Τα «ναι μεν, αλλά» της νέας έκθεσης

Χωρίς να μας κάνει σοφότερους, η τελευταία έκθεση μεταπρογραμματικής εποπτείας της ελληνικής οικονομίας που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Κομισιόν, έπειτα από την επίσκεψη κλιμακίου των «επιτηρητών» (Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ESM και ΔΝΤ για συγκεκριμένα κεφάλαια), έχει μερικές διακριτικές, αλλά ενδιαφέρουσες επισημάνσεις που σκιάζουν το success story της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Οι σημαντικότερες αφορούν το χρηματοπιστωτικό σύστημα και το χρέος.

Συνολικά η έκθεση είναι θετική, προβάλλοντας με έμφαση τα στοιχεία «ανθεκτικότητας» της οικονομίας, την κατάκτηση (τουλάχιστον κατά τα 2/3 βάσει του… πιστοληπτικού πρωτοκόλλου) της επενδυτικής βαθμίδας και τις αναπτυξιακές επιδόσεις. Κατά την Κομισιόν, το 2023 θα κλείσει με αύξηση ΑΕΠ κατά 2,4%, το 2024 κατά 2,3% και το 2025 κατά 2,2%. Το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει στο 1,1% του ΑΕΠ φέτος και θα βελτιωθεί ακόμη περισσότερο το 2024-2025 «λόγω της συγκρατημένης αύξησης των δαπανών και της σταθερής αύξησης των εσόδων», όπως επισημαίνει η έκθεση. Η Κομισιόν πιθανότατα δεν πρόλαβε να εντάξει στις εκτιμήσεις της για το έλλειμμα και το πλεόνασμα την πολιτική συμφωνία που επετεύχθη στο Ecofin για τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας, που θα επιτρέψει να φουσκώνει ακόμη περισσότερο το πλεόνασμα με την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών στον υπολογισμό του δημοσιονομικού ισοζυγίου, για την οποία πανηγύριζε η κυβέρνηση.

Στους αστερίσκους της έκθεσης μπορεί να περιληφθούν τα εξής:

● Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου ναι μεν μειώθηκαν, αλλά άνισα, κυρίως υπέρ των συντάξεων. Παραμένουν υψηλές προς τα νοσοκομεία, «γεγονός που απαιτεί διαρθρωτικές βελτιώσεις». Το ενδεχόμενο να μένουν σκοπίμως υψηλές για να «χτίζουν» το πλεόνασμα δεν εξετάζεται από την Κομισιόν.

● Μετά την απότομη πτώση του το πρώτο εξάμηνο του 2023, ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να μειώνεται, αλλά με βραδύτερο ρυθμό, και «λόγω της αύξησης των μισθών», λέει η έκθεση.

● Η αύξηση των επιτοκίων φούσκωσε την κερδοφορία των τραπεζών και βελτίωσε τους κεφαλαιακούς δείκτες τους, αλλά αυτό δεν θα συνεχιστεί για πάντα. Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων φρέναρε το πρώτο εξάμηνο του έτους, γεγονός που «υποδεικνύει πιθανές δυσκολίες των τραπεζών» να διατηρήσουν τον ρυθμό μείωσής τους.

● Η δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων (που έχει νομοθετηθεί από το 2020!) «δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από τον Σεπτέμβριο του 2024. Ως εκ τούτου, το καθεστώς προσωρινής στήριξης για την προστασία των πρωταρχικών κατοικιών ευάλωτων νοικοκυριών πρόκειται να παραταθεί για άλλους 15 μήνες… Μόνο 130 οφειλέτες εισήλθαν στο καθεστώς μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2023», σημειώνει με προφανή απαξία η Κομισιόν.

● Το ελληνικό χρέος, που για το 2024 εκτιμάται πως θα πέσει στο 151,9% του ΑΕΠ, σύμφωνα με την ανάλυση βιωσιμότητας (DSA) που συνοδεύει την έκθεση, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αντιμετωπίζει χαμηλούς κινδύνους, αλλά το πρόβλημα είναι στο ενδιάμεσο. Οι μεσοπρόθεσμοι κίνδυνοι είναι υψηλοί, λέει η ανάλυση και εννοεί την περίοδο από το 2028 μέχρι και το 2034, οπότε οι ανάγκες χρηματοδότησης του Δημοσίου εκτοξεύονται από 11,5% έως και 15,5% του ΑΕΠ, ενώ το χρέος μένει κολλημένο περί το 125% του ΑΕΠ. Και με δεδομένο ότι η υποχρεωτική στοχοθεσία του Συμφώνου Σταθερότητας για χρέος 60% του ΑΕΠ δεν άλλαξε, αυτό προμηνύει ακόμη μια δεκαετία «εγκράτειας» και υψηλών πλεονασμάτων.