Μείον το «ταμείο» του Κοινωνικού Προϋπολογισμού

Μπορεί ο ΕΦΚΑ να επικεντρώθηκε όλο το τελευταίο χρονικό διάστημα στην εκκαθάριση του τεράστιου στοκ εκκρεμών συντάξεων συμβάλλοντας τα μάλα με την επιτάχυνση της εκκαθάρισής τους στη βελτίωση του προεκλογικού προφίλ του κυβερνώντος κόμματος, αλλά τα δύσκολα είναι μπροστά. Επίσης μπορεί η ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) να προσέφερε ό,τι μπορούσε σε επιδόματα και προγράμματα απασχόλησης ισχυροποιώντας την εικόνα της Ν.Δ., αλλά και αυτή αντιμετωπίζει προβλήματα.

Τα δύσκολα και για τους δύο μεγάλους φορείς κοινωνικής πολιτικής που αποσπούν και τη μερίδα του λέοντος στον κοινωνικό προϋπολογισμό αφορούν πρωτίστως -τι άλλο;- το… ταμείο. Και το «ταμείο» του Κοινωνικού Προϋπολογισμού στο πρώτο πεντάμηνο του έτους έχει ένα μεγάλο μείον, που μεταφράζεται με έλλειμμα της τάξης του ενός δισ. ευρώ. Επίπεδα ελλείμματος που παραπέμπουν στη μαύρη τρύπα που είχε ο κοινωνικός προϋπολογισμός πριν από το αντίστοιχο πεντάμηνο του 2007.

Ας δούμε τα επίσημα στοιχεία. Κατ’ αρχάς, σε ποσοστό 50% το έλλειμμα του ενός εκατομμυρίου ευρώ προέρχεται από επικουρική ασφάλιση σύνταξης και πρόνοια. Σε αυτούς τους τομείς, το έλλειμμα αγγίζει περίπου τα 498 εκατομμύρια ευρώ. Η βασικότερη αιτία γι’ αυτό εδράζεται στις επικουρικές συντάξεις, οι οποίες επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ με ένα έλλειμμα της τάξης των 100 εκατομμυρίων ευρώ κάθε μήνα.

Τούτο συμβαίνει γιατί η επικούρηση χάνει πόρους, επειδή όλες οι εισφορές από τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας κατευθύνονται στο νέο ταμείο επικουρικής ασφάλισης, που λειτουργεί με βάση το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, το ΤΕΚΑ. Κι αυτό ανάγκασε τον ΕΦΚΑ, στην τελευταία συνεδρίαση του Δ.Σ. του, να αποφασίσει, κατά πλειοψηφία, την εκποίηση μέρους της κινητής περιουσίας του, πουλώντας μερίδια συνολικού ποσού 155 εκατ. ευρώ, από το «Κοινό Κεφάλαιο των φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης» που βρίσκεται στην Τράπεζα της Ελλάδος.

Δυσμενής είναι και η εικόνα για τα οικονομικά της ΔΥΠΑ (τ. ΟΑΕΔ), καθώς στο πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου εμφανίζει έλλειμμα 400 εκατομμυρίων ευρώ. Βασική αιτία για το έλλειμμα της ΔΥΠΑ είναι η μη απόδοση της οφειλόμενης κρατικής χρηματοδότησης που έπρεπε να ακολουθήσει μετά τη μείωση των εισφορών, μείωση που επιβάρυνε αποκλειστικά την εισφορά υπέρ ανεργίας.

Ο -σύμφωνα με τις μέχρι αυτήν την ώρα πληροφορίες- υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Αδωνις Γεωργιάδης, θα πρέπει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά όχι μόνο τις επιπτώσεις από το κρυφό προεκλογικό κόστος του 1 δισ. ευρώ στον κοινωνικό προϋπολογισμό, αλλά και τις συνέπειες από τα λάθη στις fast truck συντάξεις. Αυτές που, παρά τις διαβεβαιώσεις της διοίκησης του ΕΦΚΑ για «λογικά λάθη» που δεν ξεπερνούν το 10% των συνταξιοδοτικών αποφάσεων, αξιόπιστες μαρτυρίες νομικών γραφείων και συνταξιούχων παραπέμπουν σε πολύ σοβαρά σφάλματα, για τα οποία θα ζητηθεί, αργά ή γρήγορα, ο λογαριασμός.

Πάντως, τα περισσότερα μεγάλα γραφεία κάνουν λόγο για λάθη στις 8 από τις 10 συνταξιοδοτικές αποφάσεις. Πότε θα αρχίσουν τα προβλήματα; Oταν οι συνταξιούχοι που επαναπαύτηκαν στην απόκτηση των αναδρομικών και στην απόφαση για μια σύνταξη της οποίας η εκκαθάριση εκκρεμούσε εδώ και χρόνια, αναρωτηθούν εάν, όντως, το τελικό ποσό αναλογεί στα χρόνια εργασίας για τα οποία είχαν ασφαλιστεί.

Οσο για το έλλειμμα της επικουρικής ασφάλισης, το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι εάν η αντιμετώπισή του θα οδηγήσει μεσοπρόθεσμα και σε μειώσεις επικουρικών συντάξεων. Μια μείωση που προεξοφλούν οι σοβαροί αναλυτές των οικονομικών της κοινωνικής ασφάλισης.