Διαπραγματεύσεις με χαμηλές προσδοκίες

Aλλος ένας κύκλος ειρηνευτικών συνομιλιών για τη Γάζα ξεκίνησε με μάλλον χαμηλές προσδοκίες, χθες στην Ντόχα του Κατάρ. Οι διαπραγματεύσεις αυτή τη φορά δεν αφορούν μόνο την πολύπαθη Λωρίδα, αλλά και την αποφυγή μιας ευρύτερης ανάφλεξης μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια στο Ιράν και την απειλή της Τεχεράνης για αντίποινα κατά του Ισραήλ. Διεξάγονται μάλιστα στη σκιά ενός νέου θλιβερού ρεκόρ που έσπασε κατά τη διάρκεια των 10 και πλέον μηνών που μαίνεται ο γενοκτονικός πόλεμος του Ισραήλ: αυτού των 40.000 νεκρών Παλαιστινίων.

Οι αντιπρόσωποι των ΗΠΑ, του Κατάρ και της Αιγύπτου είχαν χθες την πρώτη τους συνάντηση με την ισραηλινή αντιπροσωπεία. Η Χαμάς, αν και δεν έχει στείλει εκπρόσωπο, δηλώνει ότι θα παρακολουθεί τις εξελίξεις. Υπενθυμίζει πως έχει δηλώσει επίσημα ότι αποδέχεται το ειρηνευτικό σχέδιο που έχει προτείνει ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ότι δεν υπάρχει λόγος «να διαπραγματεύεται για να διαπραγματεύεται». Λέει μάλιστα ότι ένας σοβαρός λόγος για τον οποίο δεν παίρνει μέρος σε αυτές τις συνομιλίες είναι οι τροποποιήσεις που ζητά το Ισραήλ.

Το σχέδιο που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ τον περασμένο Μάιο περιλαμβάνει τρεις φάσεις. Η πρώτη και κρισιμότερη προβλέπει «πλήρη και ολοκληρωτική κατάπαυση του πυρός» για έξι εβδομάδες, απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων από όλες τις κατοικημένες περιοχές, επιστροφή των εκδιωχθέντων Παλαιστινίων στα σπίτια τους και απελευθέρωση μέρους των ομήρων με παράλληλη αποφυλάκιση Παλαιστίνιων κρατουμένων σε ισραηλινές φυλακές. Στη δεύτερη φάση θα αφεθούν ελεύθεροι όλοι οι όμηροι και η κατάπαυση του πυρός θα γίνει μόνιμη.

Στη δε τρίτη, θα γίνει η επιστροφή των λειψάνων των νεκρών Ισραηλινών ομήρων και θα τεθεί σε εφαρμογή ένα μεγάλο σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γάζας. Η Χαμάς κατηγορεί το Ισραήλ ότι ζητά επιπλέον μόνιμη στρατιωτική παρουσία στα νότια σύνορα της Γάζας με την Αίγυπτο, καθώς και την τοποθέτηση στρατιωτών σε έναν νοητό δρόμο ανάμεσα στο βόρειο και το νότιο τμήμα της Λωρίδας οι οποίοι θα «φιλτράρουν» τους Παλαιστινίους που θα επιστρέφουν στον Βορρά για να εντοπίσουν τυχόν μαχητές της Χαμάς. Το Ισραήλ χαρακτηρίζει αυτές τις προσθήκες «διευκρινίσεις με στόχο την καλύτερη εφαρμογή του σχεδίου».

Χαμηλά ο πήχης

Με όλα αυτά τα δεδομένα, κανείς δεν προσδοκά μια πραγματική στροφή. Ο Λευκός Οίκος, αν και χαρακτήρισε «πολλά υποσχόμενη αρχή» τις συνομιλίες στο Κατάρ, φρόντισε παράλληλα να χαμηλώσει τις προσδοκίες. «Πρέπει να γίνουν πολλά ακόμα. Με δεδομένη την πολυπλοκότητα του πράγματος, δεν προσδοκούμε να προκύψει σήμερα κιόλας μια τελική συμφωνία», δήλωσε ο εκπρόσωπος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι.

Το διπλωματικό αλισβερίσι πάντως συνεχίζεται και εκτός Κατάρ. Το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι αναμένεται σήμερα επίσκεψη των ΥΠΕΞ της Γαλλίας Στεφάν Σεζουρνέ και της Βρετανίας Ντέιβιντ Λάμι με αντικείμενο συζήτησης την αποφυγή γενικότερης πολεμικής ανάφλεξης. Παρ’ όλο που μέχρι χθες το βράδυ το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών δεν είχε επιβεβαιώσει το ταξίδι στο Ισραήλ, πηγές του τόνιζαν ότι «το Ηνωμένο Βασίλειο θα χρησιμοποιήσει κάθε διαθέσιμο διπλωματικό εργαλείο προκειμένου να φέρει εκεχειρία στη Γάζα».

Βέβαια, η πραγματικά συγκλονιστική είδηση της ημέρας ήταν ο «στρογγυλός» αριθμός των 40.000 νεκρών, γυναικών και παιδιών στην πλειονότητά τους. Ενας αριθμός, ωστόσο, ενδεχομένως κατώτερος του πραγματικού. «Αυτός ο αριθμός περιλαμβάνει μόνο τα πτώματα που έχουμε λάβει και θάψει», λέει στην Guardian ο δόκτωρ Μαρουάν αλ Χαμς από το υπουργείο Υγείας της Παλαιστίνης.

Πιστεύεται ότι περίπου 10.000 νεκροί παραμένουν θαμμένοι κάτω από τα ερείπια, καθώς στη Γάζα αυτή τη στιγμή δεν διαθέτουν τα μέσα για να καθαρίσουν τα συντρίμμια. Επίσης, προσθέτει ο Αλ Χαμς, «οι άνθρωποι που πέθαναν από τις έμμεσες συνέπειες του πολέμου, όπως ασθένειες, πείνα και κατάρρευση του συστήματος υγείας, δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτόν τον αριθμό. Θα πρέπει», σημειώνει, «να συσταθεί μια επιτροπή που θα καταμετρήσει όλα αυτά τα θύματα αμέσως μετά τη λήξη του πολέμου».