Πιέσεις και από τον Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας για τα πυρηνικά του Ιράν

Σε πολύ κρίσιμο στάδιο βρίσκονται οι συνομιλίες μεταξύ του Ιράν και των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Οι δύο πλευρές θα έχουν νέες συνομιλίες αυτό το Σάββατο στη Ρώμη, ξανά με τη μεσολάβηση του Ομάν. Προηγήθηκε η συνάντηση του περασμένου Σαββάτου, με αμφότερες τις πλευρές να εκφράζουν την ικανοποίησή τους για το αποτέλεσμα της πρώτης επαφής τους.

Την κρισιμότητα των διαπραγματεύσεων επισήμανε ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) Ραφαέλ Γκρόσι, ο οποίος άσκησε και αυτός πιέσεις –όπως έχει κάνει και ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ– για άμεση επίτευξη συμφωνίας.

Υπενθυμίζεται ότι ο Τραμπ είχε απειλήσει ξεκάθαρα την Τεχεράνη ότι τα πράγματα θα πάνε «άσχημα» αν δεν υπάρξει συμφωνία. Συγκεκριμένα, ο Τραμπ έχει απειλήσει το Ιράν με βομβαρδισμό και με την επέκταση των δασμών σε τρίτες χώρες που αγοράζουν ιρανικό πετρέλαιο. Μάλιστα, οι ΗΠΑ έχουν μεταφέρει επιπλέον πολεμικά αεροσκάφη στην περιοχή.

«Ο χρόνος πιέζει», δήλωσε από την πλευρά του, σήμερα, ο Γκρόσι και πρόσθεσε: «Βρισκόμαστε σε κρίσιμο στάδιο σε αυτές τις σημαντικές διαπραγματεύσεις» που θα φιλοξενηθούν το Σάββατο στη Ρώμη. «Ξέρουμε ότι διαθέτουμε λίγο χρόνο, για αυτό βρίσκομαι εδώ (σ.σ.: στην Τεχεράνη) για να διευκολύνω τη διαδικασία», πρόσθεσε, μιλώντας σε πολλά ιρανικά μέσα ενημέρωσης. 

Ο Γκρόσι συναντήθηκε το πρωί με τον Ιρανό ομόλογό του, τον Μοχαμάντ Εσλαμί, τον επικεφαλής του Ιρανικού Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας. Δεν διέρρευσε καμία λεπτομέρεια από τη συζήτησή τους. Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Αμπάς Αραγτσί, που συναντήθηκε επίσης με τον Γκρόσι, έκανε λόγο για μια «χρήσιμη συζήτηση». «Τους επόμενους μήνες, ο Οργανισμός μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην ειρηνική διευθέτηση του ιρανικού πυρηνικού θέματος», πρόσθεσε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ.

Υπενθυμίζεται ότι ο ΙΑΕΑ είναι υπηρεσία του ΟΗΕ που εδρεύει στη Βιέννη και  έχει αναλάβει να επαληθεύσει τον ειρηνικό χαρακτήρα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Οι δυτικές χώρες, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, καθώς και το Ισραήλ, υποψιάζονται εδώ και καιρό ότι το Ιράν επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Η Τεχεράνη απορρίπτει αυτές τις κατηγορίες και υπερασπίζεται το δικαίωμά της στην ανάπτυξη του πυρηνικού προγράμματός της για ειρηνικούς σκοπούς, κυρίως για την παραγωγή ενέργειας.

⇒ Ο Γκρόσι προειδοποίησε χθες (Τετάρτη) εναντίον επιθέσεων στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, μετά τις πρόσφατες απειλές της Ουάσιγκτον. «Νομίζω πως υπήρξαμε πάντοτε πολύ ξεκάθαροι όσον αφορά το γεγονός ότι επιθέσεις εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων δεν είναι αποδεκτές και χειροτερεύουν οποιοδήποτε πρόβλημα», υπογράμμισε. Πέρα από τον κίνδυνο να ξεσπάσει πόλεμος ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν, ο Γκρόσι επισήμανε πως τέτοια πλήγματα θα είχαν τεράστιες περιβαλλοντικές και «ραδιολογικές συνέπειες».

⇒ Ο Τραμπ φέρεται να απέρριψε σχέδιο για αεροπορικούς βομβαρδισμούς του Ισραήλ εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν και να πρόκρινε την έναρξη διαπραγματεύσεων προκειμένου να κλειστεί συμφωνία με την Τεχεράνη ώστε να περιοριστεί το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της χώρας, ανέφερε χθες  η εφημερίδα New York Times, επικαλούμενη πηγές της στην κυβέρνησή του και άλλες πηγές.

⇒ Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ έστειλε σήμερα στη Ρωσία τον υπουργό του επί των Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί με επιστολή του προς τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, αποσκοπώντας στην ενίσχυση της υποστήριξης από τη Μόσχα ενόψει ενός δεύτερου γύρου διαπραγματεύσεων για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα με τις ΗΠΑ. Η Ρωσία, επί μακρόν σύμμαχος της Τεχεράνης, διαδραματίζει κάποιο ρόλο στις διαπραγματεύσεις του Ιράν με τη Δύση για το πυρηνικό του πρόγραμμα καθώς είναι μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με δικαίωμα αρνησικυρίας και συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας που είχε υπογραφεί το 2015 με την Τεχεράνη για το πυρηνικό της πρόγραμμα, από την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ είχε αποσύρει τις ΗΠΑ το 2018 κατά την πρώτη του θητεία στον Λευκό Οίκο.

Σημειώνεται επίσης ότι το 2015, το Ιράν σύναψε συμφωνία με τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (Κίνα, Ρωσία, Ηνωμένες Πολιτείες, Γαλλία και Βρετανία) και τη Γερμανία για να εποπτεύουν τις πυρηνικές του δραστηριότητες. Η παραπάνω συμφωνία προσέφερε στο Ιράν μια χαλάρωση των διεθνών κυρώσεων με αντάλλαγμα έναν περιορισμό των πυρηνικών φιλοδοξιών του. Το Ιράν τηρούσε τις δεσμεύσεις του, σύμφωνα με τον ΙΑΕΑ. Αλλά το 2018, ο Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε μονομερώς τις ΗΠΑ από τη συμφωνία και επανέφερε τις αμερικανικές κυρώσεις. Η απόφαση αυτή είχε υποκινηθεί κυρίως από την απουσία μέτρων κατά του βαλλιστικού προγράμματος του Ιράν, το οποίο η Ουάσινγκτον θεωρεί ως απειλή.