Περιορίστηκαν τα προβληματικά δάνεια στις τράπεζες

Με υποχώρηση του δείκτη Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (ΜΕΑ/ΝPE) στη ζώνη του 4% «έκλεισε» το 2023 για τις τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες που σταδιακά συγκλίνουν με τα ευρωπαϊκά δεδομένα και με το απόθεμα να είναι περί τα 6 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω του «Ηρακλή», και τη διαχείριση του κύριου όγκου «κόκκινων» δανείων να έχει μεταφερθεί στις εταιρείες διαχείρισης (servicers). Συνολικά μέχρι τις 31.12.2023 οι 15 εταιρείες-μέλη της Ενωσης Εταιρειών Διαχειρίσης (ΕΕΔΑΔΠ) διαχειρίζονταν δάνεια ύψους 91 δισ. ευρώ (σύνολο απαίτησης) εκ των οποίων τα 73 δισ. ευρώ δεν περιλαμβάνονται πλέον σε τραπεζικούς ισολογισμούς.

Επόμενος στόχος για τις συστημικές τράπεζες είναι η υποχώρηση του δείκτη ΝPE στη ζώνη του 3%, ή και χαμηλότερα, μέχρι το τέλος του 2026 σύμφωνα με τα επιχειρησιακά σχέδια της 3ετίας.

Αυτό πάντως που έδειξαν τα αποτελέσματα του 2023 που ανακοίνωσαν τις προηγούμενες μέρες Πειραιώς, Alpha Bank, Eurobank και Εθνική είναι ότι ροές νέων προβληματικών δανείων ήταν περιορισμένες και διαχειρίσιμες. Και σε αυτό συνετέλεσε σε σημαντικό βαθμό το γεγονός ότι εδώ και έναν χρόνο «πάγωσαν» τα κυμαινόμενα επιτόκια στεγαστικών στα επίπεδα του Μαρτίου του 2023 και θα παραμείνουν έτσι για ακόμα έναν χρόνο. Επιπρόσθετα, τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί τα τελευταία δέκα χρόνια ήταν ποιοτικά, χαμηλού ρίσκου, με αποτέλεσμα τα δανειακά χαρτοφυλάκια να δείχνουν μεγάλη ανθεκτικότητα. Τα ενήμερα δάνεια των 4 συστημικών τραπεζών είναι περίπου 135 δισ. ευρώ.

Ειδικότερα, η εικόνα για κάθε τράπεζα διαμορφώνεται ως εξής:

● Στο 3,7% ο δείκτης NPE για την Εθνική Τράπεζα από 5,2% το 2022, με τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα να ανέρχονται σε 1,3 δισ. ευρώ το 2023, μειωμένα κατά 500 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, ως αποτέλεσμα οργανικών ενεργειών. Για φέτος προβλέπεται ο δείκτης να μειωθεί στο 3,5% ώστε να φτάσει στο 3% το 2026. Ο δείκτης κάλυψης ΝPE από σωρευμένες προβλέψεις ήταν στο 87,5%, παραμένοντας στα υψηλότερα επίπεδα του κλάδου. Οι οργανικές ροές ΝPE ανήλθαν σε μόλις 200 εκατ. ευρώ για το σύνολο του έτους, παραμένοντας πολύ χαμηλότερες των εκτιμήσεών, παρά τα υψηλότερα επιτόκια και τις πληθωριστικές πιέσεις, με τις αθετήσεις (defaults) και τις εκ νέου αθετήσεις (redefaults) να αντισταθμίζονται σε μεγάλο βαθμό από την αποκατάσταση της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (curings) στη λιανική τραπεζική.

Αποκατάσταση

Στα 30,5 δισ. ευρώ τα εξυπηρετούμενα δάνεια, αυξημένα κατά 1,3 δισ. ευρώ και σωρευτικά μέχρι το 2026 η διοίκηση έχει θέσει στόχο αύξηση 7%. Το 2023, οι εκταμιεύσεις λιανικής τραπεζικής ενισχύθηκαν στα 1,2 δισ. ευρώ.

● Ο δείκτης ΝPE διαμορφώθηκε για τη Eurobank στο 3,5% από 5,2% στο τέλος του 2022. Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα στις 31.12.2023 ήταν 1,5 δισ. ευρώ μειωμένα κατά 644 εκατ. ευρώ, ενώ τα νέα ΝPEs ήταν λιγότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις, στα 138 εκατ. ευρώ. Η κάλυψη NPEs από τις σωρευτικές προβλέψεις ενισχύθηκε σε 86,4% από 75,5% το 2022. Η διοίκηση εκτιμά ότι ο δείκτης ΝPE θα διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα το 2024 και θα υποχωρήσει στο 3% το 2026.

Τα ενήμερα δάνεια της τράπεζας είναι 41,5 δισ. ευρώ και σύμφωνα με τους στόχους που έχουν τεθεί θα ενισχυθούν (οργανικά) κατά 8,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2026. Ειδικά για φέτος αναμένεται αύξηση των δανείων κατά 2,3 δισ. ευρώ.

● Στο 3,5% υποχώρησε ο δείκτης ΝPE για την Πειραιώς έναντι 6,8% έναν χρόνο νωρίτερα χάρη σε εμπροσθοβαρείς και επιταχυνόμενες συναλλαγές εκκαθάρισης και τα θετικά αποτελέσματα της οργανικής προσπάθειας. Ετσι το απόθεμα των ΝPEs υποχώρησε στο μισό, δηλαδή στα 1,3 δισ. ευρώ από 2,6 δισ. ευρώ έναν χρόνο πριν. Η κάλυψη NPE αυξήθηκε κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως, στο 62%.

Την τριετία 2024-2026 ο δείκτης NPE θα υποχωρήσει περαιτέρω φέτος, στο 3% το 2025 και στο 2,5% το 2026. Σε ό,τι αφορά το χαρτοφυλάκιο εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, αυξήθηκε κατά 5% το 2023 φτάνοντας τα 30,1 δισ. ευρώ και η διοίκηση αναμένει ανάλογη αύξηση φέτος και 6% τα έτη 2025-2026.

● Με 2,2 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (ΜΕΑ/ΝPE) και δείκτη ΝPE στο 6% η Alpha Bank συνεχίζει απρόσκοπτα την εξυγίανση του ισολογισμού της με τα ΝPEs να μειώνονται με ταχύτερο από τον αναμενόμενο ρυθμό. Οι χαμηλές εισροές ΝPE ήταν χαμηλές ενώ ανθεκτικότητα παρουσιάζουν τα προβληματικά δάνεια, που είναι σε καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών – δείχνουν ανθεκτικότητα επιτρέποντας εμπροσθοβαρή μείωση των NPEs και πρόκειται να οδηγήσουν σε περαιτέρω μείωση του δείκτη κάτω από 4% το 2025.

Σημαντική βελτίωση εκτιμάται ότι θα σημειώσει και ο Δείκτης Κάλυψης NPE, ο οποίος αναμένεται να διαμορφωθεί στο 50% το 2024 και στο 60% το 2026.

Το χαρτοφυλάκιο Εξυπηρετούμενων Δανείων του Ομίλου αυξήθηκε 32,9 δισ. ευρώ το δ' τρίμηνο (+4,8% σε ετήσια βάση), αντανακλώντας την αυξημένη ζήτηση για νέα δάνεια από επιχειρήσεις στην Ελλάδα σε συνδυασμό με τον μειωμένο ρυθμό αποπληρωμών το δεύτερο εξάμηνο του έτους.