Σε ισχύ από σήμερα η εύθραυστη εκεχειρία

Ενα πρώτο, μετέωρο βήμα αποκλιμάκωσης των εχθροπραξιών ύστερα από έξι και πλέον εβδομάδες ανελέητου πολέμου στη μαρτυρική Λωρίδα της Γάζας αποτελεί η εύθραυστη συμφωνία για εκεχειρία τουλάχιστον τεσσάρων ημερών που έκλεισαν τελικά Ισραήλ και Χαμάς, υπό τη μεσολάβηση του Κατάρ και των ΗΠΑ. Μια συμφωνία πρόσκαιρη και εξαιρετικά δύσκολα εφαρμόσιμη στην πράξη, λόγω της πλήρους έλλειψης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών - εξ ου και θα μπορούσε να στραβώσει ανά πάσα στιγμή, με οποιαδήποτε αφορμή.

Η επίτευξή της πάντως δίνει ελπίδα τόσο στις οικογένειες των περίπου 240 ομήρων -στρατιωτών και αμάχων, ανάμεσά τους σχεδόν 40 παιδιά- τους οποίους θεωρητικά κρατούν ακόμα η Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ (έχοντας αναφέρει τον θάνατο πολλών από ισραηλινούς βομβαρδισμούς) όσο και στις οικογένειες δεκάδων ή και εκατοντάδων Παλαιστίνιων κρατουμένων που θα απελευθερωθούν επίσης στο πλαίσιο ανταλλαγής. Η συμφωνία προβλέπει ακόμα αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας που φτάνει στον μισοκατεστραμμένο παλαιστινιακό θύλακα, αν και όχι επαρκή για άλλη μία φορά, δεδομένης της εφιαλτικής κλίμακας της ανθρωπιστικής καταστροφής που βιώνει ο άμαχος και εκτοπισμένος πληθυσμός.

Οι όροι

Οι τελευταίες λεπτομέρειες της συμφωνίας επρόκειτο να οριστικοποιηθούν κατά τη χθεσινή επίσκεψη στην καταριανή πρωτεύουσα Ντόχα του επικεφαλής της Μοσάντ, Νταβίντ Μπαρνέα, ανέφερε η Haaretz. Σύμφωνα με στέλεχος της Χαμάς αλλά και Ισραηλινό αξιωματούχο που μίλησε στο CNN, η τετραήμερη εκεχειρία τίθεται σε ισχύ από σήμερα στις 10 το πρωί, μολονότι ο στρατός αρκούνταν να μιλά για «επιχειρησιακή παύση» και ο αιμοβόρος Μπενιαμίν Νετανιάχου φρόντιζε να ξεκαθαρίσει ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί μετά τη λήξη της. Οπως μετέδιδαν ισραηλινά ΜΜΕ, δεν μπορεί να αποκλειστεί μια σύντομη παράταση της εκεχειρίας για συνολικά 10 μέρες το πολύ, αφού ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για κάθε 10 ομήρους που θα απελευθερώνονται πρόσθετα στους 50 που περιλαμβάνει η συμφωνία, να προστίθεται μία επιπλέον μέρα κατάπαυσης του πυρός. Με βάση παλαιστινιακή πηγή που μίλησε στο Reuters, μέχρι το τέλος του μήνα θα μπορούσαν να αφεθούν ελεύθεροι έως και 100 όμηροι.

Η αρχή θα γίνει με τη σταδιακή απελευθέρωση τουλάχιστον 50 Ισραηλινών αμάχων: 30 παιδιών, 8 μανάδων και 12 άλλων γυναικών, όπως ανέφεραν μέσα ενημέρωσης του Ισραήλ. Σ’ αυτή την ομάδα συγκαταλέγονται τρεις που είναι και πολίτες των ΗΠΑ, ανάμεσά τους ένα 4χρονο κοριτσάκι. «Η αναλογία που συμφωνήθηκε είναι να απελευθερωθούν έως 150 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι [σε ισραηλινές φυλακές], ως αντάλλαγμα για κάθε 50 Ισραηλινούς ομήρους», επισήμαινε η Haaretz, αφήνοντας να εννοηθεί πως αν απελευθερωθούν τελικά 100 αιχμάλωτοι, οι απελευθερωθέντες Παλαιστίνιοι κρατούμενοι μπορεί να διπλασιαστούν σε 300.

Οι περιορισμοί

«Το Ισραήλ θα σταματήσει την αεροπορική δραστηριότητα στη νότια Γάζα και θα την περιορίσει σε έξι ώρες τη μέρα στη βόρεια [Γάζα], σύμφωνα με την εκδοχή της Χαμάς για τη συμφωνία, η οποία [Χαμάς] υποστηρίζει επίσης ότι οι ισραηλινές δυνάμεις δεν θα φέρουν στρατιωτικά οχήματα στη Γάζα στη διάρκεια της εκεχειρίας, ούτε θα προσπαθήσουν να συλλάβουν κάποιον», επισήμαινε η Guardian. Το πάγωμα της αεροπορικής δραστηριότητας συμπεριλαμβάνει πτήσεις αεροσκαφών επιτήρησης -επανδρωμένων και μη- και του Ισραήλ και των ΗΠΑ, επιβεβαίωσε ουσιαστικά Αμερικανός αξιωματούχος στo CNN.

Το Ισραήλ από την πλευρά του θα απελευθερώσει (σε πρώτη φάση τουλάχιστον) 150 γυναίκες και παιδιά που έχει κλείσει στις φυλακές του. Σε σύνολο περίπου 7.000 Παλαιστίνιων κρατουμένων, από τη συμφωνία εξαιρούνται όσοι έχουν καταδικαστεί για τρομοκρατικές ενέργειες και δολοφονίες. Ηδη δημοσιεύτηκε λίστα 300 ονομάτων -τα περισσότερα έφηβων φυλακισμένων-, ώστε να δοθεί περιθώριο 24 ωρών σε πολίτες του Ισραήλ να καταθέσουν προσφυγή στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας σε βάρος κάποιου «υποψήφιου» προς απελευθέρωση. Παρά τη διαρκώς εντεινόμενη πίεση από πλευράς συγγενών των ομήρων, οι εξτρεμιστές σιωνιστές κυβερνητικοί εταίροι του Νετανιάχου αποδέχτηκαν με το στανιό τη συμφωνία τα ξημερώματα της Τετάρτης, έπειτα από μαραθώνια συνάντηση στην οποία επέμεναν ότι το ντιλ δίνει υπερβολικά πολλά στη Χαμάς, χαρακτηρίζοντάς το «ανήθικο» και υποστηρίζοντας ότι έπρεπε να περιλαμβάνει και Ισραηλινούς στρατιώτες.

Και η Χεζμπολάχ

Πηγές της Χεζμπολάχ ανέφεραν στο Al Jazeera ότι η φιλοϊρανική οργάνωση θα συμμετάσχει στην εκεχειρία αν την τηρήσει το Ισραήλ και σταματήσει τις επιθέσεις εναντίον της στον νότιο Λίβανο. Σύμφωνα με τη Χαμάς, στη διάρκεια της κατάπαυσης πυρός θα φτάνουν κάθε μέρα 200-300 φορτηγά με είδη πρώτης ανάγκης -τρόφιμα, νερό, φάρμακα- αλλά και καύσιμα στη Λωρίδα της Γάζας από το νότιο συνοριακό πέρασμα της Ράφα. Παρά την κατάρρευση της λειτουργίας ζωτικών υποδομών, κυρίως νοσοκομείων αλλά όχι μόνο, το Ισραήλ δεν επέτρεπε ώς τώρα να περνούν καύσιμα στον θύλακα, ισχυριζόμενο ότι θα χρησιμοποιούνταν από τη Χαμάς για στρατιωτικούς λόγους. Εν χορώ, ανθρωπιστικές οργανώσεις κατήγγειλαν χθες ότι ακόμα και 300 φορτηγά δεν φτάνουν ούτε κατά διάνοια να βοηθήσουν πάνω από δύο εκατομμύρια λιμοκτονούντες αμάχους, ζητώντας παράταση της εκεχειρίας πόσο μάλλον τώρα που αγριεύει και ο καιρός λόγω χειμώνα και μεγάλο μέρος του εκτοπισμένου πληθυσμού στη νότια Γάζα μένει σε τεντουπόλεις στο ύπαιθρο.

Τη συμφωνία καλωσόρισαν πάντως οι περισσότερες κυβερνήσεις του κόσμου και βέβαια των ΗΠΑ. Εντείνοντας τις αεροπορικές επιδρομές εν όψει της εκεχειρίας, το Ισραήλ σκότωσε χθες περισσότερους από 100 ανθρώπους, ανάμεσά τους τουλάχιστον 50 μέλη της ίδιας οικογένειας. Στους στόχους συγκαταλέγονταν σπίτια στο κεντρικό τμήμα της Γάζας, καθώς και ο προσφυγικός καταυλισμός της Τζαμπάλια στο βόρειο τμήμα. Οι καταγεγραμμένοι νεκροί είχαν ξεπεράσει τους 14.100.