Τροχάδην για μειώσεις ΦΠΑ σε είδη διατροφής

Ανατροπές στον σχεδιασμό του οικονομικού επιτελείου φέρνει η συνέχιση της πολεμικής σύρραξης στην Ουκρανία καθώς φουντώνει τις πληθωριστικές φλόγες, ανεβάζει τον λογαριασμό για τα μέτρα στήριξης και οδηγεί σε επί τα χείρω αναθεώρηση των προβλέψεων για την πορεία της οικονομίας και των ελλειμμάτων για το τρέχον έτος.

Ηδη η εκρηκτική κατάσταση στο μέτωπο της ενεργειακής ακρίβειας και η δυνατότητα για παρεμβάσεις στις τιμές, μέσω της μείωσης του ΦΠΑ, σε βασικά είδη διατροφής αναγκάζουν το υπουργείο Οικονομικών να προχωρήσει σε διεύρυνση των δαπανών κατά 2 δισ. ευρώ με την κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού στη Βουλή την επόμενη εβδομάδα.

Τα λεφτά θα αντληθούν από το «μαξιλάρι» των εσόδων που έχει φουσκώσει στα 40 δισ. ευρώ και με αυτά τα δεδομένα επαρκεί για να καλύψει τις φετινές ανάγκες ακόμα κι αν δεν υπάρξουν νέες εκδοτικές κινήσεις από την πλευρά του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ). Ωστόσο σε ένα σενάριο ραγδαίας κλιμάκωσης των ταμειακών πιέσεων τα περιθώρια για τη χρήση του «μαξιλαριού» θα είναι μάλλον περιορισμένα, καθώς η στάθμη της δεξαμενής δεν πρέπει να πέσει κάτω από ένα επίπεδο, διότι κάτι τέτοιο θα κλόνιζε την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών.

Για την ώρα, το ρευστό και γεμάτο με αβεβαιότητες σκηνικό αναγκάζει το οικονομικό επιτελείο να αλλάξει άρδην τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη το 2022 με το Πρόγραμμα Σταθερότητας που θα αποσταλεί στην Κομισιόν τον Απρίλιο και θα ενσωματώνει δύο σενάρια για την πορεία του ΑΕΠ. Το βασικό, που θα προβλέπει «φρενάρισμα» του ρυθμού μεγέθυνσης στην περιοχή του 2,5%-3% έναντι αρχικής πρόβλεψης για 4,5% λόγω του αναμενόμενου περιορισμού της ιδιωτικής κατανάλωσης, το «πάγωμα» των επενδυτικών σχεδίων και τη διεύρυνση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο λόγω της εκτίναξης του κόστους των εισαγωγών.

Δυσμενή σενάρια

Το δυσμενές, που βασίζεται στην πρόβλεψη για πολύμηνη παράταση του πολέμου, όπου σε αυτή την περίπτωση τα πλήγματα θα είναι ισχυρότερα με τα ακραία σενάρια να κάνουν λόγο ακόμα και για επιβράδυνση του ΑΕΠ κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες με προσγείωση του ρυθμού κάτω από το 2% για φέτος. Γεγονός που σημαίνει ότι ο λογαριασμός της ζημιάς στην πραγματική οικονομία θα ξεπεράσει τα 4 δισ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή, το πρωτογενές έλλειμμα έχει ήδη διογκωθεί λόγω των μέτρων στα επίπεδα του 1,6%-1,8% του ΑΕΠ έναντι στόχου στον προϋπολογισμό για 1,2%, ενώ δρομολογούνται νέες παρεμβάσεις που θα ανεβάσουν το κόστος και θα επηρεάσουν το τελικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Ανατιμήσεις

Ηδη οι ραγδαίες ανατιμήσεις σε ευρύ φάσμα ειδών διατροφής βάζει στην κυβερνητική ατζέντα σενάριο μείωσης του συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 6% και για ορισμένη χρονική περίοδο σε συγκεκριμένα τρόφιμα, όπως το αλεύρι, τα σπορέλαια και τα δημητριακά, με κόστος πάνω από 150 εκατ. ευρώ.

Τα νέα μέτρα είναι για την κυβέρνηση μονόδρομος καθώς οι καταναλωτές βομβαρδίζονται ταυτόχρονα και από τον υψηλό πληθωρισμό, που κινείται χωρίς φρένα και αναμένεται να ξεπεράσει το 8% για τον μήνα Μάρτιο, από 7,2% που έτρεχε τον Φεβρουάριο, ανοίγοντας βαθιές τρύπες στα νοικοκυριά και στο λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων. Η νέα πρόβλεψη για τον μέσο πληθωρισμό το 2022 θα είναι στο 6% από το 1% που ήταν η αρχική.