Οι νέες τάσεις στην αγορά τροφίμων

To 2023 ήταν η χρονιά με τον υψηλότερο πληθωρισμό τροφίμων που γνώρισε η Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τις τιμές στις χώρες της Ε.Ε. να έχουν ανέβει μεσοσταθμικά κατά 12,8%. Με αυτή τη θλιβερή παραδοχή ξεκινάει η φετινή έκθεση της διεθνούς συμβουλευτικής εταιρείας Μc Kinsey για την «Κατάσταση του Εμπορίου Τροφίμων στην Ευρώπη», η οποία συντάσσεται κάθε χρόνο σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Επιμελητήριο Εμπορίου - Εurocommerce.

Η έκθεση φέρει τον αισιόδοξο τίτλο «Σημάδια Ελπίδας», επιμένοντας ότι, «μολονότι οι αντίξοες συνθήκες της αγοράς εξακολουθούν να πιέζουν τα πορτοφόλια των καταναλωτών και τα περιθώρια κέρδους των λιανεμπόρων συμπιέζονται από τα αυξανόμενα κόστη», υπάρχουν και θετικές ενδείξεις: «Ο πληθωρισμός έχει σταθεροποιηθεί, οι πραγματικοί μισθοί ανακάμπτουν, λιγότεροι καταναλωτές δείχνουν ότι θέλουν να συμπιέσουν κι άλλο τις αγορές τους, ενώ υπάρχουν κάποιες ομάδες που εμφανίζονται διατεθειμένες να τις “αναβαθμίσουν”», γράφει ο πρόλογος της έρευνας, βασικά σημεία της οποίας δημοσιοποιεί το Εμπορικό Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά.

Η έρευνα εξετάζει τις συνθήκες του εμπορίου τροφίμων, απευθύνοντας ερωτηματολόγια σε περισσότερους από 12.000 καταναλωτές σε 12 χώρες. Η κορυφαία προτεραιότητα για τους CEOs των μεγάλων αλυσίδων τροφίμων παραμένει και φέτος «η αντιμετώπιση της πίεσης στα κόστη και στα περιθώρια κέρδους». Η δεύτερη τάση είναι η «επιστροφή της πόλωσης». Από τη μία «ο 1 στους 5 καταναλωτές σκοπεύει να ξοδέψει περισσότερα για τρόφιμα τους επόμενους 3 μήνες», από την άλλη το 45% εξακολουθεί να αναζητά τρόπους εξοικονόμησης.

Η τρίτη τάση είναι η άνοδος της κατανάλωσης φαγητού εκτός σπιτιού, που αυξάνεται με ρυθμό 8%, έναντι 3% του εμπορίου τροφίμων. Ψηλά είναι η τάση για βιωσιμότητα, όμως μόνο το 29% των μεγάλων εταιρειών έχει πετύχει τους στόχους του.

Ακολουθούν η αποδέσμευση του ηλεκτρονικού εμπορίου από τα φυσικά καταστήματα (οι 4 στους 10 καταναλωτές στη Βρετανία ψωνίζουν σε άλλα καταστήματα online και σε άλλα offline), η επέκταση του «retail media», όπως ονομάζονται τα ψηφιακά (αλλά και φυσικά) κανάλια επικοινωνίας των μεγάλων αλυσίδων, που πουλάνε διαφημιστικό χώρο σε τρίτους, αξιοποιώντας την τεράστια επισκεψιμότητα και πελατειακή τους βάση. Στην 7η θέση είναι η σωστή χρήση της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης για να «ξεκλειδώσουν» οι δυνατότητες αξιοποίησης των αναλυτικών δεδομένων που συγκεντρώνουν οι αλυσίδες τροφίμων και, τέλος, η τάση «να γίνει ξανά το λιανεμπόριο τροφίμων μια απασχόληση με ταλέντο και δεξιότητες», καθώς, το 2023, οι κενές θέσεις εργασίας στον κλάδο ανέρχονται στο 2,2% επί του συνόλου του αναγκαίου προσωπικού, έναντι 1,7% το 2019 (αύξηση 29,4%).