μόνο! Για δε τους δημοσίους υπαλλήλους η καθαρή αύξηση θα είναι 20 ευρώ μηνιαίως!

● Γιατί στην Ελλάδα σήμερα το 60% των εργαζομένων δεν μπορεί να βγάλει τον μήνα και ο μισθός τελειώνει τις πρώτες κιόλας βδομάδες;

● Γιατί το 88% των νοικοκυριών αναγκάζεται να μειώσει ακόμη και την αγορά βασικών ειδών διατροφής, για να μπορέσει να τη βγάλει μέχρι την επόμενη μηνιαία πληρωμή;

● Γιατί για 6 στους 10 εργαζομένους το ενοίκιο και το κόστος θέρμανσης σπαταλούν πάνω από το 40% του μηνιαίου εισοδήματός τους;

● Γιατί η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων είναι στην προτελευταία θέση της Ε.Ε.;

● Πώς η αύξηση ύψους 6% στον κατώτατο θα μπορέσει να «ρεφάρει» τις αυξήσεις 16,4% στο γενικό επίπεδο τιμών, 33% στα τρόφιμα και 17% στη στέγαση, που βιώνουμε από το 2020 και μετά;

Και επίσης:

● Γιατί η χώρα μας βρίσκεται στην προτελευταία θέση της Ε.Ε. αναφορικά με τον λόγο μισθοί/ΑΕΠ, με 35,1%; Οταν στην υπόλοιπη Ε.Ε. αυτό αντιστοιχεί σε πάνω από το 48%;

● Γιατί 1 στους 3 εργαζομένους δεν παίρνει υπερωρίες, παρ' όλο που τις δουλεύει;

● Γιατί μόνο περίπου το 26% των Ελλήνων εργαζομένων -πιο κάτω από 1 στους 3, δηλαδή- καλύπτεται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας, όταν η Ευρώπη ζητάει να φτάσει το 80% και ο ευρωπαϊκός μέσος όρος αυτή τη στιγμή είναι στο 57%;