Ενδείξεις ακμής στο ναυτικό επάγγελμα

«Η ελληνική ναυτιλία ακόμη επενδύει σε συμφωνίες κοινωνικών εταίρων και έχει έναν μεγάλο αριθμό συλλογικών συμβάσεων εργασίας», επισήμανε χθες ο δρ Γαβριήλ Αμίτσης, καθηγητής Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας, μιλώντας για τα βασικά χαρακτηριστικά της ναυτικής απασχόλησης στην Ελλάδα, σύμφωνα με την πρώτη ετήσια έκθεση του ΝΑΤ που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του φορέα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η εγγεγραμμένη ναυτική απασχόληση το 2022 παρουσιάζει αύξηση κατά 5% σε σχέση με το 2020, ενώ η αύξηση της συνολικής γυναικείας ναυτικής απασχόλησης είναι ιδιαίτερα δυναμική, καθώς αγγίζει το 31%. Ειδικά σε ό,τι αφορά την εγγεγραμμένη στο ΝΑΤ ναυτική απασχόληση, τα πλέον πρόσφατα στοιχεία για το 2022 καταδεικνύουν ότι:

• • Το 70% των εγγεγραμμένων ναυτικών (η συντριπτική πλειονότητα των οποίων είναι Ελληνες) είναι ηλικίας κάτω των 45 ετών.
• • Το 40% των εγγεγραμμένων ναυτικών ανήκουν στην ηλικιακή κατηγορία 31-45 ετών.
• • Ενας στους τρεις εγγεγραμμένους ναυτικούς ανήκει στην ομάδα των νεοεισερχόμενων στο ναυτικό επάγγελμα (ηλικίας έως 30 ετών).
• • Στις γυναίκες το ποσοστό των εγγεγραμμένων κάτω των 45 ετών φτάνει το 84%.
• • Η επεξεργασία των στοιχείων της ΑΠΔΝ (Αναλυτική Περιοδική Δήλωση Ναυτικών) για το 2022 εντοπίζει έναν συνολικό αριθμό 24.162 εγγεγραμμένων ναυτικών, εκ των οποίων οι 1.814 ήταν υπήκοοι άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε.
• • Ο αριθμός των ναυτικών που εξαγόρασαν χρόνο υπηρεσίας σε μη συμβεβλημένα πλοία ξένης σημαίας το 2022 ανήλθε στους 5.352, πλησιάζοντας το ιστορικό υψηλό του 2019.
• • Η απασχόληση στην κατηγορία των δεξαμενόπλοιων παρουσιάζει σχετική σταθερότητα καθ’ όλο το έτος, χωρίς να επηρεάζεται από εποχικές διακυμάνσεις (ξεκινώντας από 3.560 απασχολούμενους τον Ιανουάριο και καταλήγοντας σε 3.760 τον Δεκέμβριο, με υψηλότερο δείκτη τους 3.964 τον Οκτώβριο). Το ίδιο ισχύει για την κατηγορία των φορτηγών (ξεκινώντας από 1.672 απασχολούμενους τον Ιανουάριο και καταλήγοντας στους 1.732 τον Δεκέμβριο, με υψηλότερο δείκτη τους 1.740 τον Οκτώβριο).

Στον αντίποδα, η απασχόληση στην κατηγορία των επιβατηγών πλοίων εμφανίζει έντονες εποχικές διακυμάνσεις, καθώς ο δείκτης των απασχολούμενων ξεκινά από 4.440 τον Δεκέμβριο, κορυφώνεται σε 6.380 τον Ιούλιο (αύξηση σχεδόν 70%) και μειώνεται σταδιακά και πάλι από τον Οκτώβριο. Το ίδιο ισχύει για την κατηγορία των θαλαμηγών, όπου ο δείκτης των απασχολούμενων ξεκινά από τους 760 τον Ιανουάριο, εκτινάσσεται στους 1.654 τον Αύγουστο (αύξηση σχεδόν 100%) και μειώνεται σταδιακά και πάλι από τον Οκτώβριο

Σε ποιους οφείλεται η επιτυχία του ΝΑΤ;

«Το ΝΑΤ μηδένισε όλες τις εκκρεμότητες στις ληξιπρόθεσμες αιτήσεις για τη χορήγηση συντάξεων» είπε χθες ο διοικητής του. Κι αυτό δεν είναι είδηση. Είδηση, όμως, είναι η παραδοχή του ότι την επίτευξη του στόχου «πρωτίστως τη χρωστάμε στους εργαζόμενους του ΝΑΤ. Οχι μόνο για τον επαγγελματισμό τους αλλά και για την αγάπη τους προς τον Ελληνα ναυτικό και την οικογένειά του». Με αυτά τα λόγια έκλεισε τη σύντομη εισαγωγή του ο διοικητής του ΝΑΤ, Κωνσταντίνος Τσαγκαρόπουλος.

Ο κ. Τσαγκαρόπουλος επέμεινε στη σημασία της υπηρεσιακής προσφοράς του προσωπικού, ενώ εξήρε και τους 50 εργαζόμενους προσωρινής απασχόλησης που βοήθησαν στο έργο των απονομών μέσω προγράμματος του π. ΟΑΕΔ (ΔΥΠΑ). Οσοι προέρχονται από οικογένειες ναυτικών και συμβαίνει να είναι ταυτοχρόνως μεγαλωμένοι στις γειτονιές του Πειραιά, κατανοούν ότι αυτά τα λόγια έχουν πραγματική βάση. Πάντα το προσωπικό του ΝΑΤ ήταν κοντά στους ναυτικούς.

Ομως τα τελευταία χρόνια ξεπέρασαν τα όριά τους. «Από το 2016 και μετά ήταν πολύ δύσκολα κι ό,τι κατορθώσαμε το οφείλουμε σε όλους τους συναδέλφους, στον Σύλλογο, στην προηγούμενη και την τωρινή διοίκηση και στα παιδιά από τον ΟΑΕΔ» είπε συγκινημένη η γενική διευθύντρια του ΝΑΤ, Γεωργία Μανιάτη, παραλαμβάνοντας τον έπαινο για την προσφορά της από τα χέρια του υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας Γ. Πλακιωτάκη. Με επαίνους τιμήθηκαν ακόμη τρία στελέχη καθώς και ο πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων, γιατί όπως είπε ο Κ. Τσαγκαρόπουλος «η δουλειά έγινε ομαδικά κι όλοι ήταν εκεί όταν χρειάστηκε», παρουσιάζοντας έναν πίνακα που θα κοσμεί την αίθουσα του διοικητικού συμβουλίου με χαραγμένα όλα τα ονόματα του προσωπικού του ΝΑΤ που εργάστηκαν σκληρά για να κλείσουν οι συνταξιοδοτικές εκκρεμότητες.

Και η ατμόσφαιρα χθες στο Δημοτικό Θέατρο είχε κάτι από τη συγκινητική προσφορά των εργαζομένων. Ομως γιατί αυτό συμβαίνει στο ΝΑΤ κι όχι και στα άλλα συγχωνευθέντα στον ΕΦΚΑ Ταμεία; Βεβαίως, τα πρόσωπα παίζουν σημαντικό ρόλο. Και η επιλογή του πρώην υποδιοικητή ΕΦΚΑ Τσαγκαρόπουλου αποδεικνύεται επιτυχής. Ομως αυτό που έδωσε και στον ίδιο και στο προσωπικό τη δυνατότητα να ξεφύγουν από τη μίζερη πραγματικότητα της δημόσιας διοίκησης ήταν η εξασφάλιση μιας σχετικής αυτοτέλειας του ΝΑΤ ακόμη και μετά την ένταξή του στον ΕΦΚΑ και σ’ αυτό ίσως έπαιξαν ρόλο όχι μόνο τα συνδικάτα αλλά και η εργοδοσία, ο εφοπλισμός.

Ηδη από το 2018 ξεκίνησε η λειτουργία της νέας βάσης δεδομένων του ΝΑΤ, η οποία αντιστοιχεί στην εφαρμογή «Αναλυτική Περιοδική Δήλωση Ναυτικών» (ΑΠΔΝ). «Μέσω της ΑΠΔΝ ενισχύθηκαν ο βαθμός αξιοπιστίας, το εύρος και η ποικιλία των διοικητικών δεδομένων που συγκεντρώνει το ΝΑΤ σχετικά με τη ναυτική απασχόληση. Παράλληλα, το ΝΑΤ απέκτησε το 2021 και άρχισε να χρησιμοποιεί κεντρικό σύστημα αναφορών επιχειρηματικής ευφυΐας (Business Intelligence - BI).

Πρόκειται για ένα εξειδικευμένο πληροφοριακό σύστημα που επιτρέπει την ταχύτερη πρόσβαση στην πληροφορία, διευκολύνει την υποβολή ερωτημάτων και την άντληση στοιχείων και από τις δύο βάσεις δεδομένων του φορέα (ΟΠΣ/ΝΑΤ και ΑΠΔΝ) και παρέχει τη δυνατότητα αξιοποίησης προηγμένων τεχνικών μετασχηματισμού δεδομένων» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην εισαγωγή της Εκθεσης του ΝΑΤ για τη ναυτική απασχόληση.