Πονοκέφαλος η εξαγορά του ΔΕΣΦΑ

Ανησυχεί την κυβέρνηση, που αναζητεί έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις, η διερεύνηση από τη διεύθυνση ανταγωνισμού της Ε.Ε. της εξαγοράς του 66% του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, έναντι 400 εκατ. ευρώ από την αζερική SOCAR

Η ανακοίνωση της γενικής διεύθυνσης ανταγωνισμού της Ε.Ε. ότι ξεκινάει σε βάθος διερεύνηση της προτεινόμενης εξαγοράς του 66% του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) από την αζερική SOCAR, έναντι 400 εκατ. ευρώ, δημιουργεί νέο πονοκέφαλο στην ελληνική κυβέρνηση, που αναζητά άμεσα έσοδα από το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων.

Πηγές του ελληνικού υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιχείρησαν χθες να υποβαθμίσουν το ζήτημα και έκαναν λόγο για τυπικό έλεγχο, που σε κάθε περίπτωση θα ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2015.

Η SOCAR από τη μεριά της, μοναδική υποψήφια για την αγορά του ΔΕΣΦΑ, σε ανακοίνωσή της εκφράζει την πρόθεσή της να συνεργαστεί με την Επιτροπή για την ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωση του έργου της.

Είναι ωστόσο σαφές ότι μόνο για τυπικό έλεγχο δεν πρόκειται. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκφράζει κατ’ αρχήν την ανησυχία ότι η εξαγορά του ΔΕΣΦΑ από τη SOCAR θα περιορίσει τον ανταγωνισμό στην αγορά φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι με την ολοκλήρωση της έρευνας η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει όρους ή περιορισμούς στην εμπορική δραστηριότητα της SOCAR σε Ελλάδα αλλά και στην Ε.Ε., λόγω της συμμετοχής της στον αγωγό ΤΑΡ, ο οποίος μέσω Ελλάδας και Αλβανίας καταλήγει στην Ιταλία.

Η έρευνα αγοράς

Η Ε.Ε. αναφέρει ότι από την αρχική έρευνα αγοράς προκύπτει ότι η εξαγοραζόμενη εταιρεία υπό την ιδιοκτησία της SOCAR έχει και τη δυνατότητα αλλά και το κίνητρο να παρεμποδίζει τους ανταγωνιστές της στην αγορά προμήθειας φυσικού αερίου από το να αποκτούν πρόσβαση στο εθνικό σύστημα μεταφοράς και έτσι να περιορίζει τον ανταγωνισμό στην αγορά χονδρικής. Μεταξύ άλλων αναφέρει ότι θα αποκτήσει τη δυνατότητα να περιορίζει την πρόσβαση των ανταγωνιστών της σε στρατηγικής σημασίας επενδύσεις (όπως ο τερματικός υγροποιημένου αερίου της Ρεβυθούσας, διασυνδέσεις του εθνικού συστήματος φυσικού αερίου με τον αγωγό ΤΑΡ, στον οποίο η SOCAR συμμετέχει με 20%).

Επιπλέον δε θα έχει τη δυνατότητα να παρεμποδίζει την είσοδο ποσοτήτων αερίου στο ελληνικό σύστημα με τρόπο που να ευνοεί τα συμφέροντα της SOCAR σε βάρος των ανταγωνιστών της.

Η Επιτροπή σημειώνει ότι το ελληνικό ρυθμιστικό πλαίσιο είναι απίθανο να αποτρέψει την εταιρεία από την άσκηση συμπεριφοράς που θα παραβιάζει τον ανταγωνισμό και την ισότιμη άσκηση δραστηριοτήτων στο φυσικό αέριο από όλους τους παίκτες. Αυτό θα μπορούσε να μειώσει τον αριθμό των προμηθευτών στην Ελλάδα και τελικά να οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές. Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι σε πολλές χώρες τις δυτικής Ευρώπης, οι εταιρείες υποδομών και δικτύων (π.χ. φυσικού αερίου, ηλεκτρισμού, αεροδρόμια κ.λπ.) ελέγχονται μετοχικά από ασφαλιστικά ταμεία καθώς πρόκειται για επενδύσεις με χαμηλή αλλά σταθερή απόδοση

Η εμπλοκή της ρωσικής Gazprom

Η υπόθεση ΔΕΣΦΑ – SOCAR δεν είναι άσχετη με τη ρωσική Gazprom. Οι παροικούντες τις Βρυξέλλες σημειώνουν ότι βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε βάρος του ρωσικού κολοσσού για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης και παρεμπόδιση εισόδου τρίτων στις αγορές χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ. Επιπρόθετα, η Ε.Ε., επικαλούμενη διαμόρφωση μονοπωλιακών καταστάσεων στην αγορά, απέτρεψε τη μεταβίβαση της ΔΕΠΑ στην Gazprom. Η ρωσική εταιρεία, λοιπόν, είχε δημοσιοποιήσει την πρόθεσή της να αντιδράσει στη μεταβίβαση του ΔΕΣΦΑ στην αζερική SOCAR, καθώς η τελευταία έχει ακριβώς την ίδια δομή και τα ίδια χαρακτηριστικά με τη ρωσική εταιρεία. Ετσι, η Ε.Ε. βάζει τώρα στο μικροσκόπιο τη συμφωνία για τη μεταβίβαση του ΔΕΣΦΑ, ώστε αν την εγκρίνει να μην υπάρχει ο κίνδυνος να συρθεί από την Gazprom στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.