Ξημερώνει... σκοτάδι τον Φεβρουάριο στην Αυστρία

Προς τα μέσα Φεβρουαρίου, για να έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις τους που, παρά τις μεταξύ τους μεγάλες συγκλίσεις, δεν είναι τόσο εύκολες όσο τα ίδια τις ανέμεναν, και με ένα κοινό πρόγραμμά τους να προχωρήσουν στην ορκωμοσία της κυβέρνησής τους, στοχεύουν ο νικητής των αυστριακών βουλευτικών εκλογών της 29ης Σεπτεμβρίου, το ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων (ποσοστό 28,8%), και το δεύτερο σε δύναμη δεξιό Λαϊκό Κόμμα (26,3%), που θα βρεθούν για τρίτη φορά σε συνασπισμό. Μόνο που τώρα θα είναι σε αντίστροφη σειρά, μια και πλέον σε αυτόν θα ηγείται η Ακροδεξιά με δικό της τον καγκελάριο – και αυτό, για πρώτη φορά στην ιστορία της Δεύτερης Αυστριακής Δημοκρατίας.

Μερικά στελέχη του Λαϊκού Κόμματος δεν αποκλείουν μια αποτυχία των σχετικών διαπραγματεύσεων, κάτι που θα οδηγούσε πιθανόν σε πρόωρες εκλογές, οι οποίες ωστόσο θα απέβαιναν σε βάρος του κόμματός τους, που σημείωσε περαιτέρω απώλειες σε πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις σε τοπικό (δημοτικό) ή περιφερειακό επίπεδο, ενώ θα αποδεικνυόταν «περίπατος» για τους Ελευθέρους, που είχαν περαιτέρω άνοδο της δύναμής τους, κάτι που καταγράφηκε και στις δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών –φτάνοντας μέχρι και το 35%– αν και τις προηγούμενες εβδομάδες φαίνεται να περιορίζονται «μόνο» γύρω στο 30%.

Μία άλλη εκδοχή, για το ενδεχόμενο μιας μάλλον απίθανης μη ευόδωσης των διαπραγματεύσεων, θα ήταν η υπάρχουσα ανοιχτή πρόσκληση από την πλευρά του τρίτου σε δύναμη (ποσοστό 21,1% στις βουλευτικές εκλογές) Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος προς το Λαϊκό, να επανέλθουν στις διαπραγματεύσεις τους για σχηματισμό κυβέρνησης, που τις είχαν τορπιλίσει μετά τα Χριστούγεννα οι σκληροπυρηνικοί του Λαϊκού Κόμματος, εξαναγκάζοντας συγχρόνως σε παραίτηση τον αρχηγό του και απελθόντα, στο μεταξύ, καγκελάριο Καρλ Νεχάμερ. Ο ίδιος μετεκλογικά είχε αποκλείσει κυβερνητική συνεργασία με την Ακροδεξιά και ειδικότερα με τον αρχηγό της, τον σκληροπυρηνικό Χέρμπερτ Κικλ, ο οποίος και θα ηγούνταν μιας ενδεχόμενης μεταξύ τους κυβέρνησης και μάλιστα ως –αυτοαποκαλούμενος– «καγκελάριος του λαού» (ορολογία που φέρεται να παραπέμπει στη ναζιστική περίοδο), όπως πρόκειται πιθανότατα να γίνει τώρα με τον Κρίστιαν Στόκερ, τον διάδοχο του Νεχάμερ στην αρχηγία του κόμματος και πρόθυμο για συνεργασία με το ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων.

Στο πλαίσιο των τωρινών διαπραγματεύσεών τους, που διεξάγονται σε δεκατρείς ομάδες, τα δύο κόμματα φέρεται να συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό στα θέματα «χώρα-κόμβος επιχειρήσεων, απασχόληση, ενέργεια και τουρισμός, χρηματοδότηση και φόροι», με στόχο μια μείωση του εταιρικού φόρου για τις εταιρείες και την παροχή φορολογικών ελαφρύνσεων για τη συνταξιοδότηση και τις υπερωρίες.

Τα ίδια αναφέρουν ότι σημειώνεται επίσης ταχεία πρόοδος στους τομείς της «γεωργίας, της προστασίας του περιβάλλοντος και της πολιτικής για το κλίμα», επίσης σε «οικογένεια, νεολαία, γυναίκες» και «Δικαιοσύνη και στέγαση», ενώ στον τομέα της «εσωτερικής ασφάλειας και μετανάστευσης» οι διαπραγματευτές συμφώνησαν να μειώσουν τον αριθμό των νέων αιτήσεων ασύλου «στο μηδέν, εάν αυτό είναι συνταγματικά δυνατό», ενώ κοινωνικές παροχές θα υπάρχουν μόνον για όσους έχουν ζήσει στην Αυστρία για τουλάχιστον πέντε χρόνια (με τους Ελεύθερους να ζητούν ακόμη ένα μεγαλύτερο εμπόδιο).

Στο θέμα της άμυνας ενδεχομένως να υπάρξει συμφωνία, καθώς το Λαϊκό Κόμμα φαίνεται να απομακρύνεται από την αντιπυραυλική ασπίδα (Sky Shield) που πλέον φέρεται να μην αποτελεί όρο του συνασπισμού και που απορριπτόταν από την αρχή από τους Ελεύθερους, οι οποίοι στην εξωτερική πολιτική πιθανόν να μετριάσουν τον αντιευρωπαϊκό προσανατολισμό τους και να αποδεχτούν μια κάποια δέσμευση για την Ευρώπη στη συμφωνία συνασπισμού.

Ως προς τη διάρκεια αυτής της πιθανής μελλοντικής ακροδεξιάς-δεξιάς διακυβέρνησης, να σημειωθεί πως η πιο πρόσφατη (δεύτερη) συνεργασία τους, αλλά με αντίστροφη σειρά –με επικεφαλής καγκελάριο τον επικρινόμενο ως λαϊκιστή και κατ’ άλλους «παιδί-θαύμα» Σεμπάστιαν Κουρτς, κατηγορούμενο για ψευδή κατάθεση σε Επιτροπή της Βουλής–, είχε διαρκέσει μόνον 516 μέρες, από την ορκωμοσία στις 18 Δεκεμβρίου 2017 μέχρι την κατάρρευσή της, λόγω του «Σκανδάλου (πολιτικής συναλλαγής και διαφθοράς) Ιμπιζα», τον Μάιο του 2019. Συγκριτικά, η πρώτη συγκυβέρνησή τους, ακριβώς πριν από 25 χρόνια με επικεφαλής της τον Βόλφγκανγκ Σιούσελ (ο οποίος ως αρχηγός του τρίτου σε δύναμη Λαϊκού Κόμματος υπήρξε καγκελάριος ελέω του διαβόητου αρχηγού των Ελευθέρων, Γεργκ Χάιντερ, που για πολλά χρόνια ίσχυε ως πρότυπο για τους εν Ευρώπη ακροδεξιούς), είχε αρκετά μεγάλη μακροβιότητα.

Παρέμεινε στην εξουσία από τον Φεβρουάριο του 2000 έως και τον Δεκέμβριο του 2006, προκαλώντας στους πρώτους μήνες της –ως πρώτης κυβέρνησης, πανευρωπαϊκά, με συμμετοχή ακροδεξιού κόμματος, το οποίο είχε καταστήσει του «σαλονιού» ο Βόλφγκανγκ Σιούσελ– δριμεία κριτική και κυρώσεις εναντίον της από την τότε Ευρωπαϊκή Ενωση, που σεβόταν ακόμα και τηρούσε κάποιες αρχές και αξίες της.

Να επισημάνουμε, τέλος, ότι «καταστροφή» χαρακτήρισε την επερχόμενη ακροδεξιά-δεξιά κυβερνητική συνεργασία στην Αυστρία ακόμα και ο ίδιος ο Φρίντριχ Μερτς, ο αρχηγός της δεξιάς Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης και πιθανολογούμενος νέος καγκελάριος στη Γερμανία, μετά τις εκεί εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου. Θεωρώντας, όπως είπε, αποτυχημένη τη στρατηγική του Λαϊκού Κόμματος απέναντι στους Ελεύθερους, τόνισε πως αυτό προσπάθησε να τους κάνει πιο μετριοπαθείς και να τους επαναφέρει στο δημοκρατικό κέντρο, δίνοντάς τους (σ.σ. στο παρελθόν) κυβερνητικά αξιώματα, αλλά συνέβη το αντίθετο».