Στη Βουλή η συγχώνευση Attica Bank - Παγκρήτιας

Την Παρασκευή αναμένεται να εγκριθεί από την Ολομέλεια της Βουλής η συμφωνία του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) και της Thrivest για τη συγχώνευση Attica Bank - Παγκρήτιας Τράπεζας και την κεφαλαιακή ενίσχυση ύψους 735 εκατ. ευρώ (το φθινόπωρο με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και έκδοση warrants) ανοίγοντας τον δρόμο για τη δημιουργία του 5ου τραπεζικού πυλώνα. Σημειώνεται ότι από το ποσόν αυτό η Attica Bank θα αποπληρώσει άμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο ομόλογο ύψους 100 εκατ. ευρώ, λήξης 2028.

Σήμερα ξεκινάει η συζήτηση στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων για τη συμφωνία ώστε να εισαχθεί στην Ολομέλεια την Πέμπτη, όπου αναμένεται να ανεβούν οι τόνοι αντιπαράθεσης καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάνει λόγο για ζημιά του Δημοσίου, ενώ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε στην καθιερωμένη κυριακάτικη ανάρτησή του (21/7/2024) ότι για τα δύο πιστωτικά ιδρύματα «η λύση που επιτεύχθηκε ήταν η βέλτιστη καθώς εξουδετερώνει τον κίνδυνο τυχόν κατάρρευσής τους, διασφαλίζει καταθέτες και επιχειρήσεις προστατεύοντας την αξία της συμμετοχής του δημόσιου στη μία εξ αυτών».

Στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα τοποθετήσει 475 εκατ. ευρώ, ο e-ΕΦΚΑ 48 εκατ. ευρώ, το Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Εργων 12 εκατ. ευρώ και οι ιδιώτες μέτοχοι, η Thrivest Holdings (συμφερόντων Εξάρχου - Καϋμενάκη - Μπάκου), μαζί με άλλους επενδυτές, θα εισφέρουν 200 εκατ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι η Thrivest Holdings, που έχει ήδη επενδύσει 140 εκατ. ευρώ στις δύο τράπεζες, θα εισφέρει (πέραν των 200 εκατ. ευρώ) και το σύνολο των μετοχών της Παγκρήτιας Τράπεζας, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση.

Και σε ό,τι αφορά τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, υπογραμμίζεται ότι το ΤΧΣ αφενός προστατεύει την αξία της συμμετοχής του ύψους 480 εκατ. ευρώ στην Τράπεζα Αττικής, που αποκτά πλέον θετικές αποδόσεις (θετικός εσωτερικός βαθμός απόδοσης – «internal rate of return» - «IRR»), ενώ θα είχε μηδενική αξία σε περίπτωση μη επίτευξης της συμφωνίας. Αφετέρου, θα διατηρήσει ισχυρή μειοψηφική συμμετοχή (35%-37%) στο νέο σχήμα που έχει σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης.

Με στόχο εξάλλου τη μείωση του δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΝPE ratio) των δύο τραπεζών κάτω από το 3% (από 60% που είναι το σταθμισμένο ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε κάθε μία από τις συγχωνευόμενες τράπεζες) θα κατατεθεί αίτημα ένταξης στο πρόγραμμα τιτλοποιήσεων «Ηρακλής ΙΙΙ» με την αθροιστική ζημιά των δύο πιστωτικών ιδρυμάτων να εκτιμάται σε άνω των 800 εκατ. ευρώ.

Αδυναμίες

Υπενθυμίζεται ότι από το βήμα της πρόσφατης γενικής συνέλευσης της Attica Bank η υποδιοικήτρια της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) Χριστίνα Παπακωνσταντίνου αναφέρθηκε στην επίπτωση της οικονομικής κρίσης που έπληξε όλες τις τράπεζες αλλά στην περίπτωση της Attica συνδυάστηκε και με τις εγγενείς αδυναμίες στις πιστοδοτικές διαδικασίες και στην εταιρική διακυβέρνηση και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου της τράπεζας, που διαπιστώθηκαν και από ελέγχους της Τράπεζας της Ελλάδος εκείνη την περίοδο.

Πράγματι το πόρισμα της ΤτΕ, για τον έλεγχο που ξεκίνησε την άνοιξη του 2016, χαρακτηρίστηκε «φωτιά» καθώς διαπιστώνει σωρεία... παιδαριωδών, σοβαρών παραλείψεων και προβλημάτων, όπως υπολογισμό των επιτοκίων με... το χέρι, δάνεια ύψους περίπου 70 εκατ. ευρώ που δεν εξυπηρετούνταν, δεν ήταν ορατά στο σύστημα και δεν είχαν ληφθεί οι ανάλογες προβλέψεις κ.λπ. αλλά και γκρίζα σημεία στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου του 2015 και προβλήματα εταιρικής διακυβέρνησης. Προφανώς τα προβλήματα δεν γεννήθηκαν τον Ιανουάριο του 2015.

Σημειώνεται ότι από τον Νοέμβριο του 2014, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες εποπτεύονται από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) και οι μη συστημικές από την ΤτΕ. Ο ορισμός και τα κριτήρια επιλογής των διοικήσεων των τραπεζών καθορίζονταν από τον Ν. 4254/7.4.2014 και από το ευρωπαϊκό σύστημα εποπτείας των τραπεζών. Επίσης, στο 3ο μνημόνιο περιλήφθηκε ρήτρα περί «μη πολιτικής παρέμβασης» της κυβέρνησης (no political intervention) στις τράπεζες.