Tο παζάρι ήταν σκληρό και κράτησε πάνω από έναν χρόνο. Ο ισοβίτης ηγέτης του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (ΡΚΚ), ο 75χρονος Αμπντουλάχ Οτζαλάν, πιεζόταν ασφυκτικά, τόσο από την κυβέρνηση του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν όσο και από την ηγεσία του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών και Ισότητας (DEM) να αποκηρύξει τον ένοπλο αγώνα. Να βγει από το νησάκι-φυλακή Ιμραλί στη Θάλασσα του Μαρμαρά, όπου κρατείται σε αυστηρότατη απομόνωση επί 25 χρόνια, και να γίνει, από πολέμαρχος με το προσωνύμιο «Απο», ειρηνοποιός.
Το μεσημέρι της Πέμπτης εκπρόσωποι του DEM επισκέφτηκαν τον Οτζαλάν. Εξήλθαν κομίζοντας γραπτή δήλωσή του, την οποία μάλιστα ανέγνωσαν σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση. Το μήνυμα ήταν σαφές: «Αφοπλιστείτε και διαλυθείτε!».
«Συγκαλέστε το συνέδριό σας και αποφασίστε, όπως θα έκανε εθελοντικά κάθε σύγχρονη κοινότητα και κόμμα του οποίου η ύπαρξη δεν έχει καταργηθεί βίαια, ότι όλες οι ομάδες πρέπει να καταθέσουν τα όπλα και ότι το ΡΚΚ πρέπει να διαλυθεί. Στέλνω τους χαιρετισμούς μου σε όλους εκείνους που πιστεύουν στη συνύπαρξη και προσβλέπουν στο κάλεσμά μου: το ΡΚΚ πρέπει να αυτοδιαλυθεί. Ολες οι ομάδες πρέπει να καταθέσουν τα όπλα», ανέφερε ο Οτζαλάν.
Ντιλ για δύο λόγους
Τι οδήγησε σε αυτή την εντυπωσιακή αλλαγή πλεύσης; Με μια φράση, ένα ντιλ με πολλές γκρίζες ζώνες και αμφίβολη επιτυχία, το οποίο στη βάση του προβλέπει «ειρήνη στο τουρκικό Κουρδιστάν – προεδρία “για πάντα” στον Ερντογάν».
Αναλυτές εκτιμούν ότι ο Ερντογάν θα λάβει ως αντάλλαγμα για τη «συμφιλίωση» με το PKK την κοινοβουλευτική υποστήριξη του DEM για συνταγματική αναθεώρηση που θα επιτρέψει στον αυταρχικό πρόεδρο να γαντζωθεί στην εξουσία και μετά το 2028. Εκείνη τη χρονιά θα λήξει η παρούσα θητεία του.
Στις βουλευτικές εκλογές του 2023 το DEM έλαβε ποσοστό 8,82% των ψήφων και διαθέτει 57 έδρες στην παρούσα Βουλή.
«Ο Ερντογάν θα πει: Εγώ κατάφερα αυτό που δεν κατάφερε κανένας άλλος: να λήξει αυτός ο πόλεμος. Ετσι το ηγετικό του προφίλ θα ενισχυθεί, τόσο μεταξύ των Κούρδων όσο και μεταξύ των Τούρκων», εξηγεί η Σερέν Κορκμάζ, πολιτειολόγος της τουρκικής δεξαμενής σκέψης IstanPol Institute.
Υπάρχει ακόμη ένας λόγος. Ο Τούρκος πρόεδρος θέλει να αποδυναμώσει τους δεσμούς, οικονομικούς και κοινωνικούς, του PKK με τους Κούρδους της Συρίας που έχουν αναπτύξει αυτονομιστικές δομές στο Κομπάνι. Τους θεωρεί κακό παράδειγμα για τους κουρδικούς πληθυσμούς της τουρκικής επικράτειας.
Κούρδοι της Συρίας
Τον ανησυχεί το γεγονός ότι οι Σύροι Κούρδοι είναι σύμμαχοι των ΗΠΑ (ακόμα, αφού ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει πει την τελευταία του λέξη) και ένοπλοι θεματοφύλακες των πετρελαίων της βορειοανατολικής Συρίας απέναντι στους (αποδυναμωμένους αλλά υπαρκτούς) τζιχαντιστικούς πυρήνες του «Ισλαμικού κράτους» στην περιοχή.
Το 2015 είχε επιχειρηθεί η τελευταία απόπειρα συμβιβασμού Ερντογάν - PKK. Ακολούθησε πολυετές κύμα διώξεων με δεκάδες χιλιάδες Κούρδους συλληφθέντες. Μέχρι σήμερα τα περιθώρια για νόμιμη δράση παραμένουν ασφυκτικά και οι περισσότεροι Κούρδοι πολιτικοί ηγέτες βρίσκονται στη φυλακή, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση τον Σελαχατίν Ντεμιρτάς, πρώην επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP).
Ο μετριοπαθής Ντεμιρτάς συνελήφθη το 2016 και καταδικάστηκε για «υποστήριξη σε τρομοκράτες». Μέχρι αργά χθες δεν είχε γίνει γνωστό αν το νέο «παζάρι» με το PKK περιλάβει, όπως θα ήταν λογικό, αποφυλάκιση Κούρδων κρατουμένων.
Η διαρκής ειρήνη θα χρειαστεί κάτι περισσότερο από μια συμφωνία κορυφής, ακόμη και αν συνοδευτεί από την αποφυλάκιση του «Απο» και την κατάπαυση του πυρός στη νοτιοανατολική Τουρκία όπου ολιγάριθμες ένοπλες ομάδες εξακολουθούν τον ανταρτοπόλεμο.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας