Πρώτο βήμα για ξεπέρασμα του διχασμού

Κεκλεισμένων των θυρών, και χωρίς να βγουν ειδήσεις ή έστω να γίνουν επίσημες ανακοινώσεις για τα διαμειφθέντα, ολοκληρώθηκε χθες το απόγευμα στο Ελ Αλαμέιν η ιστορική συνάντηση «συμφιλίωσης» μεταξύ των δύο αντίπαλων, βασικών παλαιστινιακών οργανώσεων, της Φάταχ, που ελέγχει την κατεχόμενη Δυτική Οχθη, και τη Χαμάς, που ελέγχει την «ελεύθερη πολιορκημένη» Λωρίδα της Γάζας.

Στη συνάντηση, που έγινε στη διάσημη από τις ομώνυμες μάχες του Β΄ Παγκοσμίου πόλη, προήδρευσε ο υπέργηρος πρόεδρος της Φάταχ, Μαχμούντ Αμπάς, ο οποίος νωρίτερα συναντήθηκε στο Κάιρο με τον Αιγύπτιο οικοδεσπότη της συνόδου, τον «πρόεδρο» δικτάτορα Αμπντέλ Φάταχ αλ-Σίσι· και βέβαια συμμετείχαν ο ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγε και αρκετοί ακόμη Παλαιστίνιοι πολιτικοί από διαφορετικές ομάδες. Ομως ο πραγματικός «οργανωτής» και ουσιαστικός εγγυητής της συνόδου ήταν ο Τούρκος πρόεδρος και διαχρονικός υποστηρικτής της Χαμάς, ο Ταγίπ Ερντογάν, που πριν από λίγες μέρες συναντήθηκε με τους Αμπάς και Χανίγε στην Αγκυρα. Και βέβαια έλαμψε διά της απουσίας της η Ισλαμική Τζιχάντ, το μαχητικό ένοπλο κίνημα που χαρακτηρίζεται «τρομοκρατική οργάνωση» από το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ενωση και που αποφάσισε να μποϊκοτάρει τη σύνοδο, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη συνεχιζόμενη φυλάκιση δεκάδων στελεχών της αλλά και μελών άλλων αντιστασιακών οργανώσεων στις φυλακές της Παλαιστινιακής Αρχής, στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη.

Τι ακριβώς ειπώθηκε, όπως είδαμε παραπάνω δεν έμαθε κανείς: το μόνο που δήλωσε ο Αμπάς αποχωρώντας είναι πως έγινε «ένα πρώτο σημαντικό βήμα» για να μπει τέλος στον διχασμό των Παλαιστινίων. Ξέρουμε όμως από προηγούμενες δηλώσεις συνεργατών του Αμπάς και του Χανίγε ότι στόχος όλων είναι «να συμφωνήσουμε σε ένα εθνικό σχέδιο για να αντιμετωπίσουμε τις εξτρεμιστικές πρακτικές και την επιθετικότητα» του Ισραήλ και κυρίως «να μπει τέλος στον διχασμό ώστε να σχηματιστεί ενιαία παλαιστινιακή κυβέρνηση και να οργανωθούν προεδρικές και βουλευτικές εκλογές». Ενας σύμβουλος του Χανίγε, ο Τάζερ αλ Νούνου, είπε πριν από τη σύνοδο ότι η Χαμάς θέλει οι Παλαιστίνιοι να υιοθετήσουν μια κοινή στάση και ένα εθνικό σχέδιο «για να αντιμετωπιστεί η ισραηλινή κατοχή».

Είναι απαραίτητο να θυμίσουμε εδώ πως η Φάταχ και η Χαμάς ήρθαν σε σύγκρουση μετά τις εκλογές του 2006, τις οποίες κέρδισε η δεύτερη, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε ουσιαστικά σε πλήρη διχασμό, με δύο ξεχωριστά πολιτικά συστήματα. Από τη μία είναι η Παλαιστινιακή Αρχή, όπου ο εξαιρετικά αντιδημοφιλής πλέον πρόεδρος Αμπάς κυβερνά... ισοβίως (δηλαδή χωρίς καμιά λαϊκή εντολή από το... 2005 και μετά) την κατεχόμενη από τους Ισραηλινούς Δυτική Οχθη με τους 2,8 εκατομμύρια Παλαιστίνιους κατοίκους. Και από την άλλη, η αποκλεισμένη και τακτικά βομβαρδιζόμενη Λωρίδα της Γάζας των 2,3 εκατομμυρίων ψυχών, όπου κυβερνά –εξίσου απολυταρχικά– ο Χανίγε και η Χαμάς.

Ομως αυτή τη στιγμή, και με δεδομένα τη συνεχή κλιμάκωση της επιθετικότητας από πλευράς της (ακρο-)δεξιάς ισραηλινής κυβέρνησης Νετανιάχου, τις βίαιες προκλήσεις στα ιερά τεμένη και τους όλο και μαζικότερους εποικισμούς, οι δύο παρατάξεις αντιμετωπίζουν τεράστια εσωτερικά προβλήματα και είναι αναγκασμένες να συνεργαστούν ή έστω να δείξουν διατεθειμένες να το κάνουν. Η μεν Φάταχ, αν και διαχειρίζεται πολύ περισσότερα χρήματα, κλυδωνίζεται, γιατί δεν μπορεί να αντισταθεί και περιορίζεται στο να καταγγέλλει μονότονα τις συνεχείς ισραηλινές φονικές επιχειρήσεις στο έδαφός της, με πιο πρόσφατη τη σφαγή στην Τζενίν· η δε Χαμάς αδυνατεί πλέον να καλύψει ακόμη και τις βασικές ανάγκες του πληθυσμού της Γάζας, καθώς η Αίγυπτος υπό τον (πραξικοπηματία και φανατικό εχθρό της ιδεολογίας της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, την οποία ενστερνίζεται η Χαμάς) αλ-Σισι σιγοντάρει το Ισραήλ στον οικονομικό στραγγαλισμό της Λωρίδας, παρά το προσωπείο «ειρηνοποιού» και φίλου των Παλαιστινίων, που συχνά φορά.

Και δεν είναι καθόλου τυχαίο πως, την ώρα που στο Αλαμέιν Αμπάς και Χανίγε τα είπανε για δεύτερη φορά μέσα σε μια εβδομάδα, χιλιάδες κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας πραγματοποίησαν μεγάλη (όσο και σπάνια) διαδήλωση εν μέσω καύσωνα, κατηγορώντας τους αξιωματούχους της Χαμάς για τις συνεχείς διακοπές ηλεκτροδότησης, που συχνά ξεπερνούν τις 12 ή ακόμη και τις 18 ώρες ημερησίως, και αφήνοντας υπονοούμενα για οικονομική κακοδιαχείριση και διασπάθιση πόρων από την οργάνωση, που έχει ουσιαστικά επιβάλλει «δελτίο» στην ενέργεια, χωρίς να λύσει το χρόνιο πρόβλημα. Οπως διαβάσαμε σε ρεπορτάζ του αλ-Τζαζίρα από τη Γάζα, οι διαδηλωτές –που οργανώνονται μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα– καταγγέλλουν πως λόγω των συνεχών μπλακ άουτ τα νοικοκυριά αναγκάζονται να πετούν τα λιγοστά τρόφιμα που έχουν στα ψυγεία τους, ενώ χωρίς ρεύμα δεν λειτουργούν και οι εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού, με αποτέλεσμα να μολύνονται από λύματα οι ακτές, που είναι το μοναδικό καταφύγιο των κατοίκων όταν δεν δουλεύουν κλιματιστικά και ανεμιστήρες...