Ο Ερντογάν «καθάρισε» τον αντίπαλό του

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει αποδείξει πως δεν διστάζει μπροστά σε τίποτα όταν θέλει να εξοντώσει κάποιον επικίνδυνο πολιτικό αντίπαλο και χθες το απέδειξε για ακόμη μία φορά με την επεισοδιακή σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου. Εξαιτίας αυτού, η Τουρκία -και ειδικότερα η Κωνσταντινούπολη- βρίσκεται από χθες σε καθεστώς αναβρασμού με διαδηλώσεις, μερική απαγόρευση της κυκλοφορίας, αστυνομική καταστολή και περιορισμούς στο διαδίκτυο. «Συμπτωματικά», μάλιστα, η σύλληψη έγινε μόλις λίγες μέρες πριν από τις προγραμματισμένες για την Κυριακή προκριματικές εκλογές στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (το κεμαλικό CHP), στις οποίες ο Ιμάμογλου αναμενόταν να αναδειχθεί υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του 2028 κι ενώ οι δημοσκοπήσεις τού έδιναν μικρό προβάδισμα έναντι του Ερντογάν.

Ο 54χρονος Ιμάμογλου συνελήφθη χθες νωρίς το πρωί, αφού «έστειλαν εκατοντάδες αστυνομικούς στο σπίτι μου» όπως είπε ο ίδιος σε βίντεο που πρόλαβε και ανέβασε στο «Χ» την ώρα που φορούσε τη γραβάτα του κι ενώ η αστυνομία τού χτυπούσε την πόρτα. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της εισαγγελίας, κατηγορείται πως είναι «επικεφαλής εγκληματικής οργάνωσης με κερδοσκοπικό σκοπό» και, στο πλαίσιο χωριστής έρευνας, κατηγορείται πως παρείχε «βοήθεια» στο PKK, το αυτονομιστικό Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν, που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από την Αγκυρα. Αυτό, παρά την προσέγγιση Ερντογάν - Οτζαλάν και την πρόσφατη προτροπή του φυλακισμένου ηγέτη να παραδώσει το ΡΚΚ τα όπλα και να διαλυθεί.

Μία μέρα νωρίτερα, το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης είχε ακυρώσει το πτυχίο του Ιμάμογλου στη διοίκηση επιχειρήσεων, επικαλούμενο παρατυπίες. Κάτι που αν δεν αλλάξει, τον αποκλείει από τη διεκδίκηση του προεδρικού αξιώματος, καθώς σύμφωνα με τον νόμο ένας υποψήφιος πρόεδρος πρέπει να είναι κάτοχος πανεπιστημιακού πτυχίου. Το ότι υπάρχουν ακόμα και σήμερα αμφιβολίες σχετικά με τη γνησιότητα του πτυχίου και του ίδιου του Ερντογάν, είναι μια εντελώς διαφορετική ιστορία...

Πογκρόμ 100 συλλήψεων

Μαζί με τον Ιμάμογλου συνελήφθησαν περίπου άλλα 100 άτομα με τις κατηγορίες της απάτης και της διαφθοράς. Ανάμεσά τους ο εκπρόσωπος Τύπου του Ιμάμογλου, Μουράτ Ονγκούν, ο διευθυντής της κατασκευαστικής εταιρείας του δημάρχου, Τουρκάι Γιλμάζ, και ο αρχηγός του Αθλητικού Ομίλου Κωνσταντινούπολης, Φατίχ Κελές. Πρόκειται για την κορύφωση των διώξεων που έχει εξαπολύσει τους τελευταίους μήνες η κυβέρνηση Ερντογάν συλλαμβάνοντας δεκάδες πραγματικούς ή φανταστικούς αντιπάλους, πολιτικούς, δημοσιογράφους, ακτιβιστές, ακόμα και από τον χώρο του θεάματος, σε συνδυασμό με την παύση πολλών δημάρχων που είχαν εκλεγεί με το φιλοκουρδικό κόμμα DEM και την αντικατάστασή τους από πρόσωπα πειθήνια στο κυβερνών κόμμα ΑΚΡ.

Οσο κι αν το τουρκικό υπουργείο Δικαιοσύνης σε ανακοίνωσή του αποκάλεσε «πράξη θράσους και ανευθυνότητας» τα περί σύνδεσης των ερευνών γύρω από τον Ιμάμογλου και τη σύλληψή του με τον πρόεδρο Ερντογάν και υπεραμύνθηκε της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης στην Τουρκία, δεν φαίνεται να έπεισε πολλούς. Εξάλλου, ο ίδιος ο Ιμάμογλου στο βίντεο που ανάρτησε έκανε λόγο για πολιτική δίωξη που παραβιάζει τη λαϊκή βούληση, ενώ κατόπιν η σύζυγός του, Ντιλέκ Ιμάμογλου, σε δικό της βίντεο κατονόμασε τον Ερντογάν ως υπαίτιο, λέγοντας πως ο πραγματικός λόγος της σύλληψής του είναι ότι «νίκησε τους αμφισβητίες του στην κάλπη».

Δεκάδες χιλιάδες πολίτες σε ολόκληρη τη χώρα ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του CHP να διαδηλώσουν ενάντια στην «πραξικοπηματική σύλληψη του μελλοντικού προέδρου μας». Ακόμα και στην Κωνσταντινούπολη όπου παρά την απαγόρευση των διαδηλώσεων για τέσσερα 24ωρα, μεγάλος αριθμός φοιτητών διαδήλωσε έξω από το Πανεπιστήμιο και προσπάθησε να φτάσει στο Δημαρχείο αντιμετωπίζοντας άγρια αστυνομική καταστολή.

Η λεωφόρος όπου βρίσκεται το αστυνομικό μέγαρο στο οποίο μεταφέρθηκε με χειροπέδες ο συλληφθείς δήμαρχος αποκλείστηκε. Παράλληλα το καθεστώς έριξε πολλά sites κοινωνικής δικτύωσης για να περιορίσει τη δυνατότητα αντιδράσεων και συντονισμού μεταξύ των διαδηλωτών.

«Ο Ιμάμογλου την Κυριακή θα οριστεί κανονικά υποψήφιος του κόμματος στις προεδρικές εκλογές, ανεξάρτητα από τη σύλληψή του» ανακοίνωσε ο αρχηγός του CHP, Οζγκούρ Οζέλ.

Φοβάται τη μονομαχία

Μια μονομαχία με τον ιδιαίτερα δημοφιλή Εκρέμ Ιμάμογλου, τον πιο επικίνδυνο μέχρι σήμερα αντίπαλό του, είναι το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε ο Τούρκος πρόεδρος. Ο Ιμάμογλου είναι ο άνθρωπος που κατάφερε να νικήσει τον ίδιο και το κόμμα του, το ΑΚΡ, τρεις φορές. Για την ακρίβεια, τους υποψηφίους της αρεσκείας του Τούρκου προέδρου.

Δύο φορές το 2019: την πρώτη στον πρώτο γύρο των δημοτικών εκλογών τον Μάιο και τη δεύτερη στις επαναληπτικές τον Ιούνιο, τις οποίες κέρδισε με ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό, αφότου το ΑΚΡ είχε ζητήσει και πετύχει την ακύρωση του «άβολου» εκλογικού αποτελέσματος στην Κωνσταντινούπολη. Η τρίτη νίκη σημειώθηκε τον Μάιο του 2024, όταν ο Ιμάμογλου επανεξελέγη με μεγάλη διαφορά από τον αντίπαλό του, προερχόμενο από το ΑΚΡ.

Αν και οι επόμενες προεδρικές εκλογές θα πρέπει να διεξαχθούν κανονικά το 2028, υπάρχει έντονη φημολογία για πρόωρη προσφυγή στην κάλπη. Τυπικά ο Ερντογάν δεν έχει δικαίωμα επανεκλογής. Για να παρακάμψει το εμπόδιο θα πρέπει είτε να πετύχει μεταρρύθμιση του Συντάγματος -κάτι όχι εύκολο- είτε να πάει σε εκλογές πριν από τη λήξη της θητείας του. Με τον υπ’ αριθμόν ένα πολιτικό του αντίπαλο στη φυλακή λύνεται ένα σοβαρό πρόβλημα. Μόνο που ο Ιμάμογλου δεν είναι απλά ένας πολιτικός αντίπαλος, αλλά ο δημοφιλής δήμαρχος της μεγαλύτερης πόλης και σημαντικότερου οικονομικού κέντρου της Τουρκίας. Ενδεχόμενη παράταση της φυλάκισής του θα επιφέρει ξεσηκωμό, όπως ήδη έχει φανεί από χθες. Πόσο λοιπόν διατεθειμένος είναι ο Ερντογάν να παίξει με τη φωτιά;

Διεθνής ανησυχία

Η σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης προκάλεσε ένα διεθνές κύμα ανησυχίας. Το Συμβούλιο της Ευρώπης ανακοίνωσε πως «καταδικάζει σθεναρά» τη σύλληψή του, καθώς κι ότι θα προτείνει τη διεξαγωγή συζήτησης για τις τελευταίες εξελίξεις στην Τουρκία στην ολομέλεια του Απριλίου. «Βαθιά ανησυχητική» χαρακτήρισε τη σύλληψη Ιμάμογλου η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προειδοποιώντας την Αγκυρα ότι «ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης και ως υποψήφια για ένταξη στην Ε.Ε., η Τουρκία πρέπει να υποστηρίξει τις δημοκρατικές αξίες, ιδιαίτερα τα δικαιώματα των εκλεγμένων αξιωματούχων». Η Γερμανία, από τις πρώτες χώρες που αντέδρασαν, χαρακτήρισε τη σύλληψη του Ιμάμογλου «σοβαρή οπισθοδρόμηση για τη δημοκρατία στην Τουρκία».