Το φαινόμενο έχει αποκτήσει παγκόσμιο χαρακτήρα και επηρεάζει, πλέον, σε τεράστιο ποσοστό τις επιλογές των πολιτών. Πρόκειται για τις ψεύτικες κριτικές, τις «αξιολογήσεις» τις οποίες, δήθεν χρήστες του διαδικτύου, καταχωρούν σε ιστοσελίδες ξενοδοχείων, εστιατορίων, τουριστικών αλλά και εμπορικών επιχειρήσεων γενικότερα.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες ιταλικών ενώσεων του τουριστικού τομέα, οι αναληθείς και κατευθυνόμενες αξιολογήσεις, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή ζημία και έχουν άμεση επίπτωση στο 30% του τζίρου ξενοδοχείων και εστιατορίων της χώρας.
Συνολικά, οι γνώμες που αναρτώνται στο διαδίκτυο για ενοικιαζόμενα δωμάτια, ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και παραδοσιακά και μη εστιατόρια, επηρεάζουν οκτώ στους δέκα επισκέπτες των ιταλικών πόλεων.
Το υπουργείο Τουρισμού, αρμόδιο για το πολυδιαφημισμένο «made in Italy», ετοίμασε νομοσχέδιο το οποίο επιχειρεί να βάλει φρένο στο φαινόμενο των πληρωμένων, ανακριβών ή ψευδών κρίσεων στον τομέα της φιλοξενίας και της εστίασης.
Ο νέος νόμος ορίζει ότι κάθε πολίτης θα μπορεί να ανεβάζει στο διαδίκτυο την άποψή του για τις παρεχόμενες υπηρεσίες εντός 15 ημερών από την επίσκεψή του στο εστιατόριο, στο ξενοδοχείο ή στο βραχυχρόνιας ενοικίασης διαμέρισμα που θέλει να αξιολογήσει.
Παράλληλα, θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει την πραγματική του ταυτότητα και ότι βρέθηκε, όντως, στη συγκεκριμένη πόλη και στην επιχείρηση που επιθυμεί να κρίνει. Ως αποδεικτικό μέσο θα οφείλει να επισυνάπτει αποδείξεις ή τιμολόγια πληρωμής, εισιτήρια κ.ά.
Σε περίπτωση αναληθούς ανάρτησης, προβλέπονται πρόστιμα από 5.000 μέχρι και 10 εκατομμύρια (!) ευρώ για την επιβολή των οποίων ενεργό ρόλο θα έχει η Ιταλική Αρχή για την Προστασία του Ανταγωνισμού.
Ο ιδιοκτήτης της τουριστικής επιχείρησης που πλήττεται από τις «fake κρίσεις» θα έχει το δικαίωμα να απαιτεί να διαγράφονται άμεσα. Το ίδιο θα ισχύει και για «υπερβολικά» ή «παραπλανητικά» σχόλια.
Ολα αυτά δείχνουν ότι υπάρχει η πρόθεση να αντιμετωπιστεί το τεράστιο αυτό φαινόμενο, έστω και αν ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς. Σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, η μετάβαση από τη θεωρία στην πράξη θα παρουσιάσει σειρά δυσκολιών. Αρχίζοντας από το πώς θα μπορούν να επαληθεύονται εκατομμύρια αναρτήσεις, ιδίως ως προς την πραγματική χρήση των τουριστικών αυτών υπηρεσιών από τους πολίτες.
Και στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι σύγχρονες αντιφάσεις είναι εμφανέστατες: ο ιταλικός Τύπος αναφέρει ότι πολλές αξιολογήσεις, πλέον, είναι προϊόν της τεχνητής νοημοσύνης. Και ότι έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται η ίδια ακριβώς μέθοδος για να εντοπίζονται -σε χρόνο ρεκόρ- οι γνώμες δήθεν επισκεπτών, που πρέπει να «κατεβούν» από το ίντερνετ.
Μέχρι πρόσφατα, άλλωστε, ακόμη και στις μηχανές αναζήτησης, μπορούσε να βρει κανείς σάιτ που προσφέρουν «κριτικές-μαϊμού» με πλήρες... τιμολόγιο. Για παράδειγμα, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, 10 πλαστές αξιολογήσεις κοστίζουν περίπου 120 ευρώ. Σε περίπτωση αναλυτικότερων αναφορών και περιγραφών, η τιμή του «πακέτου» μπορεί να φτάσει τα 200 ευρώ.
Μέχρι να μπει σε ισχύ ο νόμος που θα πρέπει να τιμωρεί τις διαδικτυακές αυτές απάτες, οι Ιταλοί έμποροι και επιχειρηματίες ζητούν από τους πολίτες να πάψουν να είναι υπερβολικά ευκολόπιστοι. Από τη Σαρδηνία, για παράδειγμα, η εμπορική ένωση Fipe Confcommercio υπενθυμίζει ότι κάποιες αβάσιμες, αρνητικές κρίσεις, δεν αποτελούν μόνον αρνητική διαφήμιση, αλλά πραγματικό ποινικό αδίκημα.
Η πρόκληση, ουσιαστικά, είναι διπλή: για όλους εμάς τους πολίτες, οι οποίοι θα έπρεπε να ξαναρχίσουμε να εμπιστευόμαστε περισσότερο και συμβουλές φίλων, συγγενών και ανθρώπων, που ξέρουμε ότι έχουν όντως επισκεφθεί τα θέρετρα και τα μαγαζιά που μας συστήνουν, αλλά και για όλους τους εμπόρους και τους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στον τουριστικό και ευρύτερο εμπορικό τομέα, οι οποίοι πρέπει να «κλείσουν οριστικά την πόρτα» σε κάθε πρόταση για αναληθή και επικίνδυνη διαφήμιση.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας