Η Τράπεζα της Ελλάδος για ακόμα μία φορά επισημαίνει ότι ναι μεν βελτιώθηκε η ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών, ωστόσο δεν εξαφανίστηκαν, αλλά βρίσκονται στην οικονομία υπό τη διαχείριση των servicers.
«Η εξέλιξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ/NPLs) εκτός του τραπεζικού τομέα παραμένει αργή και ως εκ τούτου, τα κληροδοτημένα NPL συνεχίζουν να επιβαρύνουν την οικονομία. Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τα ΜΕΔ μετατοπίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τον τραπεζικό στον μη τραπεζικό χρηματοπιστωτικό τομέα και το κράτος. Το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων που διαχειρίζονται servicers εξυπηρετητές ανήλθαν σε 69,5 δισ. ευρώ (32% του ΑΕΠ) τον Δεκέμβριο του 2023» αναφέρεται σε πρόσφατο report της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Institutional Paper 281) και υπογραμμίζεται η υστέρηση ανακτήσεων από εκκαθαρίσεις εξασφαλίσεων λόγω της αναστολής των διαδικασιών εκτέλεσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
«Ωστόσο η διαδικασία επιβραδύνεται επίσης λόγω των καθυστερήσεων στις δικαστικές διαδικασίες, του υψηλού ποσοστού ανεπιτυχών πλειστηριασμών και της μη ρευστοποιήσιμης δευτερογενούς αγοράς για τα ΜΕΔ».
Πάντως οι αργοί ρυθμοί απονομής της δικαιοσύνης δεν αφορούν μόνο τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους αλλά συνολικά την κοινωνία. Σημειώνεται ότι σε πολυσέλιδο υπόμνημά τους προς το υπουργείο Δικαιοσύνης οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων (servicers) έχουν θέσει σειρά ζητημάτων που αφορούν από τη δυνατότητα να λαμβάνουν ηλεκτρονικά τις αποφάσεις των υποθέσεων του νόμου Κατσέλη μέχρι την επιτάχυνση της εκδίκασης ανακοπών και τη λειτουργία των υποθηκοφυλακείων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εκθεσης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, οι servicers διαχειρίζονται ανοίγματα συνολικού ύψους 88 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 69,3 δισ. ευρώ σε Εταιρείες Απόκτησης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις και τα υπόλοιπα 18,7 δισ. ευρώ αφορούν ανοίγματα πιστωτικών ιδρυμάτων.
Ειδικά σε ό,τι αφορά το μεγαλύτερο κομμάτι της διαχείρισης, δηλαδή τα 69,3 δισ. ευρώ, πρόκειται για χαρτοφυλάκιο χαμηλής ποιότητας, καθώς το 91% είναι Μη Εξυπηρετούμενα Ανοίγματα κατά κύριο λόγο καταγγελμένα (74,5%) ενώ το 18,8% είναι σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών, δηλαδή «κόκκινα», και ένα 6,7% είναι αβέβαια είσπραξης (unlike to pay), βρίσκονται δηλαδή στην επικίνδυνη «πορτοκαλί ζώνη». Σημειώνεται ότι από τα 18,7 δισ. ευρώ τραπεζικών ανοιγμάτων που διαχειρίζονται οι servicers το 57% είναι μη εξυπηρετούμενο.
Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτού του χαρτοφυλακίου των 69,3 δισ. ευρώ αφορά δάνεια επιχειρηματικής πίστης (45,6%), τα στεγαστικά αντιπροσωπεύουν το 31,9% και τα καταναλωτικά το 22,5% (αντίστοιχη είναι η εικόνα και για το τραπεζικό χαρτοφυλάκιο των 18,7 δισ. ευρώ).
Το 2023 οι αποπληρωμές, ρευστοποιήσεις εξασφαλίσεων και διαγραφές ανοιγμάτων που διαχειρίζονται οι ΕΔΑΔΠ για λογαριασμό των εν λόγω εταιρειών διαμορφώθηκαν σε 3,02 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, οι αποπληρωμές ανοιγμάτων ανήλθαν σε 1,68 δισ. ευρώ, οι ρευστοποιήσεις υφιστάμενων εξασφαλίσεων σε 0,72 δισ. ευρώ και οι διαγραφές ανοιγμάτων σε 0,61 δισ. ευρώ.
Οι ρυθμίσεις μέχρι το τέλος του 2023 αφορούν το 27,7% του συνολικού υπό διαχείριση χαρτοφυλακίου των 69,3 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ρυθμισμένων ανοιγμάτων αφορά λύσεις οριστικής διευθέτησης (48,2% και αφορά υπόλοιπο 9,28 δισ. ευρώ) και ακολουθούν οι μακροπρόθεσμες λύσεις ρύθμισης (42,6% με υπόλοιπο 8,19 δισ. ευρώ) και οι βραχυπρόθεσμες λύσεις ρύθμισης (9,2% με υπόλοιπο 1,76 δισ. ευρώ).
Ως 40-45% το κούρεμα για δάνεια με εξασφάλιση ακινήτου
Σε ρύθμιση/αποπληρωμή της οφειλής τους με εξασφάλιση οικιστικό ακίνητο μέχρι 120.000 ευρώ καταλήγουν οι 95 στους 100 οφειλέτες δανείων σύμφωνα με τον εκτελεστικό πρόεδρο της doValue Greece, Θόδωρο Καλαντώνη. Οπως αναφέρει σε πρόσφατο άρθρο του στο «ΚReport», οι 4 στους 100 θα οδηγηθούν σε πλειστηριασμό καθώς δεν έκαναν καμία πληρωμή για τουλάχιστον 3 έτη και 1 στους 100 μπορεί να έκανε κάποια πληρωμή, αλλά δεν μπόρεσε να γίνει βιώσιμη ρύθμιση κοινά αποδεκτή. Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από στοιχεία του χαρτοφυλακίου της doValue, ωστόσο αποτυπώνουν τη γενική εικόνα του κλάδου. Στις συναινετικές λύσεις για δάνεια με εξασφάλιση ακίνητο έως 120.000 ευρώ το «κούρεμα» είναι κατά μέσο όρο 40%-45%.
Ενεργητικό και κέρδη
Σε 1,28 δισ. ευρώ ανήλθε το 2023 το συνολικό ενεργητικό των Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις, ενώ το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων καθώς και των υποχρεώσεων των ΕΔΑΔΠ, περιλαμβανομένων των προβλέψεων, ανήλθαν σε 754,2 εκατ. ευρώ και 528,6 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Τα κέρδη των ΕΔΑΔΠ το ίδιο χρονικό διάστημα διαμορφώθηκαν σε 157 εκατ. ευρώ, ενώ το σύνολο των αμοιβών προσωπικού και των διοικητικών εξόδων των ΕΔΑΔΠ αποτελούν το 47% του κύκλου εργασιών τους.
Η εικόνα των προβληματικών χορηγήσεων στις τράπεζες
Το υπόλοιπο των δανείων (εξυπηρετούμενων και μη εξυπηρετούμενων) σε ατομική βάση ανήλθε σε 149,6 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μικρή μείωση κατά 1,4% προερχόμενη κυρίως από το χαρτοφυλάκιο των στεγαστικών δανείων (-5,9%). Στην αύξηση του χαρτοφυλακίου των ενήμερων επιχειρηματικών δανείων (1,9%) οφείλεται και η αντίστοιχη αύξηση του συνολικού αποθέματος των εξυπηρετούμενων δανείων κατά 0,8%, καθώς οι νέες εκταμιεύσεις υπερκάλυψαν τις αποπληρωμές υφιστάμενων οφειλών.
Τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια προς τα νοικοκυριά κατέγραψαν τη σημαντικότερη ποσοστιαία μείωση (-31,4%), ενώ ως προς τα απόλυτα μεγέθη σημαντικότερη ήταν η μείωση στα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια (-1,8 δισ. ευρώ).
Τα δάνεια αβέβαιης είσπραξης (unlikely to pay) ανήλθαν σε 3,2 δισ. ευρώ (32% των ΜΕΔ) στο τέλος του 2023, μειωμένα κατά 20,3% σε σχέση με το τέλος του 2022 (4,1 δισ. ευρώ).
Κατά τη διάρκεια του 2023 οι ροές από εξυπηρετούμενα δάνεια προς μη εξυπηρετούμενα ήταν 2,6 δισ. ευρώ, ενώ αντίστροφη ήταν η πορεία (από «κόκκινα» σε ενήμερα) για δάνεια ύψους 1,8 δισ. ευρώ αφήνοντας καθαρές ροές προς μη εξυπηρετούμενα δάνεια 802 εκατ. ευρώ. Επίσης 1,3% των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (128 εκατ. ευρώ) αφορούν απαιτήσεις που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς νομικής προστασίας και για τις οποίες εκκρεμεί η έκδοση τελεσίδικης δικαστικής απόφασης. Σε καθεστώς νομικής προστασίας είναι το περίπου 2,7% των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων και το 2,4% των «κόκκινων» καταναλωτικών.
Ο ρυθμός αποκατάστασης της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (cure rate) ανήλθε τον Δεκέμβριο του 2023 σε 5,8% και ο δείκτης αθέτησης (default rate) σε 0,4. Το στεγαστικό χαρτοφυλάκιο εμφανίζει τον υψηλότερο ρυθμό αποκατάστασης (7,8%), ενώ το καταναλωτικό χαρτοφυλάκιο τον χαμηλότερο (4,8%). Σε ό,τι αφορά τα ρυθμισμένα δάνεια (forbone) υποχώρησαν στα 8,5 δισ. ευρώ [5,7% του συνόλου των δανείων από 11,4 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022 (7,5%)]. Η μείωση των ρυθμισμένων οφείλεται κυρίως στις συναλλαγές πώλησης ΜΕΔ που έγιναν εντός του 2023. Επισημαίνεται ότι το 10,6% των ήδη ρυθμισμένων δανείων εμφανίζει καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, ποσοστό μειωμένο σε σχέση με το τέλος του 2022 (13,3%).
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας