Δεν κοπάζει η οργή στη Σερβία, με τους πολίτες να βρίσκονται εδώ και μήνες στους δρόμους, με αφορμή τα «σερβικά Τέμπη», δηλαδή την κατάρρευση στεγάστρου στον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης Νόβι Σαντ, με τραγικό απολογισμό 16 νεκρούς. Οι κινητοποιήσεις που ακολούθησαν οδήγησαν στην παραίτηση του πρωθυπουργού.
Τώρα πλέον, το τεράστιο κίνημα κατά της διαφθοράς που έχει δημιουργηθεί, βάζει στο στόχαστρό του όχι μόνο την κυβέρνηση, αλλά και τους δημοσιογράφους που στηρίζουν τη σερβική κυβέρνηση. Κρατώντας πανό που έγραφε «Χειραγωγοί, όχι δημοσιογράφοι» και κυματίζοντας σημαίες της Σερβίας, φοιτητές και διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σήμερα στο Βελιγράδι έξω από τον φιλοκυβερνητικό τηλεοπτικό σταθμό Informer για να τον καταγγείλουν ως «εργαλείο προπαγάνδας».
Το TV Informer «μεταδίδει πολλά ψέματα και ανακρίβειες εδώ και πολύ καιρό», είπε ο Μπόγκνταν Βούτσιτς, φοιτητής του οποίου συμμαθητής έγινε στόχος του καναλιού και μιας ταμπλόιντ εφημερίδας που ανήκει στον ίδιο όμιλο. «Δημοσιοποίησαν πληροφορίες για την οικογένειά του που αντίκεινται στην πιο στοιχειώδη ευπρέπεια - πόσο μάλλον στη δημοσιογραφική δεοντολογία», τόνισε. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ο Informer παραβίασε τον Κώδικα Δεοντολογίας για τους Σέρβους Δημοσιογράφους 647 φορές μέσα στο 2024.
Φοιτητές, οι «εχθροί του κράτους»
Ωστόσο, αυτό δεν είναι το μοναδικό μέσο ενημέρωσης που έχει προκαλέσει την οργή των διαδηλωτών, καθώς πολλές εφημερίδες και τηλεοπτικά δίκτυα, που θεωρείται ότι πρόσκεινται στην κυβέρνηση, καταφέρονται εναντίον των διαδηλωτών σε καθημερινή βάση. Από την έναρξη των διαδηλώσεων, αυτά τα μέσα ενημέρωσης χαρακτηρίζουν τους φοιτητές «ξένους πράκτορες», που πληρώνονται από την αντιπολίτευση, καθώς και «αρχιτέκτονες» ενός μελλοντικού «πραξικοπήματος».
Για την ταμπλόιντ Kurir, οι φοιτητές «τρομοκρατούν το Βελιγράδι». Ο Informer υποστηρίζει ότι «πληρώνονται από τον (Αμερικανό χρηματοδότη και φιλάνθρωπο Τζορτζ) Σόρος και την USAID» και η Pink TV λέει ότι πρόκειται για μια «έγχρωμη επανάσταση» που υποστηρίζεται από τον πρωθυπουργό του Κοσόβου.
«Τέτοιες ιστορίες συμβάλλουν στο να απεικονίζονται οι φοιτητές ως εχθροί του κράτους - αυτό δημιουργεί μια βίαιη ατμόσφαιρα και διχόνοιες», εξηγεί ο Μπόγκνταν Βούτσιτς. «Γι’ αυτό θέλουμε να βάλουμε ένα τέλος σε αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε προπαγάνδα, πολύ βρώμικη προπαγάνδα». Η ταμπλόιντ «Informer είναι το χειρότερο μέσο ενημέρωσης όσον αφορά τη διάδοση ψεμάτων και παραπληροφόρησης. Έχει γίνει εργαλείο προπαγάνδας», λέει ο φοιτητής.
Με 57.028 φύλλα που τυπώνονται την ημέρα, η Informer, η οποία πωλείται προς 40 σερβικά δηνάρια (0,34 ευρώ), τη μισή τιμή από τους ανταγωνιστές της, είναι μια από τις εφημερίδες με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στη χώρα. Και το ομότιτλο τηλεοπτικό δίκτυο του ομίλου διεκδικεί το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς.
Διαφημίσεις, επιδοτήσεις και η κυρίαρχη ελίτ
Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, «η πλειονότητα των σερβικών ΜΜΕ αντλεί τα έσοδά της από διαφημίσεις και από αδιαφανείς δημόσιες επιδοτήσεις - δύο πηγές στις οποίες η πρόσβαση ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από την κυρίαρχη ελίτ και υπόκειται σε μεροληψία δημοσιεύσεων».
Ο Ντράγκολιουμπ Πέτροβιτς, αρχισυντάκτης της ανεξάρτητης ημερήσιας εφημερίδας Danas, εξηγεί ότι «οι διαφημιστές που πρόσκεινται στην κυβέρνηση και όλες οι δημόσιες εταιρείες αγνοούν τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης».
Οι δημοσιογράφοι και τα ανεξάρτητα μέσα υπόκεινται επίσης σε πολυάριθμες «εντολές φίμωσης» με στόχο την αποτροπή της δημοσίευσής τους μέσω δαπανηρών νομικών διαδικασιών.
Για τον Σλόμπονταν Γκεοργίεφ, αρχισυντάκτη του TV Nova S, ενός από τα τηλεοπτικά δίκτυα που αντιτάχθηκαν ανοιχτά στην κυβέρνηση, «η κατάσταση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στη Σερβία είναι ολοένα και πιο καταστροφική», σε σημείο που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. «Εάν δεν υπάρξουν πραγματικές πολιτικές αλλαγές τα επόμενα χρόνια, είναι πιθανό να πληγούν όλα τα μέσα ενημέρωσης από την επιρροή του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς», προσθέτει.
«Οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι, είπε, «δέχονται αμείλικτη πίεση, συμπεριλαμβανομένων άμεσων επιθέσεων από τον αρχηγό του κράτους και από εξέχουσες προσωπικότητες του κυβερνώντος Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος (SNS).»
Στις αρχές Μαρτίου, ο πρόεδρος Βούτσιτς αποκάλεσε έναν δημοσιογράφο που είχε καλύψει το κίνημα διαμαρτυρίας «ανόητο που συνεννοήθηκε με τους διαδηλωτές».
Την Τετάρτη, ξεκίνησε από την δημόσια τηλεόραση μια εκστρατεία που παρουσιάζει δημοσιογράφους από το TV Nova και το N1, δύο σταθμούς που υποστηρίζονται από την αντιπολίτευση, ως «εχθρούς του κράτους». Δύο κανάλια που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν όλοι οι Σέρβοι: η Telekom Srbija, η μεγαλύτερη εταιρεία τηλεπικοινωνιών της Σερβίας - και δημόσια εταιρεία - δεν τα προσφέρει στα πακέτα της.
Για να παρακάμψουν αυτό που θεωρούν λογοκρισία, οι φοιτητές έχουν βγει στους δρόμους: για εβδομάδες, περπατούν από πόλη σε πόλη για να κάνουν γνωστό το κίνημά τους, μακριά από τα πρωτοσέλιδα των ταμπλόιντ.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας